ΕΤΙΚΕΤΕΣ

ΤΟ ΝΟΟΥΜΕΝΟ, ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΤΟ "ΠΡΑΓΜΑ ΚΑΘΕΑΥΤΟ" ΣΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

 


Του Μιχαλόπουλου Αθανάσιου


Νοούμενο και φαινόμενο. Αυτοί οι δύο όροι θα μπορούσαν να αποτελούν μια εννοιολογική  συμπερίληψη για τον ορισμό της ίδιας της φιλοσοφίας, γιατί εμπεριέχουν στον προσδιορισμό τους το σύνολο των σχετικών αναφερομένων πραγματικοτήτων και των εννοιών που αφορούν τη ζωή της φιλοσοφίας αλλά και τη φιλοσοφία της ζωής.

Την έννοια του φαινομένου  εισήγαγε συγκροτημένα ο Καντ, παρόλο που πρώτη φορά ο όρος αυτός αναφέρεται από τον Σέξτο Εμπειρικό. Τι εννοούμε ως φαινόμενο στη φιλοσοφία; Φαινόμενο, κατά τον Καντ αλλά και τον Χέγκελ, είναι το σύνολο των εμφανίσεων που προσλαμβάνει και συγκροτεί ένα "υποκείμενο" για εμπειρίες, γεγονότα, δημόσιες πράξεις, οπτικές, θεάσεις, ήθη, έθιμα, κλπ. Επέχουν δηλαδή θέση φαινομένου όλα εκείνα τα στοιχεία που σχετίζονται με την ίδια τη ζωή και τον κόσμο, γενικότερα. Το φαινόμενο είναι μια ιδρυτική χωροχρονική πρόσληψη του αντικειμενικού κόσμου που επιτυγχάνει κάθε υποκείμενο για οτιδήποτε συμβαίνει είτε στον εξωτερικό αισθητό κόσμο είτε εσωτερικά στην εμπειρία που βιώνει κάθε υποκείμενο. Το συστατικό περιεχόμενο του φαινομένου έχει καθιδρυθεί από δύο συνιστώσες, από μια ήδη συγκροτηθείσα διαμεσολαβημένη συνείδηση του υποκειμένου που οπτικοποιεί μεροληπτικά μια στατική πρόσληψη του αντικειμένου της γνώσης και από την δημόσια προβολή του ίδιου του αντικειμένου.