ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ - Η ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ (ΘΕΟΛΟΓΙΑ) ΤΩΝ ΜΑΓΩΝ

Ο Πλούταρχος ο Χαιρωνεύς, ο εν Δελφοίς Ιερέας του Απόλλωνα και του Διονύσου, λέγει ότι:

«Και ακριβώς τούτο νομίζουν οι περισσότεροι & σοφότατοι. Γιατί νομίζουν οι μεν ότι είναι δυο θεοί όπως είναι οι αντίτεχνοι, ο μεν αγαθών, ο δε φαύλων δημιουργός. Οι δε τον μεν αμείνονα θεό, το δε έτερο Δαίμονα αποκαλούν. Όπως ο Ζωροάστρης ο Μάγος, τον οποίο πρεσβύτερο κατά 5 χιλιάδες έτη πριν τα Τρωικά τον ιστορούν. Αυτός, λοιπόν, αποκαλεί τον μεν αγαθών δημιουργό θεό Ωρομάζη (Απόλλωνα), τον δε φαύλων δημιουργό Δαίμονα Αρειμάνιο (Διόνυσο). Και παρουσίαζε ότι ο ένας ομοιάζει στο φως των αισθητών, και ο άλλος στο σκότος και την άγνοια, και στο μέσον των δυο τούτων είναι ο Μίθρας. Για αυτό και οι Πέρσες ονομάζουν τον μεσίτη Μίθρα. 

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ - Ο ΚΟΣΜΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ

Οι θεοί των προχριστιανικών φυσικών θρησκειών είναι οι ίδιοι σε όλους τους λαούς. Τα ονόματά τους σχετίζονται με θεϊκά σύμβολα και θεϊκές ενέργειες που αποτυπώνονται απλά διαφορετικά σε κάθε γλώσσα. Η ουσία του νοήματος είναι απολύτως ίδια για τους μυημένους ή τους φιλοσοφικά φωτισμένους.

Αποσπάσματα από Πλούταρχο:

Μάλιστα ο Πλούταρχος ο Χαιρωνεύς, ο διατελέσας ιερέας στον εν Δελφοίς ναό, στο έργο του «Περί Ίσιδας και Οσίριδος», όταν αναφέρεται περί των δυο αυτών θεών, λέγει εκτός των άλλων τα εξής αποκαλυπτικά – σχετικά με το ότι όλοι οι λαοί λάτρευαν τους ίδιους θεούς:

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ - ΗΘΙΚΑ, ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ

Ο Πλούταρχος, από τους κύριους εκπροσώπους της πε­ζογραφίας των αυτοκρατορικών χρόνων, γεννήθηκε στη Χαιρώνεια της Βοιωτίας περί το 50 μΧ. Ως γόνος σπου­δαίας οικογένειας έλαβε επιμελημένη παιδεία, και στη φοί­τηση του κοντά στον Αιγυπτιακής καταγωγής φιλόσοφο Αμμώνιο, αρχηγό, την περίοδο εκείνη, της Ακαδημίας στην Αθήνα, οφείλει τη μύηση του στη φιλοσοφία. Τα πολλά ταξίδια του, στην Ασία, την Αίγυπτο και κυρίως την Ιταλία, διεύρυναν τον γνωστικό του ορίζοντα και τον έφεραν σε επαφή με εξέχουσες προσωπικότητες της εποχής, κυρίως επιφανείς Ρωμαίους , με τη μεσολάβηση των οποίων απέκτησε το δικαίωμα του Ρωμαίου πολίτη. Ανάμεσα στους φιλικούς δεσμούς που δημιούργησε, κορυφαία θέση κατέχουν αυτοί προς τον φιλόσοφο Φαβωρίνο και τον δυο φορές ύπατο επί Τραϊανού Σόσσιο Σενεκίωνα, τον οποίο προσφωνεί σε πολλά έργα του. Οι πληροφορίες της Σούδας ότι παραχωρήθηκε στον Πλούταρχο το υπατικό αξίωμα, και του Ευσέβιου ότι έγινε έπαρχος της Ελλάδας, ακόμα κι αν δεν ευσταθούν, φανερώνουν το αυξημένο κύρος του στους Ρωμαϊκούς κύκλους, που δημιουργήθηκε στα σύντομα διαστήματα (αρχικά περί το 80 και αργότερα λίγο μετά το 90 μ.Χ.) της παραμονής του στην πρωτεύουσα. 

ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΟΙ ΧΡΗΣΜΟΙ ΤΟΥ ΜΑΝΤΕΙΟΥ ΤΩΝ ΔΕΛΦΩΝ

«...Ο Διόδωρος Σικελιώτης, που έζησε τον 1ο αιώνα π.Χ., μας λέει πως αρχικά η γυναίκα που επιλεγόταν έπρεπε επίσης να είναι παρθένα κόρη. Αυτό όμως άλλαξε με τον Εχεκράτη απ’ τη Θεσσαλία, που, προσερχόμενος να συμβουλευτεί την Πυθία, την ερωτεύτηκε, την άρπαξε και τη βίασε. Κατόπιν αυτού, οι Δελφιείς αποφάσισαν πως στο μέλλον η Πυθία έπρεπε να έχει περάσει τα πενήντα, αλλά να εξακολουθεί να φοράει ένδυμα κόρης, σε ανάμνηση της παλιάς συνήθειας...»

Τα μυστικά, ο πλούτος, η τελετουργία

Ο ΘΕΟΣ ΤΩΝ ΙΟΥΔΑΙΩΝ ΕΙΝΑΙ Ο ΕΓΚΟΣΜΙΟΣ ΔΙΟΝΥΣΟΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Ο Πλούταρχος ο Χαιρωνεύς, στο έργο του Συμποσιακά Β’, στο 4ον Βιβλίο και συγκεκριμένα στο «Πρόβλημα Στ’» (στ.671e – 672c) και στο με τίτλο «Τίς ὁ παρ’ Ἰουδαίοις θεός» κεφάλαιο, λέγει ότι:

«Απορώντας με αυτό που λέχθηκε στο τέλος, ο Σύμμαχος είπε: “Επομένως, Λαμπρία, τον συμπατριώτη σου Θεό, τον Διόνυσο του Ευοί, που ξεσηκώνει τις γυναίκες και δέχεται τις τιμές που του αποδίδουν μέσα στη μανία τους, τον πολιτογραφείς και τον εισάγεις κρυφά στα απόρρητα δόγματα των Εβραίων; Ή μήπως υπάρχει όντως κάποια παράδοση που τον ταυτίζει με εκείνον;”. Ο Μοιραγένης όμως πήρε τον λόγο και είπε: “Άφησε τον Λαμπρία, διότι εγώ, που είμαι Αθηναίος, σου απαντώ και σου λέω πως δεν είναι διαφορετικός. Τα περισσότερα τεκμήρια για το θέμα αυτό είναι ρητά και διδάσκονται μόνο σε όσους μυούνται στα μέρη μας στην “Τριετηρική Παντέλεια”[1], ενώ όσα δεν απαγορεύεται να εκθέσει κανείς σε φίλους, τη στιγμή μάλιστα που βρισκόμαστε μπροστά στον οίνο και τα δώρα του Θεού, αν τούτοι μου το ζητήσουν, είμαι έτοιμος να σου τα πω“. 

ΤΟ ΤΡΟΦΩΝΙΟ ΑΝΤΡΟ - ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΟΥ ΔΙΑ ΚΑΙ Η ΑΠΟΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΔΡΩΜΕΝΩΝ

Η Λιβαδειά είναι η αρχαία πρωτεύουσα της Βοιωτίας, και δεν ονομάζεται έτσι επειδή υπάρχουν εκεί λιβάδια. Στην βαθιά αρχαιότητα, όπως γράφει ο Παυσανίας υπήρχε εκεί μία πόλη με την ονομασία Μήδεια και ήταν χτισμένη στον «πράσινο λόφο». Αργότερα, σύμφωνα με την μυθολογική παράδοση, ο Αθηναίος Λέβαδος ίδρυσε μία πόλη στην πεδιάδα, η οποία πήρε το όνομα της από τον κτήτορα της και ονομάστηκε Λιβαδεία και πολύ αργότερα το τοπωνύμιο παραφράστηκε και έγινε «Λιβαδειά».

Στους ιστορικούς χρόνους η πόλη έγινε ευρύτερα γνωστή στον Ελλαδικό χώρο λόγω του μυστηριακού μαντείου του Τροφωνίου. Στο αρχαίο Τροφώνιο Άντρο ταξίδευαν από παντού και ζητούσαν μελλοντολογικούς χρησμούς πάρα πολλοί άνθρωποι και εκεί είχαν προσφύγει ζητώντας βοήθεια πολύ σπουδαίοι άντρες (ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι εκεί ζήτησε χρησμό ο πάμπλουτος βασιλιάς Κροίσος, ο αρχηγός του περσικού στρατού Μαρδόνιος, ο Ρωμαίος στρατηγός Αιμίλιος-Παύλος, κ.α.).

ΠΕΡΙ ΤΟΥ «ΕΙ» ΤΟΥ ΕΝ ΔΕΛΦΟΙΣ (ΚΕΙΜΕΝΟ - ΒΙΝΤΕΟ)

Ο Πλούταρχος στο «Περί του ΕΙ του εν Δελφοίς»  αναφέρει ότι ο Απόλλων είναι:

Πύθιος σε εκείνους που ζητούν να γνωρίσουν

Δήλιος σε εκείνους στους οποίους αρχίζει να σημαίνει

Φαναιός σε εκείνους που αρχίζει να φανερώνεται

Ισμήνιος σε εκείνους που γνωρίζουν

Λεσχηνόριος σε εκείνους που φιλοσοφούν μαζί.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ - ΓΙΑΤΙ ΕΚΛΕΙΣΑΝ ΤΑ ΜΑΝΤΕΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΧΡΗΣΤΗΡΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Σε σχέση με τους κατά θέση Δαίμονες να τι λέγει ο Πλούταρχος ο Χαιρωνεύς – ο εν Δελφοίς Ιερεύς:

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ - Η ΣΧΕΣΗ ΣΩΜΑΤΟΣ, ΨΥΧΗΣ ΚΑΙ ΝΟΥ (ΔΑΙΜΩΝ)

Πρόλογος του Μιχαλόπουλου Αθανάσιου

Στην ελληνική κοσμοαντίληψη ή αλλιώς την ορφικοπυθαγόρεια/πλατωνική φιλοσοφία η έννοια ΗΛΙΟΣ σημαίνει τον υπεραισθητό κόσμο των Θεών, η έννοια ΓΗ σημαίνει τον αισθητό υλικό κόσμο, το σύμπαν που βλέπουμε, ενώ η έννοια ΣΕΛΗΝΗ σημαίνει τα όρια μεταξύ υπεραισθητού και αισθητού κόσμου. Επίσης, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι ως ψυχή στο κείμενο του Πλούταρχου νοείται μόνο το θυμικό και επιθυμητικό μέρος του ανθρώπου ενώ ως νους το αθάνατο πνευματικό μέρος του ανθρώπου που επιστρέφει στο ΝΟΗΤΟ.

Όπως εξηγεί ο Χαιρωνεύς Πλούταρχος, στο έργο του «Περί Σωκράτους Δαιμόνιου» και στο «Περί εμφαινομένου προσώπου τω κύκλω της Σελήνης», το σώμα, η ψυχή και ο Νους αποτελούν τρία πράγματα εντελώς διακριτά μεταξύ τους. Υπάρχουν δύο θάνατοι. Ο πρώτος αποτελεί χωρισμό του σώματος από τα άλλα δύο, δηλαδή από την ψυχή και τον νου, και συμβαίνει στην και εντός της γης. Ο δεύτερος θάνατος είναι χωρισμός του νου από την ψυχή και συμβαίνει στην σελήνη. Η ψυχή μετά τον πρώτο θάνατο στην γη ακολουθεί μία πορεία μέχρι τον λειμώνα, στο τρίστρατο, στο χωρικό διάστημα από την Γη έως την Σελήνη. Για 12 ημέρες. Η άφιξή της στην Σελήνη της φέρνει χαρά  και έκσταση παρόμοια με εκείνη που νιώθουν όσοι μυούνται στα μυστήρια. Έτσι η σελήνη είναι πλήρης από τις υπάρξεις που κατόρθωσαν να ανέβουν μέχρι εκεί. Αυτές οι υπάρξεις είναι πλέον δαίμονες κατά θέση. Στέλνονται στη Γη για να εποπτεύσουν μαντεία, να τιμωρήσουν σφάλματα ή να προστατεύσουν τους ανθρώπους. Μία ημέρα ο έρωτάς τους για τον ήλιο θα τις οδηγήσει σε μία περαιτέρω απελευθέρωση: ο νους εγκαταλείπει την ψυχή, ενώ η τελευταία παραμένει στην σελήνη ωσότου αφομοιωθεί τελείως από αυτήν, όπως το σώμα από τη γη.[1]

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ - ΠΕΡΙ ΣΑΡΚΟΦΑΓΙΑΣ (ΛΟΓΟΙ Α' - Β')

[....Το ότι δεν είναι στη φύση του ανθρώπου να τρώει κρέας φαίνεται κατ' αρχάς από την κατασκευή των σωμάτων. Πράγματι, το ανθρώπινο σώμα δε μοιάζει με κανενός ζώου απ΄όσα έχουν φτιαχτεί για να τρώνε κρέας, δεν υπάρχουν προτεταμένα χείλη, μυτερά νύχια, κοφτερά δόντια, γερό στομάχι και θερμή πνοή ικανή να μετατρέψει και να επεξεργαστεί τα βαριά συστατικά του κρέατος. Ως εκ τούτου η φύση με τα λεία δόντια, το μικρό στόμα, τη μαλακιά γλώσσα και την αδυναμία της πνοής για πέψη αποκλείει τη σαρκοφαγία....]
                                               
                                                                                                     Πλούταρχος

Ο ΜΥΘΟΣ ΤΟΥ ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ - ΤΙ ΓΙΝΟΤΑΝ ΣΤΑ ΕΛΕΥΣΙΝΙΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ

Πρόλογος του Μιχαλόπουλου Αθανάσιου

Ο φιλόσοφος του μέσου πλατωνισμού Πλούταρχος αναπτύσσει τον μύθο της κυκλικής πορείας της ψυχής που ξεκινά ένα ταξίδι από τον Ήλιο στη Σελήνη και τη Γη και μετά ακολουθεί την αντίστροφη πορεία επιστροφής προς τον Ήλιο. Είναι η μεγάλη πορεία της ψυχής από το θείο ή νοητό κόσμο προς τον αισθητό και αντίστροφα, με την επιστροφή της σε αυτόν. Αυτό το ταξίδι της ψυχής μαρτυρά την κυκλικώς σπειροειδή διαλεκτική πορεία του Όντος, τα τρία στάδια που διανύει το Παν στην αέναη πορεία του μέσα στο Άπειρο. Η ανθρώπινη ψυχή δεν κάνει τίποτα άλλο παρά ακολουθεί την ίδια πορεία και εξέλιξη που ακολουθεί και το Πνεύμα του Όντος. Μονή, Πρόοδος, Επιστροφή είναι οι τρεις εξελικτικές καταστάσεις του Όντος, κατά τον Πρόκλο, ίδιοι σταθμοί με την πορεία που διανύει το Πνεύμα του Χέγκελ (Θέση, Άρνηση, Άρνηση αρνήσεως), το Απόλυτο του Σέλινγκ (Από τη Φύση στο Πνεύμα και από το Πνεύμα στη Φύση) και το Εγώ του Φίχτε με το τρίπτυχο εμπνευσμένο από τον Ιάμβλιχο (Θέση, Αντίθεση, Σύνθεση). Πολλοί βέβαια, ταυτίζουν μια τέτοια θεώρηση μόνο με την πλατωνική/νεοπλατωνική/εγελιανή φιλοσοφία, όμως την βρίσκουμε και σε άλλους αρχαίους φιλοσόφους, αφού τον διαλεκτικό της χαρακτήρα τον συλλαμβάνουμε στην πρακτική διάσταση που λάμβανε χώρα στα ελευσίνια μυστήρια. Την διαλεκτική αυτή πορεία του κόσμου την βρίσκουμε αρχικά στον Ηράκλειτο, τον μεγάλο φιλόσοφο του "γίγνεσθαι", ο οποίος μας γράφει:

<<Οδός άνω κάτω μια και αυτή. (δηλαδή ο ανήφορος και ο κατήφορος είναι ένας και ο ίδιος δρόμος). Αθάνατοι θνητοί, θνητοί αθάνατοι, ζώντες τον εκείνων θάνατον, τον δε εκείνων βίον τεθνεώτες (δηλαδή οι αθάνατοι είναι θνητοί και οι θνητοί αθάνατοι, γιατί η ζωή των πρώτων είναι ο θάνατος των δεύτερων και η ζωή των δεύτερων ο θάνατος των πρώτων). Ταυτό τ' ένι ζων και τεθνηκός και το εγρηγορός και το καθεύδον και το νέον και γηραιόν. Τάδε γαρ μεταπεσόντα εκείνα έστι, κακείνα πάλιν μεταπεσόντα ταύτα (δηλαδή το ίδιο είναι ο ζωντανός και ο πεθαμένος, ο κοιμισμένος και ο ξύπνιος, γιατί ο ένας όταν αλλάζει γίνεται ο άλλος) Ξυνόν γαρ αρχή και πέρας επί κύκλου περιφερείας (δηλαδή η αρχή και το τέλος της περιφέρειας του κύκλου είναι το ίδιο πράγμα)>>

Ο ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΔΕΛΦΙΚΟ Ε, ΤΟ ΘΕΟ, ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ, ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΚΑΙ ΤΟ ΧΡΟΝΟ

Ναός του Απόλλωνα στους Δελφούς

Μιλά ο Αμμώνιος...

Νομίζω, λοιπόν, ότι το γράμμα Ε δεν συμβολίζει ούτε αριθμό ούτε σειρά ούτε σύνδεσμο ούτε κάποιο άλλο από τα ελλιπούς σημασίας μόρια. Αλλά είναι μια αυτοτελής προσαγόρευση και προσφώνηση του θεού, η οποία με την εκφώνησή της κάνει αυτόν που την πρόφερε να συλλαμβάνει τη δύναμη του θεού.