Η ΨΥΧΗ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΛΩΤΙΝΟ - ΕΝΝΕΑΔΑ 4Η

Τι είμαστε τελικά;

Είμαστε μόνο σάρκα και οστά; Κι αν ναι, τότε τι είναι αυτό που ορίζει αυτό το σώμα, να είναι ό,τι είναι και να πράττει όπως πράττει; Και αν υπάρχει κάτι πέρα απ' αυτό που κατευθύνει όλα αυτά, τι είναι αυτό, αν όχι σώμα, και από πού προέρχεται; Και αν πάλι είμαστε αυτό που είναι πέραν του σώματος, ποια είναι η ανάγκη του να βρισκόμαστε σε σώμα;

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΣΜΟΘΕΑΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΨΕΥΔΕΣ ΔΙΛΗΜΜΑ «ΕΝΑΣ Ή ΠΟΛΛΟΙ ΘΕΟΙ»

Του Βλάση Ρασσιά

Οι των πραγμάτων έχοντες συνείδηση, χαιρετίζουμε στις αφανώς πολύ ενδιαφέρουσες ημέρες μας την καθολική αποσύνθεση ενός κόσμου που εδώ και πολλούς αιώνες βασίλευσε θρονιασμένος πάνω όχι μόνο στον Φόβο, αλλά επίσης και στο Ψεύδος και στην Εξαπάτηση, ή, αν θέλουμε να το πούμε διαφορετικά, πάνω στον απεινή διωγμό του Αληθινού. Αυτή όμως η αντεστραμμένη πραγματικότητα έφτασε πια στο τέλος της, αν και όχι όπως εμείς θα θέλαμε, δηλαδή σαφέστατα κι αμετάκλητα κατανικημένη από την ανθρώπινη σκέψη, αλλά με άδοξο τρόπο ως περίττωμα, απορριφθείσα από το ένα και αληθινό και μοναδικό μέτρο αποτίμησης απάντων των πραγμάτων του Συμ-Παντός, δηλαδή του Φυσικού Νόμου που αδέκαστος στέκει δικαστής κάθε ανισορροπίας ή διατάραξης.  
 

Η "ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ" ΚΑΙ ΤΑ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Η σημερινή άποψη σύμφωνα με την οποία ισχυρίζονται μερικοί και λένε ότι πιστεύουν τους Θεούς είναι λάθος. Δεν υπήρχε τέτοια αντίληψη για τους Θεούς από τους προγόνους.  Οι πρόγονοί μας δεν "πίστευαν" στους Θεούς, γιατί απλά μια τέτοια λέξη είναι αδόκιμη προκειμένου να αποδώσει το νόημα της στάσης προς το θείο στην Ελληνική Θεολογία.

ΣΧΕΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ, ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΙΕΡΑΤΕΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Κατά τον 7ο και 6ο αι. π.Χ. οι παλαιότερες αντιλήψεις για τους θεούς, ότι ήταν βίαιες φυσικές δυνάμεις, υποχώρησαν και επικράτησε η «νέα» αντίληψη ότι οι θεοί αποτελούν ηθικές δυνάμεις και αξίες του ελληνικού κόσμου. Η αντίληψη αυτή των θεών ως ηθικών δυνάμεων είχε ως συνέπεια ότι οι άνθρωποι αισθάνονταν πολύ πιο έντονα από όσο πριν την απόσταση από το Θείον.

Η ΜΥΣΤΗΡΙΑΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΓΗΣ, ΤΗΣ ΣΕΛΗΝΗΣ, ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΓΑΛΑΞΙΑ - ΟΙ ΠΥΛΕΣ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΠΥΛΕΣ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΗ

Όπως ήδη αναφέραμε, ο Ηλιος φαίνεται ότι διατρέχει τον ζωδιακό κάνοντας έναν πλήρη κύκλο μέσα σε ένα έτος. Κάνοντας λοιπόν τον κύκλο, σε δύο σημεία φαίνεται ότι αναστρέφεται η πορεία του. Τα σημεία αυτά είναι τα σημεία των δυο ηλιοστασίων, που ΣΥΜΒΑΤΙΚΑ θεωρούμε ότι είναι ο Καρκίνος και ο Αιγόκερω.

Η ΜΥΣΤΗΡΙΑΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΓΗΣ, ΤΗΣ ΣΕΛΗΝΗΣ, ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΓΑΛΑΞΙΑ - Η ΣΧΕΣΗ ΗΡΑΚΛΗ ΚΑΙ ΗΛΙΟΥ

Καθώς κάναμε αναφορά στον Ηρακλή και επειδή θα χρειασθούμε την σχέση του Ηρακλέους με τον Ηλιο, ας προσεγγίσουμε το θέμα αυτό πιο εμπεριστατωμένα.

Η ταύτιση Ηλίου και Ηρακλή είναι διάχυτη μέσα στα Ελληνικά κείμενα, παρόλα αυτά η ξεκάθαρη ταύτιση των δύο εντοπίζεται σε ελάχιστα σημεία.

Ο Παυσανίας, περιγράφοντας την στοά στην Αγορά της Μεγαλόπολης, περιγράφει τα αγάλματα τα οποία υπάρχουν εκεί, αφού δε κάνει αναφορά σε αγάλματα διαφόρων θεοτήτων, σε ένα σημείο αναφέρεται στα αγάλματα του Ηλίου και του Ηρακλή ως εξής:

ΔΑΜΑΣΚΙΟΣ - Ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΟΝΤΟΛΟΓΙΚΟΣ ΡΕΑΛΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΝΕΟΠΛΑΤΩΝΙΚΟΥ ΣΤΟΧΑΣΜΟΥ

Παρατηρείται ότι ο θεοοντολογικός ρεαλισμός του Πρόκλου δεν εντοπίζεται μόνον στις οικείες του θεωρίες, αλλά εφαρμόζεται και από τον Δαμάσκιο στην διάρθρωση των επιπέδων της συλλογιστικής του. Η πορεία που επιλέγει ο έσχατος σχολάρχης της Νεοπλατωνικής Ακαδημίας είναι άψογη και αναδεικνύει κανονιστικές αρχές επιχειρηματολογίας. Ο ιστορικός, συστηματικός και κριτικός τρόπος ανάπτυξης ενός θέματος αποδεικνύει την εγκυκλοπαιδική κατοχύρωση του σχολάρχη, η οποία δεν αφίσταται αυτής του Πρόκλου παρά μόνον ως προς την συχνότητα της χρήσης της. Ο Δαμάσκιος επιχειρεί να αποφύγει τις a priori αξιωματικότητες, παρόλο που καταφεύγει στην επικουρία τους από αναγκαστικούς λόγους πριν από το πέρας της ανάλυσής του. Στο έργο του Απορίαι και λύσεις περί των πρώτων αρχών – ένα έργο αυστηρώς επιστημολογικά θεμελιωμένο σε μία στέρεα διαρθρωμένη συλλογιστική – ο νεοπλατωνικός στοχαστής αναπτύσσει με έναν αυστηρά γεωμετρικό τρόπο όλα σχεδόν τα οντολογικά και πλείστα από τα γνωσιοθεωρητικά θέματα τα οποία απασχόλησαν την πλατωνική Ακαδημία στο σύνολο της ιστορικής εξέλιξής της. 

ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ ΚΑΙ ΕΡΜΗΝΕΙΑ - ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΟΝ "ΚΥΡΙΑΡΧΟ ΛΑΟ"

Στο μνημειώδες έργο του για την κυριαρχία, ο Ζαν Μποντέν (Jean Bodin) καταλήγει σε ένα διαχρονικό, σύμφωνα με τις διαυγείς αναλύσεις του Ολιβιέ Μπω (Olivier Beaud), ορισμό: “κυρίαρχος είναι αυτός που δίνει και ακυρώνει το νόμο σε όλους γενικά και τον καθένα ξεχωριστά”. Ανεξάρτητα από τον προνομιούχο φορέα της (αριστοκρατία, μονάρχης, λαός), η κυριαρχία συνίσταται στη δύναμη της εκφοράς του κανόνα δικαίου και αποτελεί οντολογική προϋπόθεση του Κράτους και της δημόσιας εξουσίας του[1]. 

ΚΑΣΤΟΡΙΑΔΗΣ - ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ (ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ)

Μπορούμε να διασαφηνίσουμε περαιτέρω τη στενή σχέση ανάμεσα στην πολιτισμική δημιουργία και στον κοινωνικό προβληματισμό του καιρού μας. Μπορούμε να το κάνουμε με τη βοήθεια ορισμένων ερωτημάτων, των προϋποθέσεων τους, των συνεπειών τους και των επιπτώσεών τους ως διαπιστώσεων γεγονότων, ακόμα και αν είναι συζητήσιμες, ή ως διασυνδέσεις νοήματος;

Η ΑΠΟΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ 12 ΑΘΛΩΝ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΗ

Ο Ηρακλής, αυτός ο ημίθεος, γιος του Δία και μία θνητής, της Αλκμήνης, σε μία εποχή μακρινή, δεν δείχνει παρά τη πορεία του ανθρώπου προς την αποδέσμευση από την ύλη. Η θνητή μητέρα του προσφέρει ένα σώμα φθαρτό, αλλά ο θεϊκός πατέρας, του προσφέρει τη δυνατότητα να ενωθεί με τη συμπαντική ενέργεια, μετά από αγώνα προσωπικό και επίπονο.

Το ίδιο το όνομα «Ηρακλής» σημαίνει το «κλέος της Ήρας», δηλαδή η δόξα και η λάμψη της ψυχής.Ο μύθος αναφέρει πως ενώ ο Ηρακλής είχε γίνει ένας γενναίος και σημαντικός άντρας, απέκτησε οικογένεια, αλλά κάποια στιγμή η Ήρα που τον ζήλευε και τον καταδίωκε από βρέφος, τον τρέλανε κι εκείνος σκότωσε την οικογένειά του και τα στενά φιλικά του πρόσωπα. Όταν συνήλθε από τη τρέλα αυτή, ζήτησε βοήθεια στο μαντείο των Δελφών, για να βρει το δρόμο προς τη λύτρωση και τη συγχώρεση.

ΛΙΛΗ ΖΩΓΡΑΦΟΥ - Η ΕΛΛΑΔΑ ΕΚΔΙΔΕΤΑΙ ΣΥΝΕΙΔΗΤΑ ΚΑΙ ΑΣΥΝΕΙΔΗΤΑ, ΟΥΤΕ ΕΝΑΣ ΑΘΩΟΣ, ΑΝΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΝΕΝΑΣ

«Δεν πουλώ ύφος, στυλ, λογοτεχνία. Δεν γράφω διηγήματα. Καταθέτω γεγονότα και συμπτώματα της εποχής που ζω. Όλα όσα γράφω συνέβησαν. Σε μένα ή σε άλλους. Χρόνια τώρα σπαταλιέμαι, παρακολουθώντας όλα κι όλους.

Η ζωή περνά από μέσα μου, με διαποτίζει με την ασκήμια της, με γεμίζει λύσσα με την αδικία της την οργανωμένη, με ταπεινώνει με την ανημποριά μου ν’ αντιδράσω, να επαναστατήσω αποτελεσματικά, να υπερασπιστώ το μαζικό μας εξευτελισμό.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ ΛΙΛΗΣ ΖΩΓΡΑΦΟΥ - ΑΝΤΙΓΝΩΣΗ, ΤΑ ΔΕΚΑΝΙΚΙΑ ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ

ΕΝΙΣΤΑΜΑΙ ΚΑΙ ΚΑΤΑΓΓΕΛΩ 

Με το δοκίμιο τούτο θα πληγώσω σίγουρα μια μερίδα ανθρώπων που, γεμάτοι καλή πίστη, είναι δεμένοι με το χριστιανισμό. Και λυπούμαι ειλικρινά γι' αυτό. Γιατί ενώ ξεκίνησα γεμάτη αγανάκτηση και θυμό τη γραφή του βιβλίου μου, μου συνέβη μια βαθιά και ουσιαστική αλλαγή.  Ένιωσα να γίνομαι καλή.  Γλύκαναν μέσα μου οι πληγές της ζωής και της σκέψης.  Πλημμύρισα τρυφεράδα και επιείκεια για τους ανθρώπους. Ως τώρα η αγάπη μου γι' αυτούς ήταν σκληρή, απαιτητική. Δεν τους συγχωρούσα την ευπιστία τους.  Αλλά σιγά σιγά όσο προχωρούσα στη μελέτη και στη γραφή της Αντιγνώσης, γέμιζα τρόμο και συμπόνια.  "Δεν μένει, λοιπόν, καμιά ελπίδα για τον άνθρωπο", αναρωτιόμουνα.  

ΜΥΘΙΚΟΣ ΥΜΝΟΣ ΕΡΩΤΑ - ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΦΑΙΔΡΟΣ ΠΛΑΤΩΝΑ

Αρχικώς αντιγράφουμε ένα απόσπασμα από τον «Φαίδρο» του Πλάτωνα:

«ΣΩΚΡΑΤΗΣ: Και υπάρχουν δύο είδη μανίας, η μία προέρχεται απ’ τα ανθρώπινα νοσήματα και η άλλη οφείλεται σε απομάκρυνση -με τη συμβολή των θεών – από τα καθιερωμένα νόμιμα.

ΦΑΙΔΡΟΣ: Σωστά.

ΣΩΚΡΑΤΗΣ: Τη θεία μανία την έχουμε χωρίσει σε τέσσερα μέρη από τους τέσσερις θεούς, αφού αποδώσαμε τη μαντική στον Απόλλωνα, την τελεστική στον Διόνυσο, την ποιητική στις Μούσες, η τέταρτη, η ερωτική μανία, που προέρχεται από την Αφροδίτη και τον Έρωτα, είπαμε ότι είναι η καλύτερη. Δεν γνωρίζω όμως πως απεικονίζοντας το ερωτικό πάθος, άλλοτε με το να αγγίζουμε την αλήθεια, ίσως και με το να παραφερόμαστε σε άλλα, αφού ταιριάξαμε ένα λόγο όχι εντελώς απίθανο, ψάλαμε με κοσμιότητα και ευλάβεια ένα μυθικό ύμνο στον Έρωτα, το δικό μου και το δικό σου κυρίαρχο, Φαίδρε, τον προστάτη των ωραίων παιδιών.»[1]

ΤΑ ΤΡΙΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΙΕΡΑ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ (ΒΙΝΤΕΟ)

Nτοκιμαντέρ του History Channel, που αναφέρεται σε τρία διάσημα ελληνικά ιερά του Θεού Απόλλωνα: Το Ιερό του Απόλλωνα στο νησί της Δήλου, όπου σύμφωνα με το μύθο γεννήθηκε ο Απόλλωνας. Το Ιερό στα Δίδυμα της Μιλήτου με το γιγαντιαίο ναό του Απόλλωνα. Και το ιερό του Απόλλωνα στους Δελφούς με το περίφημο μαντείο του Θεού...

ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΝΟΜΟΙ - ΚΑΤΑ ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΝΟΜΩΝ ΤΟΥ ΔΙΑ

«Ο Ζευς, θεός των θεών, που βασιλεύει με νόμους»[1]
(Πλάτων, Κριτίας, 121.b.7 – 121.b.8)

«Νόμος, ο βασιλεύς όλων των θνητών και των αθανάτων»[2]
(Πίνδαρος, αποσπάσματα, 169)

Νόμος, εκ του ρήματος νέμω, που σημαίνει διαμοιράζω [3]. Ο νόμος, διακρίνεται σε 3 κεντρικές κατηγορίες, συμφώνως με τον Πορφύριο[4].

Η ΘΕΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΑΓΩΓΗ ΩΣ Η ΚΥΡΙΟΤΕΡΗ ΠΡΑΞΗ ΤΗΣ ΟΡΦΙΚΟΠΥΘΑΓΟΡΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΛΑΤΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ

Στην θεουργική αναγωγή το πνεύμα του ανθρώπου ως Τετελεσμένου ενώνεται με την Θεότητα.  Σε αυτή την περίπτωση δεν μιλάμε για θεοφορία ή ενθουσιασμό αλλά για "θέωση".  Η θεουργική αναγωγή σαν σκοπό έχει την συνειδητή ένωση του πνεύματος του Τετελεσμένου, του ανθρώπου, με κάποιο Θεό ή Δαίμονα. Αυτό περιλαμβάνει τόσο κατώτερους Δαίμονες όσο και το Εν. Με την ένωση με το Θεό βιώνεται η ιερότητα του προσωπικού πνεύματος που φέρει ο άνθρωπος και έτσι τίθεται σε αρμονία με την θεία πρόνοια. Η συνειδητοποιημένη συμμετοχή στην θεία πρόνοια δίνει νέα ερμηνεία στην ζωή του ανθρώπου που βιώνει την ένωση.

Γενικά η προετοιμασία για την θεουργική αναγωγή δεν είναι μια διαδικασία που επιτυγχάνεται σε μια νύχτα μέσα αλλά απαιτεί μεγάλο χρονικό διάστημα ίσως και χρόνια ασκητικής ζωής.

Η ΠΑΝΣΟΦΗ ΘΕΑ ΑΘΗΝΑ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΙ ΤΗΣ

Η Αθηνά, κατά την Ελληνική μυθολογία, ήταν η θεά της σοφίας, της στρατηγικής και του πολέμου. Παλαιότεροι τύποι του ονόματος της θεάς ήταν οι τύποι Ἀθάνα (δωρικός) και Ἀθήνη, το δε όνομα Ἀθηνᾶ, που τελικά επικράτησε, προέκυψε από το επίθετο Ἀθαναία, που συναιρέθηκε σε Ἀθηνάα > Ἀθηνᾶ. Στον πλατωνικό Κρατύλο το όνομα Αθηνά ετυμολογείται από το Α-θεο-νόα ή Η-θεο-νόα, δηλαδή η νόηση του Θεού (Κρατυλ. 407b), αλλά η εξήγηση αυτή είναι παρετυμολογική. Η επιστημονική βιβλιογραφία θεωρεί το θεωνύμιο προελληνικό και αγνώστου ετύμου.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Δ. ΚΑΡΑΒΙΔΑΣ - ΠΕΡΙ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ

α. Για τη φύση του καπιταλισμού

Για τον Καραβίδα, τόσο η δεξιά όσο και η αριστερά αποτελούν εκτροπές από την ορθή λύση, εκτροπές που εισήχθησαν άκριτα από το εξωτερικό ως μόδες. Οι φιλελεύθεροι έσπευσαν επιπόλαια στον πτωχό τόπο μας αθρόες όλες τις τελευταίες λέξεις της προόδου, μηδέ της σοσιαλδημοκρατίας εξαιρουμένης, απλώς από τον φόβο μην νομισθούν καθυστερημένοι. Το 1910 ήλθε στην Ελλάδα η μόδα του φιλελευθερισμού, όπως αργότερα, του μαρξισμού.

"......θά κανε κανείς χοντρό λάθος" σημειώνει ο Καραβίδας, "να πει πως καταφέρομαι κατά του καπιταλισμού από αισθηματολογία ή ότι τάχα με τον κοινοτισμό μου κάνω κάποια διαλεκτική κοινωνική αίρεση. Μιλώ απλώς για τα τοπικά, τα κοινωνικά και τα ιστορικά δεδομένα του γηγενούς πολιτισμού μας. Όσο για τον καπιταλισμό, καθ΄εαυτόν, θα ΄μουν ανόητος να τον έβλεπα αλλιώς παρά όπως είναι, ως μιαν ζώσαν ενεργόν δύναμιν, η οποία μάλιστα και παρ΄όλας τας υπερβολάς της, επροσπέρασε όλες τις άλλες όσες γνώρισε η ανθρώπινη ιστορία...

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΥΤΗ Η ΑΓΝΩΣΤΗ - ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ

Αποσπάσματα από το βιβλίο του Θεμου Γκουλώνη, ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΥΤΗ Η ΑΓΝΩΣΤΗ

Όλοι γνωρίζουμε ότι η Ελβετία δεν είναι μια συνηθισμένη χώρα. Βρίσκεται στο κέντρο της Ευρωπαϊκής ηπείρου και αποτελείται από πανύψηλα βουνά, τις Άλπεις. Κατοικείται από 4 διαφορετικούς λαούς που ο καθένας μιλάει και διαφορετική γλώσσα και στερείται πλουτοπαραγωγικών πηγών. Δεν έχει θάλασσα δεν έχει κάμπους δεν έχει μεταλλεύματα ούτε πετρέλαιο. Αυτό το μείγμα είναι ό,τι πρέπει για να εξασφαλίσει σε μια χώρα άφθονη φτώχεια, κοινωνικές αναταραχές, οπισθοδρόμηση. Το ότι δεν συμβαίνει αυτό μας επιβάλλει να ρίξουμε μια ματιά στο Πολιτικό της σύστημα.

ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ - Ο ΠΟΝΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

                                      

Η έκφραση «ο πόνος του κόσμου» αναφέρεται στο περιεχόμενο των οντολογικών κατηγοριών. Έχουμε σαν δεδομένη την υπόθεση ότι ο κόσμος, μέσα στον οποίο ζούμε, προσδιορίζεται από μια ρυθμιστική τάξη, που προκαλεί τη συναισθηματική εξέγερση και τη διανοητική απορία του ανθρώπου. Η κοσμική αυτή υφή, στον τρόπο που προσκρούει στην καταφατική προθυμία του ανθρωπίνου όντος, ονομάζεται κακό. Η ανθρώπινη προσπάθεια, στον τρόπο που αναμετριέται με το κακό του κόσμου και αγωνίζεται να πετύχει την υπερκέρασή του –αν αυτό είναι κατορθωτό- γίνεται πόνος. Από την άποψη αυτή ο «πόνος του κόσμου» είναι η εκφραστική σύμφυρση του πικρού κόσμου και του άθλιου ανθρώπου.

ΧΕΓΚΕΛ - Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

Περί της ουσίας της τέχνης

Η τέχνη συνιστά μια από τις αξιακά διαβαθμισμένες μορφές ή βαθμίδες, με τις οποίες πραγματώνεται το απόλυτο πνεύμα. Οι άλλες δύο είναι η θρησκεία και η φιλοσοφία. Από εδώ προκύπτουν δύο τινά: α) η τέχνη δεν μπορεί να ανήκει στην τάξη της μίμησης ή της απομίμησης –με την αρχαιοελληνική σημασία των όρων. Τούτο σημαίνει για τον φιλόσοφο ότι δεν πρέπει να καταδικάζουμε συλλήβδην τη μιμητική τέχνη, αλλά τις αντιλήψεις εκείνες που θέλουν την τέχνη περιορισμένη στο επίπεδο της μίμησης. β) Η τέχνη αποτελεί την εκδήλωση του άπειρου, του απέραντου μέσα στο περατό, στο πεπερασμένο. Επομένως είναι ο τόπος, όπου το πνευματικό στοιχείο εκφράζει, αρθρώνει, σε αισθητή μορφή την αυθεντικότητα της φύσης του. Στο πεδίο της τέχνης, κατά ταύτα, το πνεύμα εξωτερικεύει ή εκδηλώνει την ικανότητά του να πνευματοποιεί το πραγματικό με καλλιτεχνικό τρόπο, δηλαδή να το «ιδιοποιείται» για να το συγκροτεί και να το ανασυγκροτεί στην αληθινή του υπόσταση. Έτσι, για παράδειγμα, ό,τι αυτο-αποκαλείται λογοτεχνικό έργο δεν σημαίνει ότι απηχεί και μια αυθεντική λογοτεχνικότητα. Αυθεντικό λογοτεχνικό έργο και γενικότερα αυθεντικό έργο τέχνης είναι εκείνο που πραγματώνει τη διαλεκτική μορφής και περιεχομένου, δηλαδή συνιστά ένα άρτιο αισθητικά και πνευματικά-διανοηματικά καλλιτεχνικό δημιούργημα.

ΙΕΡΑΦΟΡΟΙ ΚΑΙ ΙΕΡΟΣΤΟΛΟΙ - Η ΑΛΗΘΗΣ ΠΟΡΕΙΑ ΤΩΝ ΨΥΧΩΝ ΠΡΟΣ ΤΗ ΘΕΩΣΗ

Λέγει ο Πλούταρχος, ο Χαιρωνεύς, ο διατελέσας Ιερέας στον εν Δελφοίς του Απόλλωνα ναό:

«Όλα, ω Κλέα, τα αγαθά πρέπει να αιτούνται παρά των Θεών όσοι έχουν νου, προπάντων να εύχονται να αποκτούνε, όσο είναι εφικτό σε άνθρωπο, την περί Θεών επιστήμη εξ αυτών των ιδίων των Θεών. Διότι δεν λαμβάνει τίποτα πιο μείζον ο άνθρωπος – παρά των Θεών, ούτε του χαρίζεται, παρά των Θεών, κάτι πιο σεμνό από την αλήθεια. Διότι όλα τα άλλα που δέονται οι άνθρωποι και τους δίνει ο Θεός, τον νου και την φρόνηση τους την μεταδίδει από τον εαυτό του, διότι κατέχει και χρησιμοποιεί αυτά ως δικά του. Διότι το θείο δεν είναι μακάριο από τον άργυρο και από τον χρυσό ούτε ισχυρό ένεκα των βροντών και των κεραυνών, αλλά μακάριο είναι και ισχυρό είναι λόγω επιστήμης και φρονήσεως. Και τούτο είπε, ωραιότατα εξ όλων, ο Όμηρος περί Θεών: “το όντι και δια τους δυο κοινή η καταγωγή και η μια πατρίδα, αλλά ο Ζευς γεννήθηκε πρότερος και περισσότερα γνώριζε”, ομολογώντας ως σεμνότερη την του Διός ηγεμονία, καθόσον αυτή ήταν ανώτερη ως προς την επιστήμη και την σοφία. 

ΚΑΣΤΟΡΙΑΔΗΣ - ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΟ

Τι σημαίνει το γεγονός ότι διερωτώμεθα για τη σχέση μας με την παράδοση; Οτι κατά κάποιον τρόπο έχουμε βγει απ' την παράδοση. Αυτό το καταλαβαίνουμε πρώτα-πρώτα εμπειρικά. Οι φυλές και οι λαοί που έχουν μείνει κλεισμένοι μέσα στην παράδοσή τους δεν βλέπουν καν την παράδοση σαν παράδοση: ζουν μέσα σε αυτήν και θεωρούν την παρούσα ζωή τους σαν συνέχεια ενός αμετάβλητου τρόπου ζωής. Και μπορούμε να το καταλάβουμε και λογικά: για να διερωτηθούμε για τη σχέση μας με την παράδοση πρέπει η σχέση αυτή να έχει γίνει, περισσότερο ή λιγότερο προβληματική, πρέπει να έχει δημιουργηθεί μια απόσταση απ' την παράδοση. Απόσταση δεν σημαίνει απεμπόληση ή λησμονιά. Σημαίνει και άλλου είδους παρουσία και άλλου είδους σχέση. Μια σύντομη ανασκόπηση της ανθρώπινης ιστορίας μας δείχνει ακριβώς δυο κύριους τύπους σχέσης με την παράδοση.

ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ - ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΝΕΥΜΑ

Η Ακρόπολη είναι το πνευματικό Έβερεστ του πλανήτη μας

 

Εν ολίγοις ο Παρθενώνας είναι η ένυλη απεικόνιση ολόκληρου του Πολιτισμού των Ελλήνων [=Πολιτική, Τέχνες, Επιστήμες, Βίος, Φιλοσοφία].

"Η Ακρόπολη είναι το πνευματικό Έβερεστ του πλανήτη μας. Τίποτα ωραιότερο δεν έγινε πάνω στον πλανήτη από την Ακρόπολη των Αθηνών, μέσα στον χώρο της επιστήμης, της πολιτικής τέχνης, της μουσικής".

ΟΙ ΙΕΡΕΙΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ - ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥΣ

Της Joan Breton Connelly,

καθηγήτριας Κλασικής Φιλολογίας

και Ιστορίας της Τέχνης στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης

Στα τέλη του 2ου αι. π.Χ., Αθηναίοι προσκυνητές ξεκινούσαν εν πομπή και διένυαν την απόσταση των εκατόν εξήντα χιλιομέτρων μεταξύ της Αθήνας και του Ιερού του Απόλλωνα στους Δελφούς. Εκεί γιόρταζαν τα Πύθια προς τιμήν του Απόλλωνα. Ένα άτομο ξεχώριζε ανάμεσα στους συμμετέχοντες, η Χρυσηίς, η ιέρεια της Αθηνάς Πολιάδος.

ΕΛΕΥΣΙΝΙΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΨΥΧΕΔΕΛΕΙΑ

Του Γιώργου Οικονομόπουλου, ψυχίατρου 

Ο ΚΥΚΕΩΝ ΣΤΑ ΕΛΕΥΣΙΝΙΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΗΤΑΝ ΨΥΧΟΔΗΛΩΤΙΚΟ;

«Είχε δύσει ο Ήλιος, όταν ο Αρχίλαος μπήκε στο Ναό, μαζί με τους άλλους μυηούμενους στα Μεγάλα Μυστήρια της Δήμητρας – στην Ελευσίνα. Είχε προηγηθεί ολιγοήμερη νηστεία και «ακούσματα» – διδαχή, από μυστικές φωνές. Αυτές ακούγονταν μέσα από τους τοίχους μιας μικρής υπόγειας αυλής που περίμεναν, πριν μπουν στο Ναό. Είχαν ακούσει να τους προκαλούν να σκεφτούν πάνω στην αλήθεια, ότι η Περσεφόνη ήταν μέσα σε κάθε άνθρωπο. Κι ότι καθένας μας, στην αναζήτηση της ομορφιάς – κόβοντας λουλούδια – σχετίζεται και με το «Νάρκισσο» – την νάρκωση της Συνείδησης και τότε κατέρχεται στον Άδη.*

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Δ. ΚΑΡΑΒΙΔΑΣ - ΟΛΥΜΠΟΣ (ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ ΥΜΝΟΣ)

ΟΛΥΜΠΟΣ

ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ, Η ΑΠΟΛΛΩΝΙΑ ΒΑΚΧΗ

  Η Κασσάνδρα αγκαλιάζει το ξόανο της Αθηνάς 

          αναζητώντας  προστασία. Ρωμαϊκή 

     τοιχογραφία από το atrium της Οικίας του 

            Μενάνδρου στην Πομπηία.

Της ΑΝΑ IRIARTE

Καθηγήτρια Αρχαίας Ιστορίας, Πανεπιστήμιο της Χώρας των Βάσκων

Εκεί που το κακό παραμονεύει είναι σοφό το πέπλο να σηκώσεις; Αφέντρα μόνη της ζωής η πλάνη Και του θανάτου είναι η γνώση. Την πικρή σου θέα πάρε, κρύψε την αιματηρή της λάμψη! Φρίκη, της δικής σου αλήθειας το θνητό δοχείο να 'μαι.¹

ΟΙ ΚΡΗΤΟΜΥΚΗΝΑΪΚΕΣ ΑΝΑΓΩΓΕΣ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ - Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΑΠΟΛΛΩΝΙΑΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ

Αναλογιζόμενος ο Φοίβος Απόλλων ποιους άντρες θα επέλεγε να τον υπηρετήσουν στο νεοσύστατο μαντείο του στους Δελφούς, που το όνομα της περιοχής ήταν αρχικά Πυθώ, είδε στον Οίνοπα πόντο ένα γοργόδρομο πλοίο με πλήρωμα Kρήτες, πολλούς κι ανδρείους «από Kνωσού Mινωίου» - ανυποψίαστοι έμποροι που έπλεαν προς την αμμώδη Πύλο. Kαι τότε τους φανερώθηκε ο θεός με τη μορφή τεράστιου δελφινιού. Όρμησε πάνω στην κουπαστή, κι έτσι θεόρατο όπως ήταν το δελφίνι, τους έκανε από φόβο να σωπαίνουν, να μην τολμούν να κουνηθούν, κι όταν, απ' τα πολλά, είπαν οι άντρες να ξαναπιάσουν τα πηδάλια, εκείνα δεν υπάκουσαν. Tο πλοίο πήγαινε ακυβέρνητο, σπρωγμένο απ' τον νοτιά κι από τη θεία βούληση, ώσπου άραξε, τελικά, στην Kρίσα, το λιμάνι κάτω από τους Δελφούς. Eκεί ο θεός πήδηξε απ' το πλοίο φεγγοβολώντας σαν άστρο το καταμεσήμερο κι αφού μπήκε μες στο άδυτο του ναού του με τους βαρύτιμους τρίποδες, επέστρεψε δρομαίος στο αραγμένο πλοίο σαν όμορφος έφηβος με καλοσμιλεμένο σώμα, για να αποκαλύψει τη θεϊκή ταυτότητα και τη βούλησή του στους σαστισμένους Kρήτες ναυτικούς: 

ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΤΟΥ ΕΠΙΚΟΥΡΟΥ - Α. ΚΟΕΝ

Όποιος παίρνει το μονοπάτι του επικούρειου βίου (τρόπου ζωής) πρέπει να αρχίζει με μια προσεκτική και φιλοσοφικά νηφάλια εξέταση των αναγκών και των ελλείψεών του, όπως αυτές εκδηλώνονται με τις ορμές, τις ορέξεις και τις επιθυμίες του. Πρέπει σιγά-σιγά να μάθει να δίνει προσοχή στις απαιτήσεις τους μέσα από μια ξεκάθαρη κατανόηση των ορίων τους (όροι επιθυμιών).

ΕΡΙΧ ΦΡΟΜ - Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ

ΕΙΝΑΙ Η ΑΓΑΠΗ ΤΕΧΝΗ; Αν είναι, χρειάζεται γνώση και προσπάθεια. Ή μήπως η αγάπη είναι ένα ευχάριστο συναίσθημα που κατά σύμπτωση το γνωρίζει κανείς, το «συναντά» αν είναι τυχερός;

ΑΥΤΗ Η ΑΝΤΙΛΗΨΗ -ΟΤΙ ΤΙΠΟΤΕ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΕΥΚΟΛΟ από το ν’ αγαπάς- εξακολουθεί να είναι η πιο διαδεδομένη, παρά την αφθονία των αποδείξεων για το αντίθετο. Σχεδόν καμία προσπάθεια, κανένα έργο δεν αρχίζει με τόσο μεγάλες ελπίδες και προσδοκίες όπως αρχίζει η αγάπη, κι ωστόσο τίποτε δεν αποτυχαίνει τόσο συχνά όσο αυτή. Αν αυτό συνέβαινε με οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα, οι άνθρωποι θα ήταν περισσότερο πρόθυμοι να εξετάσουν τους λόγους της αποτυχίας αυτής και να μάθουν πώς θα μπορούσαν να ενεργήσουν καλύτερα. Ή θα εγκατέλειπαν τη δραστηριότητα αυτή.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ - ΜΕΓΙΣΤΟΣ ΣΚΟΠΟΣ Η ΕΥΔΑΙΜΩΝ ΖΩΗ, Ο ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΣ ΒΙΟΣ

Πρόλογος του Μιχαλόπουλου Αθανάσιου

Στην αριστοτελική οντολογία συναντάμε τριών ειδών όντα, τον Νου, την Ψυχή και τα φυσικά σώματα. Τα τρία αυτά είδη όντων περιέχουν και συνιστούν τον κόσμο. Ο Νους είναι το κινούν ακίνητο, δηλαδή η αιτία της κίνησης και ύπαρξης του κόσμου. Ο νους ενδυναμώνει και στη συνέχεια εμψυχώνει, κινεί και ζωοποιεί όλα τα ζωντανά όντα. Η ψυχή είναι η μορφή που λαμβάνουν τα σώματα, και συνδέεται με την εγκόσμια ζωή και έχει πολλές διαβαθμίσεις, ανάλογα με την ποιότητα του ενσώματος όντος που την φέρει μέσα του. Κάνει λόγο ο Αριστοτέλης για ορεκτική, θρεπτική ψυχή, για αισθητική, κινητική, διανοητική ή νοητική ψυχή. Τα σώματα είναι δύο ειδών, όσα έχουν ζωή και σε όσα δεν έχουν. Βέβαια, ο Χέγκελ διαβάζοντας πολύ προσεκτικά τον Αριστοτέλη μας λέει ότι οτιδήποτε κινείται είναι ύποπτο συνείδησης, ύποπτο να φέρει κάποιο είδος ψυχής που δεν μπορούμε να φανταστούμε. Αυτό είναι άλλη συζήτηση.

Στον Αριστοτέλη οι τρεις αυτές ουσίες σοβούν διαλεκτικά η μία με την άλλη. Ο νους είναι αθάνατος, ενώ η ψυχή ως μορφική υπόσταση είναι θνητή, έχει δηλαδή η τελευταία τόση ζωή όση χρειάζεται για να διανύσει έναν κοσμικό κύκλο ο εγκόσμιος νους. Κάθε εγκόσμιος νους (άνθρωπος ή όντα τυχόν παρόμοια σε άλλους γαλαξίες) φέρει και έμψυχο σώμα. Ας κάνουμε μια διάκριση στην ουσία του Νου, όπως τον συλλαμβάνει ο Αριστοτέλης. Ο καθ΄ εαυτού καθολικός Νους (που δεν συνοδεύει κάποια ψυχή ή σώμα) είναι ο θείος νους. Αντίθετα, ένας επιμέρους νους, που είναι εγκόσμιος, κομίζει ψυχή, μορφή και σώμα μαζί όπως είναι ο άνθρωπος. Ο Νους, μας λέει ο Αριστοτέλης, από τη φύση του θέτει τη σκέψη όταν εισέρχεται σε έμψυχα σώματα και παράλληλα τείνει προς έναν σκοπό (τελεολογία). Βέβαια, ο Αριστοτέλης αποφεύγει να μιλήσει για τον σκοπό του καθολικού Νου, γιατί δεν ασχολείται καθόλου με τον υπεραισθητό και υπερούσιο κόσμο, κάτι που κάνει ο Πλάτων και οι Πυθαγόρειοι. Ο Αριστοτέλης αναφέρεται μόνο στο επίπεδο του Νου και οτιδήποτε είναι υποδεέστερο από αυτό.Την αριστοτελική οντολογία θα υιοθετήσει και θα επανερμηνεύσει στην συναρπαστική διαλεκτική του ο Χέγκελ με περαιτέρω ανάπτυξη συνδέοντάς την με την πλατωνική Ιδέα, το ηρακλείτειο γίγνεσθαι και το παρμενίδειο ον ως απόλυτο πνεύμα. 

Για τον Σταγειρίτη φιλόσοφο, προορισμός του ανθρώπου είναι η Ευδαιμονία. Η ευδαιμονία έρχεται ως αποτέλεσμα της συνεχούς εξάσκησης της θεωρητικής γνώσης. Αυτό το πετυχαίνει όποιος ζει σε καθεστώς απόλυτης αυτάρκειας, χωρίς να χρειάζεται φίλους, παρά μόνο τη γνώση. Η γνώση δεν καθορίζεται από ηθικές έξεις, δε χρειάζεται ανάπαυση, μένει ανεπηρέαστη από τον παράγοντα τύχη ενώ η ενασχόληση με τη θεωρία (θέαση εαυτού και κόσμου) είναι η πιο ευχάριστη δραστηριότητα που μπορεί να έχει ο άνθρωπος. Από τη στιγμή που κάποιος την αποκτά, κανείς δεν μπορεί να του την πάρει. 

Η ευδαίμων ζωή δεν είναι συνηθισμένη. Περιέχει το θεϊκό στοιχείο, την ανώτερη ενέργεια από όλες. Αν σκεφτούμε ότι αυτό το θεϊκό στοιχείο στη φύση μας είναι ο νους, τότε η ζωή που είναι σύμφωνη με αυτόν, είναι θεϊκή. Για να φτάσουμε σε αυτό το επίπεδο πρέπει να ξεφύγουμε από τα ανθρώπινα όρια. Το γεγονός πως είμαστε θνητοί δε σημαίνει πως πρέπει να σκεφτόμαστε μόνο θνητά πράγματα. Οφείλουμε να εναρμονίσουμε τη ζωή μας με το νου, τον Λόγο, τη λογική, το θεϊκό στοιχείο, γιατί αυτό είναι που θα φέρει την ευδαιμονία. Αφού ο νους είναι το σπουδαιότερο και καλύτερο μέρος του εαυτού μας, θα πρέπει να ακολουθήσουμε τον δικό του δρόμο. 

Προορισμός του ανθρώπου είναι να εκτελέσει έναν ιδιαίτερο σκοπό, να κατορθώσει (ως ένας άλλος Ηρακλής), να διαφεντέψει το έμψυχο σώμα του και να διαποτίσει με νου τον κόσμο ως Όλον, να καταφέρει να ζήσει τον θεωρητικό βίο, την ενάρετη ζωή, να εναρμονίσει την ψυχή του με τις προσταγές του Νου ο οποίος του δόθηκε ως δαίμων (δική του επιλογή), προκειμένου να εκπληρώσει τους στόχους που ο ίδιος έθεσε στην Ανάγκη. Ας θυμηθούμε ότι η Θεά Ανάγκη στην μυθολογία παρέπεμπε στην κυκλικότητα της ζωής και είχε κόρες τις τρεις μοίρες. Η πρώτη Μοίρα, η Κλωθώ, «αυτή που κλώθει», γνέθει το νήμα της ζωής, (συμβολίζει το παρόν), η δεύτερη, η Λάχεσις (το παρελθόν), το ξετυλίγει, (μοιράζει τους κλήρους, καθορίζει τι θα «λάχει» στον καθένα, εξού και λαχείο), ενώ η τρίτη, η Άτροπος το κόβει, όταν έρθει η ώρα (συμβολίζει το μέλλον).

_______________________________

Του Ευστάθιου Κεφάλα

Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, στο «Μετά τα Φυσικά, 1049a.26, 1029a.20, 1036a.23», η αρχική κοσμική ύλη είναι αγέννητη, άφθαρτη, αόριστη, άγνωστη καθ’ αυτήν, νεκρή, άμορφος και έξωθεν κινούμενη. Τα τέσσερα αρχικά κοσμικά στοιχεία των φιλοσόφων της κοσμολογικής περιόδου, και δη του Εμπεδοκλέους, είναι οι εκδηλώσεις της αρχικής κοσμικής ουσίας.

Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, στο έργα «Φυσικά, 192a.16, 192b.18» και στα «Μετά τα Φυσικά, 1072b.3», η σκόπιμη κίνηση προκαλεί μορφοπλασματική ενέργεια, δια της οποίας η κοσμική ύλη μεταβαίνει από την δυνατότητα «δυνάμει» στην πραγματικότητα «ενέργεια», δια της οποίας λαμβάνουν υπόσταση τα πράγματα δια της επί της ύλης κυριαρχίας του Είδους (Ιδέα), το οποίο αποτελεί την έννοια, την ουσία, τον τελικό σκοπό και την δύναμη, που πραγματοποιεί τον σκοπό αυτόν.

Στη Γη κυριαρχεί δύναμη δημιουργός των τελικών μορφών της ύλης, η Εντελέχεια (βλ. Αριστοτέλης «Μετά τα Φυσικά, 1092a.3, 1050a.22»), η οποία εξωτερικά εκδηλώνεται κατά την σχέση των συστατικών στοιχείων προς άλληλα και εσωτερικά ως ψυχή των έμβιων όντων. Θρεπτική εις τα φυτά, αισθητική και κινητική στα ζώα και νοητική στον άνθρωπο, στον οποίο αθάνατος και θείος είναι ο ποιητικός νους, ο οποίος προέρχεται, ως θείον δώρο, έξωθεν (θύραθεν) και είναι αληθώς θείος: είναι το καθαρό Λογικό, ο Νους. Ο θείος αυτός ξένος παρέχεται αφ’ εαυτού στον άνθρωπο, κατά την διάρκεια της ζωής και όταν το σώμα διαλύεται μετά την κυρίως ειπείν ζωή επιστρέφει προς τον καθολικό Νου, που είναι ο θεός και εν τω οποίο απορροφάται, κατά τον Αριστοτέλη στο «Περί ψυχής, 430a.17», «Περί γενέσεως και φθοράς, 736b.27»!

Εν τη λειτουργία του σύμπαντος σκοπός της κοσμικής ύλης είναι το Είδος (η ΙΔΕΑ) και του σώματος η ψυχή, η οποία είναι εντελέχεια, η πρώτη σώματος φυσικού δυνάμει ζωή έχοντος.

Ο Κόσμος είναι ενιαίο και καλώς διατεταγμένο σύνολο και μεταβαίνει ολοένα σε ανώτερα στάδια εξέλιξης. Η προϊούσα αυτή εξέλιξη αποτελεί τον σκοπό της φύσεως, στον οποίο υπηρετούν όλοι οι επιμέρους σκοποί, διότι κάθε ον δεν είναι μόνον σκοπός του εαυτού του, αλλά και μέσο προς πραγματοποίηση ανώτερων σκοπών, επί των οποίων πάλι στηρίζονται άλλοι ακόμα υψηλότεροι, έτσι ώστε πάντες συνεργάζονται προς πραγματοποίηση του ενός μεγάλου σκοπού, που είναι ο Κόσμος ως Όλον. Έτσι ολόκληρο το σύμπαν αποτελεί ιεραρχία σκοπών, κατά την οποία τόσο το επιμέρους όσο και το όλον τελούν σε διαρκή εξέλιξη προς αιώνιους ανώτερους σκοπούς.

Αλλά ποιος είναι ο ύψιστος και έσχατος σκοπός, προς τον οποίον κατατείνει ο Κόσμος; Τούτο το μαθαίνουμε, λέγει ο Αριστοτέλης, εάν εξετάσουμε την σχέση Είδους και Ύλης κατά τα διάφορα στάδια της προς ανώτερους σκοπούς εξελίξεως.

Η ύλη υποχωρεί ολοένα και περισσότερο όσο ανώτεροι είναι οι εκάστοτε πραγματοποιούμενες μορφές!

Συμβαίνει ό,τι ακριβώς και  στο έργο ενός καλλιτέχνη. Η ύλη από την οποία πλάθει τον ανδριάντα ή το άγαλμα, υποχωρεί ανάλογα με τον βαθμό της εμφανίσεως της μορφής/είδους/ιδέας, έως ότου να μην συλλαμβάνουμε πλέον στο μάρμαρο την ύλη, αλλά το καθαρό Είδος/Ιδέα/Μορφή!

πηγή: eleysis69

ΓΙΑ ΠΟΙΟ ΛΟΓΟ ΜΕΛΕΤΑΜΕ ΤΟΥΣ ΠΛΑΤΩΝΙΚΟΥΣ ΔΙΑΛΟΓΟΥΣ - Η ΟΥΣΙΑ ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΛΟΓΩΝ ΜΕ ΤΑ ΙΕΡΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Με το παρόν κείμενο, θα ήθελα να δείξω τον λόγο που μελετάμε τους Πλατωνικούς διαλόγους, τι ακριβώς θα πετύχουμε με αυτή τη μελέτη και ίσως έτσι κατανοήσουμε ότι τα απόκρυφα δεν είναι και αόρατα…

Κατά μαρτυρία των Ελλήνων, υπήρχε εορτή που τελούσαν προς τιμή του Πλάτωνος, την γενέθλιο ημέρα του και φώναζαν οι Αθηναίοι ότι αυτή την ημέρα οι Θεοί έδωσαν τον Πλάτωνα στους ανθρώπους.

«καὶ Ἀθηναῖοι δὲ τὴν γενεθλιακὴν αὐτοῦ ἡμέραν ἐπιτελοῦντες ἐπᾴδοντες φάσκουσιν· «ἤματι τῷδε Πλάτωνα θεοὶ δόσαν ἀνθρώποισιν».»[1]

Η ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΗΣ ΑΜΕΣΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ

Κατατοπιστική Σύνοψη

Σε ένα πολίτευμα άμεσης δημοκρατίας-κοινοτισμού ούτε μια κρατικιστικού σοσιαλιστικού τύπου εκπαίδευση αλλά και ούτε μια απορρυθμισμένη νεοφιλελεύθερου αγοραίου τύπου εκπαίδευση μπορούν να συντελέσουν στην δημιουργία του  όντως ενεργού κοινωνικού πολίτη. Κέντρο της αμεσοδημοκρατικής πολιτείας δεν είναι το κράτος ούτε καμιά από τα πάνω ολιγαρχική πολιτική ομάδα, αλλά οι ίδιοι οι πολίτες μέσα στις δημοτικές συνελεύσεις, μέσα στους κοινοτικούς δήμους. Εκεί συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους η παιδεία, η πολιτική, η οικονομία και η ίδια η τοπική κοινωνία. Το πνεύμα του κοινοτισμού της αρχαίας αθηναϊκής δημοκρατίας των κρατοκεντρικών πόλεων ως δήμων απλά έδειξε τη φιλοσοφία του παιδαγωγικού δρόμου που πρέπει να ακολουθήσουμε για να αναδυθεί ο χειραφετημένος και με κριτική σκέψη πολίτης, ο πολίτης της καλλιέργειας των διανοητικών και πνευματικών αρετών πέρα και πάνω από δόγματα τα οποία καθίστανται κάθε φορά εμπόδιο στην διαρκή πρόοδο και εξέλιξη της ανθρώπινης υπόστασης.  

Η ΑΚΡΟΠΟΛΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ (ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΑ ΒΙΝΤΕΟ)

Η Ακρόπολη Αθηνών είναι βραχώδης λόφος ύψους 156 μ. από την επιφάνεια της θάλασσας και 70 μ. περίπου από το επίπεδο της πόλης της Αθήνας. Η κορυφή του έχει σχήμα τραπεζοειδές μήκους 300 μ. και μέγιστου πλάτους 150 μ. Ο λόφος είναι απρόσιτος απ’ όλες τις πλευρές εκτός της δυτικής, όπου και βρίσκεται η οχυρή είσοδος, η διακοσμημένη με τα λαμπρά Προπύλαια.

Πατώντας εδώ δείτε την Ακρόπολη των Αθηνώ στον χάρτη

ΘΑΛΗΣ Ο ΜΙΛΗΣΙΟΣ

Ο Θαλής γεννήθηκε το 624 π.Χ. στη Μίλητο και υπήρξε ιδρυτής της φιλοσοφικής Iωνικής σχολής (σχολή της Μιλήτου) κατά τον Ευσέβιο και κατ΄ επέκταση ιδρυτής της παγκόσμιας Φιλοσοφίας. Ήταν επίσης και ένας από τους περίφημους 7 σοφούς της αρχαιότητος (Διογένης Λαέρτιος, Απόσπασμα 4). Ο Ηρόδοτος και άλλες δοξογραφικες πηγές των θέλουν φοινικικής καταγωγής όμως το πιο πιθανό είναι να ήταν Έλλην και από τους δυο γονείς και μάλιστα αριστοκρατικής καταγωγής. Ο Διογένης Λαέρτιος σώζει μια προσωπική δήλωση του Θαλή που μάλλον δεν αφήνει πολλές αμφιβολίες (Διογένης Λαέρτιος, Απόσπασμα 5). Υπάρχουν αναφορές ότι παρέμεινε εργένης, ενώ άλλες πηγές τον παρουσιάζουν παντρεμένο, και μάλιστα αναφέρουν και το όνομα του παιδιού του(Διογένης Λαέρτιος, Απόσπασμα 2).

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΩΝ ΕΛΕΥΣΙΝΙΩΝ ΜΥΣΤΗΡΙΩΝ, Η ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΣΥΓΧΥΣΗΣ (ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ) ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΕΠΑΝΑΚΑΜΨΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ (431 Μ.Χ - 485 Μ.Χ)

Το 170μ.Χ, οι Σαρμάτες κατέστρεψαν τον σε παμπάλαιους χρόνους και με το θεϊκό θέλημα της Θέας Δήμητρας κατασκευασμένο στην Ελευσίνα ναός της, ο οποίος όμως ανοικοδομήθηκε από το Μάρκο Αυρήλιο, που μυήθηκε κι ο ίδιος στα Μυστήρια. Ο Αυτοκράτορας Ουαλεντινιανός Α’ προσπάθησε να τα καταργήσει, αλλά συνάντησε πολλές αντιδράσεις, οπότε συνεχίστηκαν μέχρι την εποχή του Βυζαντινού/Χριστιανού αυτοκράτορα Θεοδοσίου Α’. Ο Θεοδόσιος Α’ ως αυτοκράτορας με διάταγμα το 392μ.Χ. διέταξε το κλείσιμο όλων των ιερών/ναών των Θεών, σε μια προσπάθεια να καταστείλει την αντίσταση των λατρευόντων κατά τα πάτρια των Ελλήνων στην επιβολή του Χριστιανισμού ως κρατική και μόνη υπαρκτή θρησκεία της αυτοκρατορίας. Έτσι τα τελευταία απομεινάρια των Ελευσίνιων Μυστηρίων εξαλείφθηκαν το 396μ.Χ., όταν ο βασιλιάς των Γότθων Αλάριχος μαζί με Χριστιανούς ιερείς και μοναχούς κατέστρεψε το ιερό της Ελευσίνας και θανάτωσαν όλο το ιερατείο. Το τέλος των Ελευσίνιων αναφέρεται από τον ιστορικό Ευνάπιο, ο οποίος είχε μυηθεί κι ο ίδιος στα Μυστήρια κι είχε γίνει ιεροφάντης. Τελευταίος νόμιμος ιεροφάντης των Μυστηρίων φαίνεται από τις πηγές να είναι ο Ευμολπίδης Νεστόριος, ο οποίος «ανήγγειλε την αρχή της μεγάλης πνευματικής νύχτας για την ανθρωπότητα«.

ΠΛΑΤΩΝΙΚΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ - Η ΟΡΘΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥΣ ΩΣ ΜΥΗΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Όταν διαβάζει κάποιος τους διαλόγους του Πλάτωνα, και βλέπει τον Σωκράτη να ασκεί την Διαλεκτική, θα πρέπει να ξέρει ότι το ουσιώδες είναι να κατανοεί «τι είναι» ο Σωκράτης και τι τα πρόσωπα των διαλόγων.

Τα πρόσωπα που συζητούν με τον Σωκράτη είναι προσωποποιήσεις τόσο των φαντασιών, συλλογισμών, διανοημάτων του Σωκράτη όσο και προσωποποιήσεις του πολυκέφαλου θηρίου, η επίδραση του άλογου φόρτου και τα επίπεδα κατά τα οποία προσπαθεί να ανέβει η λογική ψυχή: ο νους δηλ – αυτός είναι ο Σωκράτης – να φτάσει προσπαθεί, να ανέβει, να πετάξει στο νοητό και να κατακτήσει την Αλήθεια – ο νους της έλλογης και αϊδιας ψυχής προσπαθεί να κατακτήσει την γνώση των αεί Όντων, μιας και η ψυχή θα ανέβει από τις αισθήσεις στις φαντασίες, και από εκεί στους διανοητικούς (συ)λλογισμούς, και από τον συλλογισμό στον Νου (νοητό). Εξ και λέγεται Σωκράτης, ο σωτήρας του Λόγου της ψυχής.

ΕΡΙΧ ΦΡΟΜ - ΝΑ ΕΧΕΙΣ Ή ΝΑ ΕΙΣΑΙ;

Τίποτ’ άλλο, από μια νικημένη, άδεια, αξιολύπητη μαρτυρία ενός λαθεμένου τρόπου ζωής. Επειδή μπορεί να χάσω ό,τι έχω, είμαι αναγκαστικά συνεχώς ανήσυχος ότι θα χάσω αυτά που έχω. Φοβάμαι τους κλέφτες, τις οικονομικές αλλαγές, τις επαναστάσεις, τις αρρώστιες, το θάνατο· φοβάμαι ακόμα την αγάπη, την ελευθερία, την ανάπτυξη, την αλλαγή, το άγνωστο.

ΟΙ ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΕΙΔΩΛΑ

Η κατά Πλάτωνα σύμπτωση της αισθητικής και της ηθικής. Μια παλιά ιστορία που φαίνεται ότι δεν έχει κλείσει

«Αγαπητέ μου φίλε, αυτοί που αγάπησαν πολύ, αν καταλάβουν το ανώφελο του έρωτά τους, τον αποδιώχνουν έστω κι αν ζοριστούν, έτσι κι εμείς, που μας ανέθρεψε μια πόλη ευγενής και αγαπήσαμε πολύ την ποίηση την τερπνή, για το χατίρι της παλιάς μας αγάπης θα ευχόμαστε να φανεί άριστη και αληθινή. Οσο όμως δεν τα καταφέρνει να απολογηθεί, θα την ακούμε μονολογώντας και λέγοντας τα δικά μας λόγια, από φόβο μήπως πέσουμε πάλι στον έρωτα που ταιριάζει στα παιδιά και στους πολλούς».

ΕΡΙΧ ΦΡΟΜ - Η ΘΕΛΗΣΗ ΝΑ ΔΙΝΕΙΣ, ΝΑ ΜΟΙΡΑΖΕΙΣ ΚΑΙ ΝΑ ΘΥΣΙΑΖΕΣΑΙ

Στη σύγχρονη κοινωνία θεωρούμε ότι ο τρόπος ύπαρξης στη βάση του έχει, είναι ριζωμένος στην ανθρώπινη φύση και γι' αυτό είναι αδύνατο ν' αλλάξει. Η ίδια ιδέα εκφράζεται στο δόγμα ότι οι άνθρωποι βασικά είναι τεμπέληδες, παθητικοί από τη φύση τους, ότι δε θέλουν να δουλέψουν ή να κάνουν κάτι άλλο παρά μόνο όταν τους σπρώχνει το ελατήριο του υλικού κέρδους... ή η πείνα... ή ο φόβος της τιμωρίας.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΗΦΑΙΣΤΟΣ - ΟΙ ΒΑΘΥΤΕΡΕΣ ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΟΥ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΙΚΑ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΣΤΟΧΑΣΜΟΥ ΤΟΥ ΚΟΝΔΥΛΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ, ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑ

Μελετώντας τον Κονδύλη κανείς αν θέλει να ωφεληθεί ούτε τον αγαπά ούτε τον μισεί ούτε συμφωνεί μαζί του ούτε διαφωνεί και ασφαλώς αν δεν θέλει να καταποντιστεί επιστημονικά δεν επιχειρεί εύκολες εισαγγελικές καταγγελίες που υποδηλώνουν άγνοια του έργου του και της σιδερένιας επιστημολογίας του.

Το ζήτημα δεν είναι εάν διαφωνείς ή συμφωνείς αλλά εάν μπορείς χωρίς ιδεολογικές παρωπίδες να κολυμπήσεις μέσα στον βαθύτατο και απέραντο ωκεανό του περιγραφικού, αξιολογικά ελεύθερου και «προσανατολιστικού» Κονδύλειου Πολιτικού στοχασμού.

ΖΑΚΛΙΝ ΝΤΕ ΡΟΜΙΓΥ - Η ΗΠΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

Οι Έλληνες διέθεταν μια εγγενή ροπή προς την ηπιότητα: ήταν φυσικό η λέξη αυτή να τους χρησιμεύσει για τη δήλωση αυτής της επιδίωξης, και να τους επιτρέψει να εκφράσουν αυτό το κάτι παραπάνω, το οποίο δεν απαιτούσε η δικαιοσύνη, αλλά ήταν πολύτιμο γι’ αυτούς.

Άλλωστε, η ομηρική ευπρέπεια, εκφρασμένη διά του ρήματος ἔοικε , ερχόταν σε αντιδιαστολή προς κάθε μορφή βίας. Και ο Αχιλλέας, στη ραψωδία Ψ της Ιλιάδας, λέει στον Αίαντα και τον Ιδομενέα: «ἐπεὶ οὐδὲ ἔοικε». Η μετριοπάθεια, ο σεβασμός προς τον άλλο, που η δικαιοσύνη δεν προέβλεπε, μπορούσαν, με τον τρόπο αυτό, να περάσουν μέσα σ’ αυτή την ευπρέπεια.

ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ - ΦΩΣ, ΠΕΤΡΕΣ ΚΑΙ ΘΑΛΑΣΣΑ: ΤΑ ΠΡΟΙΚΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Ελληνικό τοπίο - André Bauchant - 1941

Και την Ελλάδα, για να σώζεται από τη δύναμη της φθοράς του χρόνου, οι θεοί την επροίκισαν με το φως, με τις πέτρες, και με τη θάλασσα.

Έχω την ιδέα ότι έτσι θά ’λεγε ο Πρωταγόρας στο γνωστό μύθο της γέννησης των ειδών που αναφέρει ο Πλάτων, εάν μιλούσε για τα θνητά έθνη και για τη δωρεά που φύλαξε το καθένα από τις διαδοχές της πλημμυρίδας του ιστορικού χρόνου.

ΙΕΡΟΚΛΗΣ - ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΕΩΝΕΤΑΙ

Ο άνθρωπος, λοιπόν, αποτελείται κυρίως από τη λογική ψυχή του, που αποτελεί και την ουσία του, τον "κυρίως άνθρωπο". Η λογική ψυχή του είναι γέννημα του ίδιου του δημιουργού*. Στη λογική του ψυχή, όμως, προσκολλάται και ένα άλογο ή παθητικό μέρος, δημιούργημα των εγκόσμιων θεών. Καθώς ο άνθρωπος βρίσκεται στη μέση μεταξύ του λογικού και του άλογου κόσμου, έχει μια αμφίβια φύση: έχει την τάση μερικές φορές να αποκόπτεται από τη νόηση και τη γνώση του δημιουργού και να εκπίπτει προς τον υλικό επίγειο κόσμο, οπότε προσλαμβάνει και ένα υλικό σώμα.

Η ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΓΩΔΙΑ (ΒΙΒΛΙΟ)

Δ.Ι. Ιακώβ 1982, «Η ενότητα του χρόνου στην αρχαία ελληνική τραγωδία. Συμβολή στη διερεύνηση της τραγικής τεχνικής».

• Πρόλογος (σσ. 9-11)
• Κεφάλαιο Α. Οι Αριστοτελικές απόψεις (σσ. 13-21)
• Κεφάλαιο Β. Η συνολική διάρκεια των γεγονότων (σσ. 23-77)
• Κεφάλαιο Γ. Προσδιορισμός και λειτουργία των τμημάτων του ημερήσιου κύκλου (σσ. 79-97)
• Κεφάλαιο Δ. Παρελθόν και παρόν: Η εκκίνηση της δράσης (σσ. 99-130)
• Κεφάλαιο Ε. Οι μετακινήσεις των προσώπων (σσ. 131-154)
• Κεφάλαιο ΣΤ. Ο ρόλος του χορού στη χρονική οργάνωση της δράσης (σσ. 155-201)
• Κεφάλαιο Ζ. Η ημέρα του δράματος και η σημασία της (σσ. 203-208)
• Παράρτημα. Ενδείξεις για ημερολογιακό καθορισμό της δράσης (σσ. 209-211)
• Βιβλιογραφικός Πίνακας (σσ. 297-337)

Ο Δανιήλ Ι. Ιακώβ είναι καθηγητής της αρχαίας ελληνικής φιλολογίας

πηγή: greek-language

Η ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΤΩΝ ΜΕΓΑΛΩΝ ΘΕΩΝ ΤΗΣ ΣΑΜΟΘΡΑΚΗΣ (ΚΕΙΜΕΝΟ - ΒΙΝΤΕΟ)

Θα γράψουμε για τα πράγματα που δεν είναι αξιόλογα; 

Θα αποκαλύψουμε τα πράγματα που δεν αποκαλύπτονται; 

Θα προφέρουμε τα πράγματα που δεν προφέρονται;

Ιουλιανός Αυτοκράτωρ «Ύμνος στη Μητέρα των Θεών»

ΠΡΟΚΛΟΣ - Η ΠΟΤΝΙΑ ΘΕΑ ΤΟΥ ΛΑΒΥΡΙΝΘΟΥ

Ως γνωστόν και όσο αφορά την Λητώ ο Πρόκλος λέγει πως:

«Η Λητώ είναι ζωογόνος πηγή που περιέχεται στην Δήμητρα. Για αυτό και “τὰ παρ᾽ ἡμῖν πάτρια τὴν αὐτὴν Δήμητρά τε καὶ Λητὼ θεραπεύουσιν” ταυτιζόμενες, καταδεικνύοντας την ένωση των θεαινών αυτών. Η θεά τούτη εκπέμπει όλο το ζωογόνο φως και φωτίζει τις νοητικές ουσίες των θεών και τους ψυχικούς διακόσμους, ενώ τελευταίον καταυγάζει σύμπαντα τον αισθητό ουρανό, “ἀπογεννήσασα τὸ περικόσμιον φῶς καὶ τούτου τὴν αἰτίαν ἱδρύσασα” στα παιδιά της, τον Απόλλωνα και την Άρτεμη, εναστράπτουσα νοητικό και ζοωγόνο φως προς τα πάντα. Αλλά και στις ψυχές δίνει την τελείωση της αρετής και την έλλαμψιν την ανάγουσα αυτές στην νοητική περιοχή του πατέρα, αναρπάζοντας τες από τις σκολίες ατραπούς της ύλης, από την πολύπλοκη κακία και από την εν τη γενέσει τραχύτητα. Σε αυτά προσβλέποντας και οι θεολόγοι την προσονομάζουν Λητώ, επειδή χρίζει στις ψυχές το “λείο” χαρακτήρα, την πηγή της εκούσιας ζωής και την χορηγία της θείας ραστώνης.