Ο κύριος υπαίτιος για την χρεοκοπία και τα Μνημόνια είναι το εγχώριο πολιτικό-οικονομικό σύστημα. Αυτό είναι ο ηθικός και φυσικός αυτουργός του πρωτοφανούς συνεχιζόμενου εγκλήματος, αυτό έχει την κύρια ευθύνη-ενοχή. Η οικονομική χρεοκοπία είναι αποτέλεσμα της πολιτικής χρεοκοπίας, οφείλεται στην ολοκληρωτική αποτυχία του πολιτικού συστήματος και της παρωχημένης ιδεολογίας του. Εκτός από οικονομική και εξωγενής, η ελληνική χρεοκοπία είναι κυρίως πολιτική και ενδογενής.
Όμως, γίνονται συντονισμένες προσπάθειες από τις διευθυντικές ελίτ να παρουσιασθεί ως κύρια υπεύθυνη για την χρεοκοπία η παγκόσμια οικονομική κρίση. Από την άλλη, τα κόμματα της Αριστεράς παρουσιάζουν ως υπεύθυνους την Ευρωπαϊκή Ένωση, το ευρώ, την παγκοσμιοποίηση, τον καπιταλισμό και τον ιμπεριαλισμό, με συνέπεια να υποβαθμίζουν τις ευθύνες του εγχωρίου πολιτικού-οικονομικού συστήματος. Θα πρέπει λοιπόν να επισημανθούν τρία μείζονα πραγματολογικά στοιχεία που αποσιωπούνται ή συγκαλύπτονται τεχνηέντως, είτε από κομματική σκοπιμότητα, είτε από άγνοια ή ιδεολογική αβελτηρία:
- Την είσοδο της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν την επέβαλε η Γερμανία, η Γαλλία ούτε οι ΗΠΑ, αλλά τα δύο μεγάλα κόμματα (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ) και η άρχουσα οικονομική τάξη με την υποστήριξη των ΜΜΕ. Είναι γνωστό ότι ο Κ. Καραμανλής Α' πίεζε προς όλες τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις για να κάμψει αρνήσεις, δυσπιστίες και σκεπτικισμούς.
- Επίσης, η εγχώρια πολιτική και οικονομική ιθύνουσα τάξη θέλησαν και επεδίωξαν από τη δεκαετία του ’90 την είσοδο στην ΟΝΕ (ευρωζώνη) και μάλιστα με ψευδή και παραποιημένα στοιχεία - δεν τους εξεβίασε κανείς Αμερικανός ή Ευρωπαίος.
- Οι ίδιες ελίτ επίσης επέλεξαν, χωρίς να τις υποχρεώσει κανείς, ήδη από το 1988 να αναλάβουν την ηλίθια και καταστρεπτική Ολυμπιάδα και το κατάφεραν το 1997 για τους Ολυμπιακούς του 2004, με τυμπανοκρουσίες και πανηγυρισμούς! Μάλιστα ο Κ. Καραμανλής Α' έκανε πρόταση να γίνει η Ελλάς μόνιμος τόπος διεξαγωγής των Ολυμπιακών αγώνων!
Αυτές οι πολιτικές επιλογές, αυθεντικής νεοελληνικής πατέντας, είχαν ως αποτέλεσμα τον υπερδανεισμό και την υπερχρέωση, τα μεγάλα ελλείμματα και δεκάδες άλλα χρονίζοντα δομικά και θεσμικά προβλήματα που οδήγησαν στην κηδεμονία της τρόικας. Αυτά τα προβλήματα ήταν γνωστά στην πολιτική εξουσία, καθώς επίσης στους οικονομικούς, επιχειρηματικούς, τραπεζικούς κύκλους και στα ΜΜΕ. Γνωστά στην ιθύνουσα τάξη ήταν επίσης η τεράστια φοροδιαφυγή, η εισφοροδιαφυγή, οι φοροαπαλλαγές, οι πελατειακές σχέσεις, η διαφθορά, η διαπλοκή με τα ΜΜΕ και την οικονομική εξουσία, η έλλειψη σοβαρής βιομηχανίας και το αποτυχημένο παραγωγικό μοντέλο των κρατικοεπιδοτούμενων μικροεπιχειρήσεων, που λυμαίνονταν τα αναπτυξιακά προγράμματα και φυγάδευαν τα κέρδη τους στο εξωτερικό. Γνωστή ήταν και η απελπιστική κατάσταση της παρασιτικής δημόσιας διοίκησης, της απαξιωμένης δημόσιας εκπαίδευσης, των προβληματικών κρατικών νοσοκομείων, και γενικώς των υπολειτουργούντων θεσμών. Δεν έγινε όμως καμία ουσιαστική ενέργεια από την πλευρά των ιθυνόντων για κάποια μέτρα, για μεταρρυθμίσεις και αναδιάρθρωση.
Η αιτία για την πορεία προς τον γκρεμό δεν είναι η παρέμβαση κάποιας ξένης χώρας που επέβαλε κατοχή, κάποιων διεθνών συνωμοτών ιμπεριαλιστών, κάποιας εξωτερικής βούλησης ούτε κάποια μοίρα ή κάποιος βιολογικός γενετικός παράγοντας, όπως πιστεύουν αρκετοί Νεοέλληνες. Τα προβλήματα και οι παθογένειες που οδήγησαν στην χρεοκοπία είναι γνησίως ελληνικά, είναι νεοελληνικής εμπνεύσεως, κοπής και αποκλειστικότητας, επινοημένα από Νεοέλληνες Χριστιανούς Ορθοδόξους.οφείλονται σε εσωτερικούς λόγους και όχι σε κάποια ξένη κατοχή. Η χρεοκοπία δεν είναι συγκυριακό φαινόμενο. ο εξωτερικός παράγοντας και η παγκόσμια κρίση δεν ήταν η αιτία, ήταν ο καταλύτης που ανέδειξε τη γύμνια του ελληνικού συστήματος. Ο όρος «ξενοκρατία», που κυριαρχούσε στο παρελθόν, αλλά χρησιμοποιείται και σήμερα, κυρίως από την Αριστερά, συγκαλύπτει αυτή την πραγματικότητα. Στο βαθμό βεβαίως που οι μεγάλες ξένες δυνάμεις επενέβαιναν ή επεμβαίνουν στα εσωτερικά της χώρας, πάλι ευθύνεται το ελληνικό πολιτικό σύστημα, η άρχουσα πολιτική και οικονομική ελίτ που επέτρεπαν και επιτρέπουν τέτοιες επεμβάσεις, είτε λόγω πεποιθήσεων και συμφερόντων είτε λόγω ανικανότητας.
Υπεύθυνοι για τη χρεοκοπία είναι οι ενδογενείς και εσωτερικοί παράγοντες, οι κυρίαρχες δυνάμεις του νεοελληνικού πολιτικού συστήματος: όλες οι κυβερνήσεις των δύο κυβερνητικών κομμάτων που δημιούργησαν και επέτρεψαν ενσυνειδήτως το υπέρογκο χρέος, τα μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα, το μεγάλο έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, διατήρησαν την χαμηλή ανταγωνιστικότητα, την δυσανεξία του παραγωγικού τομέα, την προϊούσα αποβιομηχανοποίηση, την μεγάλη μείωση της αγροτικής παραγωγής μέσω της επιδοματικής πολιτικής.
Η χρεοκοπία έχει δομικό χαρακτήρα, οφείλεται σε δομικά αίτια που υπήρχαν από παλιά, και υπάρχουν ακόμη, στην παραγωγή, στην οικονομία, στη δυσλειτουργία των θεσμών, καθώς και σε αντιλήψεις και νοοτροπίες που ενσαρκώνουν οι αναχρονιστικοί θεσμοί και οι αντιπαραγωγικές δομές. Οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ που χειρίστηκαν την εξουσία και τα χρήματα των φορολογουμένων επί τριάντα πέντε έτη, έκαναν τα πάντα για να οδηγήσουν τη χώρα στην καταστροφή. Τα δύο κυβερνητικά κόμματα εφάρμοσαν παρόμοια μέτρα και αποτέλεσαν την παρακμιακή έκφραση του αντιπροσωπευτικού συστήματος. Τα χαρακτηριστικά του συνιστούν αυτό που θα μπορούσε να ονομασθεί «νεοελληνική ιδιαιτερότητα», ένα εκρηκτικό μίγμα εσωτερικών παθογενειών που συνδεόμενο με τη διεθνή αναξιοπιστία σε όλους τους τομείς, κάποτε εξερράγη. Οι δανειστές της Ελλάδας αντέδρασαν και σταμάτησαν να τη δανείζουν, διότι η ελληνική κατάσταση ήταν πλήρως αφερέγγυα, αφού όλοι οι σημαντικοί οικονομικοί δείκτες είχαν αρνητικό πρόσημο.
Το ολιγαρχικό κομματοκρατικό πολίτευμα
Ευλόγως λοιπόν τίθεται το ερώτημα: τι είναι και πώς λειτουργεί το πολιτικό σύστημα; Από δομική άποψη το ελληνικό σύστημα είναι ολιγαρχικό, συνοδεύεται και υποβαστάζεται από ολιγαρχικό Σύνταγμα, από ολιγαρχικούς θεσμούς και νόμους, από ολιγαρχικές αντιλήψεις και νοοτροπίες. Οι ολίγοι κυβερνούν, όχι οι πολλοί, όχι η κοινωνία. Μία πολιτική ελίτ λαμβάνει τις αποφάσεις, θεσπίζει τους νόμους για τα δικά της προσωπικά, οικογενειακά, συντεχνιακά και κομματικά συμφέροντα, για τα συμφέροντα της κυνικής και άπληστης οικονομικής άρχουσας τάξεως, και ασφαλώς όχι προς όφελος των πολλών, όχι για το κοινό συμφέρον, όπως ασυστόλως και υποκριτικώς διατείνεται. Την εξουσία διαχειρίσθηκαν δύο αρχηγικά και προσωποπαγή κόμματα, χωρίς αρχές, δίχως εσωτερικό διάλογο και έλεγχο από τη βάση, έχοντας ως κύριο στόχο να κερδίζουν τις εκλογές, την κατάληψη της εξουσίας και τη διατήρησή της. Όλα τα κόμματα είναι αρχηγικά, με κυρίαρχες ομάδες συμφερόντων γύρω από την ηγεσία, δίχως μελετημένα και αξιόπιστα προγράμματα, δίχως κατάλληλη γνώση και οργάνωση, και γι’ αυτό αυτοσχεδιάζουν επικίνδυνα, σέρνοντας την κοινωνία και τη χώρα σε αδιέξοδα. Στηρίζονται δε αποκλειστικώς στο πελατειακό καθεστώς, στη δημαγωγία, στον λαϊκισμό και τον εθνικισμό, εμπλουτισμένα ενίοτε με θρησκευτικές αποχρώσεις.
Αν συνυπολογισθεί και το εκλογικό σύστημα, που δίνει στο κόμμα που θα έλθει πρώτο στις εκλογές το bonus των πενήντα εδρών, τότε ο άκρατος ολιγαρχικός και μειοψηφικός χαρακτήρας του είναι εμφανέστατος, αφού το πρώτο κόμμα με 38-40% των ψήφων σχηματίζει αυτοδυναμία. Αλλά και με 35-36% των ψήφων το πλειοψηφούν κόμμα σε συνεργασία με κάποιο άλλο μικρότερο πάλι σχηματίζει κυβέρνηση. Αυτό γινόταν σχεδόν πάντοτε, ιδίως τα τελευταία έτη, αφού ακόμη και οι κυβερνήσεις συνασπισμού είναι στην ουσία μειοψηφικές, διότι συγκεντρώνουν μόλις το 40-42% των ψήφων. Ουσιαστικά έχει καταργηθεί η αρχή της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας.
Τα βασικά χαρακτηριστικά της ολιγαρχικής δομής του νεοελληνικού συστήματος είναι αφ’ ενός τα κόμματα ως ο κύριος παράγοντας της ολιγαρχικής εξουσίας και διοίκησης, που υποτάσσουν οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα (κομματοκρατία), και αφ’ ετέρου ο πρωθυπουργοκεντρισμός, δηλαδή η ουσιαστική άσκηση όλων των εξουσιών από τον πρωθυπουργό, αφού αυτός έχει τον τελικό λόγο για όλα, χωρίς κανένα έλεγχο, πράγμα που εξομοιώνει το πολίτευμα με «αιρετή μοναρχία». Στα λόγια, δηλαδή, είναι δημοκρατία, στους τύπους και στη δομή ολιγαρχία και στην ουσία αιρετή μοναρχία. Αν επί πλέον ληφθεί υπ’ όψιν η υπουργική και βουλευτική ασυλία (ότι οι υπουργοί και οι βουλευτές δεν υπόκεινται στον δικαστικό έλεγχο και στον νόμο που υπόκεινται οι υπόλοιποι κοινοί θνητοί) τότε πρόκειται για ένα αυθαίρετο ανεξέλεγκτο και επικίνδυνο σύστημα, τα ολέθρια έργα του οποίου πληρώνει η κοινωνία σήμερα.
[Ένα άλλο αρνητικό στοιχείο του πολιτικού συστήματος είναι η έλλειψη ανεξαρτησίας των εξουσιών. Ναι μεν υπάρχει διαχωρισμός στα λόγια, αλλά στην ουσία και στην πράξη η κυβερνητική εξουσία (δηλαδή το πλειοψηφούν κόμμα) υποτάσσει όλες τις υπόλοιπες, τη νομοθετική, την κυρίως ειπείν εκτελεστική (Διοίκηση) και τη δικαστική. Η διάκριση και ανεξαρτησία των εξουσιών ήταν ένα από τα βασικά προτάγματα του Διαφωτισμού για τη συγκρότηση πολιτικής κοινωνίας. Όμως αυτές δεν υπάρχουν στο πολιτικό σύστημα, με συνέπεια να έχει εξαλειφθεί κάθε έλεγχος και διαφάνεια της κυβέρνησης, των υπουργών, των βουλευτών, των ανώτατων κρατικών στελεχών και των δικαστών. Είναι ένα απόλυτο ανεξέλεγκτο σύστημα. Η αδιαφάνεια εκφράζεται και από το γεγονός ότι τα πρακτικά των επιτροπών του κοινοβουλίου δεν δημοσιοποιούνται.
Οι δομές του ολιγαρχικού συστήματος είναι ξεπερασμένες και αναχρονιστικές, επιτρέπουν σε ομάδες συμφερόντων, σε συντεχνίες, να λυμαίνονται το Δημόσιο Ταμείο και να διατηρούν το status quo που τους συμφέρει. Το κοινοβούλιο συντηρεί και προστατεύει πολλούς νοσογόνους και νοσηρούς παράγοντες. Ένας από αυτούς που υπονόμευσε το κοινό αγαθό, είναι οι ποικίλες συντεχνίες. Όμως η μεγαλύτερη συντεχνία και η πιο επικίνδυνη είναι οι βουλευτές. Βουλευτής έχει καταντήσει να σημαίνει αυτόν που λύνει το προσωπικό του ζήτημα και πλουτίζει εις βάρος της κοινωνίας και του δημοσίου συμφέροντος. Και μάλιστα σε κατάσταση χρεοκοπίας, ενώ περικόπτουν δραστικώς βασικά αγαθά από τα κατώτερα και μεσαία στρώματα, οι βουλευτές δεν έκαναν κάποια σημαντική περικοπή στις μεγάλες απολαβές τους, στις φοροαπαλλαγές τους και στα σκανδαλώδη προνόμιά τους.(Το απόσπασμα αυτό δεν υπάρχει στο βιβλίο)]
Εάν ένα στοιχείο της πολιτικής είναι η μέριμνα για το κοινό αγαθό, η ελληνική πολιτική απέτυχε παταγωδώς, επειδή έχει πρυτανεύσει ο κυνισμός των βουλευτών για το δικό τους συμφέρον και η σκανδαλώδης αδιαφορία τους για το κοινό. Έτσι το κοινοβούλιο έχει μετατραπεί σε ιδιοβούλιο και κυνοβούλιο (από το κυνισμός) και έχει μολύνει όλο το κρατικό και κοινωνικό σώμα. Είναι, μαζί με τις κυβερνήσεις, η πηγή και η αιτία όλων των παθογενειών και παθολογιών του συστήματος, είναι η καρδιά όλων των προβλημάτων. Θα μπορούσε να γίνει λόγος για ένα διαρκές «ληστρικό κοινοβούλιο», κατ’ αντιστοιχία προς τη «ληστρική σύνοδο» των χριστιανών Βυζαντινών. Ο Εμ. Ροΐδης το είχε δει με τον τρόπο του: «Η Βρετανία έχει δύο βουλάς, την άνω και την κάτω. Η Ελλάς μίαν μόνον, άνω-κάτω».
Απόσπασμα από το νέο βιβλίο του Γιώργου Ν. Οικονόμου, «Η αποτυχία του ελληνικού πολιτικού συστήματος. Πλαίσιο για μια νέα πολιτική δράση», εκδ. Εξάρχεια, 2016.
