ΚΛΩΝΤ ΛΕΒΙ ΣΤΡΟΣ - Ο ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΚΟΣ ΔΟΜΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΜΥΘΟΥ

Του Μιχαλόπουλου Αθανάσιου

Στην νεωτερική περίοδο της ιστορίας υπάρχουν αρκετοί μελετητές της ιστορίας της μυθολογίας και ανθρωπολόγοι που ισχυρίζονται ότι η μύθος αποτελεί ένα προλογικό και κατώτερο στάδιο της ανθρώπινης σκέψης το οποίο διαδέχτηκε η φιλοσοφία και η επιστήμη. Πρόκειται για έναν ισχυρισμό που δεν είναι αληθής πλέον. Ο σύγχρονος ανθρωπολογικός δομισμός ή στρουκτουραλισμός του C. Levy Strauss ως μέθοδος κατανόησης της ανθρώπινης κοινωνίας και του πολιτισμού απέδειξε τη χρησιμότητα του μύθου στο να κομίσει αλήθειες για τα πάντα σε μορφή συμβολικής αφήγησης και να τις σώσει στη συλλογική μνήμη των λαών στο στάδιο εκείνο της ιστορίας που ο γραπτός λόγος είτε δεν ήταν πρόσφορο εργαλείο για να τις αποθηκεύσει στην εν λόγω  μνήμη επειδή ο προφορικός λόγος ήταν απόλυτα κυρίαρχος στις αρχαίες κοινότητες είτε γιατί η δομή των μύθων έπαιζε καταλυτικότερο ρόλο στην διαχρονική διατήρηση αυτών των αληθειών μέσα στις κοινωνίες, εμπερικλείοντας μαζί με αυτές και αστρονομικές ή θεολογικές αποτυπώσεις στα νοήματά τους. 

ΖΑΝ ΖΑΚ ΡΟΥΣΣΩ - Ο ΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΝΙΣΟΤΗΤΑΣ

Στο έργο του : «Ο λόγος περί της ανισότητας» (1755) που αποτελείται από 2 κείμενα, αφήνει να διαφανεί η μετέπειτα πολιτικο-φιλοσοφική του σκέψη που θα αποτελέσει την βάση για την συγγραφή του «Κοινωνικού Συμβολαίου».

Πρόκειται για μια αφήγηση, μια κατασκευή (αυτό διατυπώνεται ρητά) που ακολουθεί την μέθοδο του Χομπς και του Λοκ. Θέλοντας να σκεφτεί για την ανισότητα μεταξύ των ανθρώπων, ο Ρουσσώ λαμβάνει τον άνθρωπο ως απομονωμένο φυσικό άνθρωπο πέρα από κάθε κοινωνικό προσδιορισμό. Τον αντιλαμβάνεται όμως τελείως διαφορετικά από τους δύο προηγούμενους φιλοσόφους. Τον παρουσιάζει ως ένα ζώο που κινείται από ένστικτα, ως ένα άγριο που του αρέσει να ζει μόνος του, είναι ένα προλογικό ον, μοναχικό, χωρίς λόγο. Είχε όμως ένα βασικό εξοπλισμό : το ένστικτο της αυτοσυντήρησης δηλαδή την αγάπη προς τον εαυτό και το ένστικτο της αποστροφής προς τον πόνο του άλλου. 

ΜΑΡΕΪ ΜΠΟΥΚΤΣΙΝ - ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΠΟΛΕΙΣ

Η αθηναϊκή ζωή, στη διάρκεια των καλύτερων στιγμών της, αποτελούσε μια ολότητα που στηριζόταν στην ισορροπία και την ενότητα της ίδια της πόλεως. Σε έναν Έλληνα, θα φαινόταν εξωφρενικό να διαχωρίζουμε το πνεύμα από το σώμα, την τέχνη από την κοινωνία, τον άνθρωπο από τη φύση, την παιδεία από την πολιτική. Η πόλις ήταν ο άνθρωπος και ο άνθρωπος η πόλις. Ο εξοστρακισμός από την πόλιν ήταν ένας αφανισμός χειρότερος κι από το θάνατο.

Ο Έλληνας πολίτης τρεφόταν από την κοινότητά του, όπως το δένδρο από το χώμα. Τόσο αδιάσπαστος ήταν ο δεσμός ανθρώπων και κοινωνίας ώστε ένα κοινωνικό φως έλουζε κάθε τι το ελληνικό. Ποτέ δεν παύουμε να απορούμε πόσο ισχύουν οι κωμωδίες του Αριστοφάνη ακόμα και σήμερα, πόσο πιο εξελιγμένες είναι σε σύγκριση με ένα μεγάλο μέρος της σύγχρονής μας αντίστοιχης λογοτεχνίας, πόσο ανυπέρβλητη είναι η δύναμη τους, πόσο δροσερός ο ρεαλισμός τους, πόσο μεγαλόψυχη η ανθρωπιά τους και πόσο φιλοσοφικές οι αποχρώσεις τους. Κι ωστόσο, αυτές οι κωμωδίες ήταν πολιτικά έργα - δηκτικές σάτιρες των κορυφαίων πολιτικών της εποχής και σκληροί σχολιασμοί των άμεσων πολιτικών προβλημάτων. Την ανυπέρβλητη θέση τους στη δυτική λογοτεχνία την οφείλουν στην ξεκάθαρη ορθολογικότητα του ελληνικού πνεύματος, στην ουσιαστικότητα όλων των σχέσεων μέσα στην πόλιν, στην ειλικρίνεια απέναντι στη ζωή που έδιωξε όλες τις ψεύτικες σκιές της ενδοσκόπησης και τις επιτηδεύσεις του νευρωτικού αισθητισμού.

ΚΑΣΤΟΡΙΑΔΗΣ - ΕΥΤΥΧΙΑ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ

                         

Στην ιστορία του Κροίσου, όπως τη διηγείται ο Ηρόδοτος, ξαναβρίσκουμε θέματα που υπάρχουν παντού στην Ελλάδα από τον Όμηρο μέχρι τους τραγικούς. Αυτό αληθεύει ιδιαίτερα για τη διήγηση της επίσκεψης του Σόλωνα στον Κροίσο, η οποία είναι οπωσδήποτε θρύλος, δεδομένου ότι οι χρονολογίες που γνωρίζουμε την αποκλείουν εντελώς. Το ουσιώδες της αφήγησης (Ηρόδοτος, Α, 30-33) έγκειται στις απαντήσεις που δίνει ο Σόλων στην ερώτηση: Ποιος είναι ο ευτυχέστερος άνθρωπος στον κόσμο;

Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΚΑΙ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

Εισαγωγή

Η ιστορία της καταγωγής και εξέλιξης του ανθρώπινου γένους είναι γραμμένη στα απολιθωμένα απομεινάρια, που συνεχώς ανακαλύπτονται από τους ερευνητές ανθρωπολόγους σε διάφορα μέρη της γης. Κάθε νέο απολίθωμα προσθέτει και μια νέα άγνωστη σελίδα μέχρι σήμερα ή συμπληρώνει τα κενά μιας άλλης σελίδας από την ιστορία της καταγωγής και εξέλιξης, που δεν είχε φωτιστεί πλήρως με τα μέχρι πρότινος ευρήματα. Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα του κρανίου του Toumai, που έζησε πριν 6-7 εκατ. χρόνια πριν και θεωρείται ο πιο μακρινός πρόγονος του ανθρώπου ή Homo floresiensis, που έζησε στην Ινδονησία. Τα δύο ευρήματα βρέθηκαν πρόσφατα και εμπλούτισαν τις γνώσεις μας για την εξέλιξη του ανθρώπου.

Οι πρώτες παρατηρήσεις για την εξελικτική καταγωγή του Ανθρώπου από το ζωικό κόσμο έγιναν από τον φυσιοδίφη του 18ου αιώνα, Ζαν Μπατίστ Λαμάρκ. Αλλά εκείνος που παρουσίασε μια ολοκληρωμένη θεωρία για την εξέλιξη ήταν ο Κάρολος Δαρβίνος στα έργα του "Η καταγωγή των ειδών" και η "Εμφάνιση του ανθρώπου".

Επειδή για τους ζωικούς οργανισμούς που ζουν σήμερα δεν υπάρχουν πληροφορίες για τον σταδιακό μετασχηματισμό - εξέλιξη των προγόνων τους, αλλά ούτε για τις ενδιάμεσες μορφές από τις οποίες πέρασαν πριν φτάσουν στη σημερινή μορφή τους, οι μόνες πληροφορίες αντλούνται από τα απολιθώματα. 

Πριν δούμε από ποιους οργανισμούς προέρχεται ο άνθρωπος πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι αυτός - όπως και κάθε άλλο ζώο σήμερα - δεν κατάγεται από καμιά σύγχρονη μορφή ζώου πχ από τον σημερινό χιμπατζή ή τον πίθηκο. Κατάγεται από προγενέστερες μορφές που δεν υπάρχουν σήμερα. Επομένως, κάνουν σκόπιμο 'λάθος' οι συντηρητικοί θρησκευόμενοι κύκλοι, που κατηγορούν τους δαρβινιστές ότι δέχονται οι δεύτεροι την καταγωγή του ανθρώπου από τον πίθηκο.

Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ ΠΡΙΝ 8.000.000 ΧΡΟΝΙΑ

                                             Κρανίο του σαχελάνθρωπου του Τσαντ

Ο Robert Martin, επιμελητής της βιολογικής ανθρωπολογίας στο Field Museum, και ένας από τους συντάκτες της νέας μελέτης, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Systematic Biology, έχει διαπιστώσει ότι η εξελικτική διαφοροποίηση των ανθρώπων από τους χιμπατζήδες πιθανότατα εμφανίστηκε πριν,  περίπου, 8 εκατομμύρια χρόνια και όχι πριν 5 εκατομμύρια χρόνια που είναι η ευρέως αποδεκτή εκτίμηση από τους επιστήμονες. Το συμπέρασμα αυτό βασίζεται σε ένα νέο στατιστικό μοντέλο που αναπτύχθηκε από τον Martin και οι συνεργάτες του.

Ο Robert Martin υποστηρίζει ότι για να προσδιορίσει κανείς χρονικά το πότε εµφανίζεται ένα είδος, δεν αρκεί µόνο να συγκρίνει το DNA συναφών ζώων. Αν το έκανε, θα µπορούσε να αποκτήσει µια σαφή εικόνα του τρόπου µε τον οποίο εξελίχθηκαν τα κοινά γονίδια των ζώων οδηγώντας στη γένεση νέων ειδών, όµως αυτό δεν θα ήταν αρκετό για να προσδιορίσει και το πότε χρονικά εµφανίζεται ένα είδος.

ΑΓΚΑΜΠΕΝ ΤΖΟΡΤΖΙΟ - ΤΟ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟ ΩΣ ΝΟΜΟΣ ΤΗΣ ΝΕΩΤΕΡΙΚΟΤΗΤΑΣ

Απόσπασμα από το βιβλίο Homo Sacer: Κυρίαρχη Ζωή και Εξουσία (Εκδ. Scripta, 2005). Ο Giorgio Agamben είναι φιλόσοφος και ακαδημαϊκός. Μετάφραση Παναγιώτης Τσιαμούρας

 Αυτό που συνέβη στα στρατόπεδα συγκέντρωσης υπερβαίνει σε τέτοιο βαθμό τη δικαιική έννοια του εγκλήματος, ώστε συχνά παραλείφθηκε απλώς να ληφθεί υπόψη η ειδική δικαιικο-πολιτική δομή εντός της οποίας έλαβαν χώρα αυτά τα γεγονότα. Το στρατόπεδο είναι μόνο ο τόπος όπου συντελέστηκε η πιο απόλυτη conditio inhumana  που εμφανίστηκε ποτέ πάνω στη γη: σε τελική ανάλυση, αυτό είναι που μετρά τόσο για τα θύματα όσο και για τους μεταγενέστερους. Εμείς εδώ θα ακολουθήσουμε σκοπίμως και με αποφασιστικότητα την αντίστροφη κατεύθυνση. Δεν θα συναγάγουμε τον ορισμό του στρατοπέδου από τα γεγονότα που συνέβησαν εντός του, αλλά, απεναντίας, θα θέσουμε μάλλον ερωτήματα, όπως: τι είναι ένα στρατόπεδο, ποια είναι η δικαιικο-πολιτική δομή του, γιατί κατέστη εφικτό να λάβουν χώρα εντός του παρόμοια γεγονότα; Αυτό θα μας οδηγήσει να αντιμετωπίσουμε το στρατόπεδο όχι ως ένα ιστορικό γεγονός και ως μια ανωμαλία που ανήκει στο παρελθόν (αν και, ενδεχομένως, ακόμη και σήμερα αυτό επιβεβαιώνεται), αλλά, κατά κάποιο τρόπο, ως μια κρυφή μήτρα και νόμο του πολιτικού χώρου εντός του οποίου εξακολουθούμε να ζούμε.

Η ΠΑΝΑΡΧΑΙΑ ΛΑΤΡΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΟΝΥΣΟΥ ΣΤΑ ΕΘΙΜΑ ΤΩΝ ΘΕΟΦΑΝΙΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

                                                                         Μωμόγεροι

Σε καμία άλλη περιοχή της ελληνικής επικράτειας όσο στην Ανατολική Μακεδονία και πιο συγκεκριμένα στη Δράμα, οι κάτοικοι δεν κράτησαν τόσο ζωντανές παραδόσεις, ήθη και έθιμα που έχουν τις ρίζες τους στη λατρεία του θεού Διονύσου.

Η Διονυσιακή λατρεία και όλα τα παραδοσιακά δρώμενα που την ακολουθούν στο διάβα της μακράς ιστορικής διαδρομής των ορεινών περιοχών της ανατολικής Μακεδονίας σημάδεψαν την πολιτιστική ζωή των ντόπιων κατοίκων. Σήμερα, όλο και περισσότεροι νέοι άνθρωποι συνεχίζουν με πίστη αλλά και περηφάνια να τηρούν και να αναβιώνουν κάθε χρόνο όλα αυτά τα έθιμα που χαρακτήρισαν τις περιοχές τους.

Πρόκειται για πανάρχαια έθιμα με αρχαίες εθνικές θρησκευτικές διαστάσεις που κυρίως αναβιώνουν τις τελευταίες ημέρες του Δωδεκαημέρου, την περίοδο από 24 Δεκεμβρίου έως 7 Ιανουαρίου, την εποχή δηλαδή που τελειώνει ο χειμώνας και η γη φέρει νέους καρπούς, και πιο συγκεκριμένα το διήμερο (παραμονή και ανήμερα) των Θεοφανίων.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΗΣ TESS DAWSON - Η ΚΑΝΑΑΝΙΤΙΚΗ (ΠΡΟΕΒΡΑΪΚΗ) ΠΟΛΥΘΕΪΣΤΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ

                                       

                                                                   Ο θεός Βαάλ

Από τα σχολικά βιβλία μάθαμε –και μαθαίνουμε- από μικρά παιδιά για τις ιστορίες της Βίβλου και τα (μυθικά στην ουσία τους) κατορθώματα των ηρώων της. Ανάμεσα σε αυτές, φαντάζομαι πως οι αναγνώστες θα θυμούνται και τη διήγηση για τον Μωυσή που κατεβαίνει από το βουνό με τις δέκα εντολές και βρίσκει τον αδερφό του Ααρών να λατρεύει με «τον λαό του Ισραήλ» το χρυσό βόδι. Ο Μωυσής οργισμένος θρυμματίζει το βόδι και σπάει τις πλάκες του, ενώ στη συνέχεια μεταβαίνει ξανά στο όρος, όπου και υπογράφει το νέο του «συμβόλαιο» με τον Θεό.

Αναρωτηθήκατε όμως ποτέ τι ακριβώς θα μπορούσε να συμβολίζει αυτή η ιστορία; Γιατί οι Ισραηλίτες ένιωσαν την ανάγκη να κατασκευάσουν ένα είδωλο; Και γιατί αυτό είχε τη μορφή βοδιού; Γιατί ο Μωυσής το διέλυσε οργισμένος;

Το παραπάνω γεγονός σηματοδοτεί ουσιαστικά την αρχή του τέλους για την άγνωστη προχριστιανική (και προεβραϊκή στην προκειμένη) παράδοση του λαού που εισήγαγε αργότερα το μοντέλο του μονοθεϊσμού. Μέσα από αυτόν τον λαό της Καναάν ή Χαναάν, με το οργανωμένο πολυθεϊστικό πάνθεον, θα προκύψουν τους επόμενους αιώνες οι –επίσης- πολυθεϊστές Φοίνικες, που εξαλείφθηκαν στο πέρασμα του χρόνου και οι μονοθεϊστές Εβραίοι, πνευματικά τέκνα των οποίων αποτέλεσαν αιώνες αργότερα ο χριστιανισμός και ο ισλαμισμός.

Η Tess Dawson, μια εκπρόσωπος του ρεύματος για την αναβίωση της αρχαίας Καναανίτικης θρησκείας (Natib Qadish), μιλά στον Μηνά Παπαγεωργίου (meta-journalist) για τα ιερά κείμενα της πόλης Ugarit, τους Θεούς και τις παραδόσεις των Καναανιτών, ακόμα και για τα όσα τους ενώνουν με τους αρχαίους Έλληνες!

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑ - Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ

Εισαγωγή

Με τον όρο «βιομηχανική επανάσταση»1 περιγράφονται οι κατακλυσμιαίες αλλαγές που έλαβαν χώρα στην παραγωγική διαδικασία της Αγγλίας στο τέλος του 18ου αιώνα και, από τα μέσα του 19ου, σε όλον τον ανεπτυγμένο κόσμο: κατακόρυφη αύξηση της παραγωγής, πτώση του κόστους, κινητοποίηση τεράστιων ποσοτήτων κεφαλαίων και εργατικού δυναμικού.2 Η βιομηχανική επανάσταση δεν παραπέμπει απλώς στην εισαγωγή μηχανών στην παραγωγή, αλλά στην πλήρη μεταστροφή της φυσιογνωμίας της οικονομίας από αγροτική σε βιομηχανική, προσανατολισμένη στην αγορά.3

Αν και αρχικά η βιομηχανική επανάσταση υπήρξε βρετανικό φαινόμενο, λόγω των επιπτώσεων και της επέκτασής της κατά την διάρκεια του 19ου αιώνα, απέκτησε οικουμενικό χαρακτήρα. Οι ρίζες της ανιχνεύονται σε διεργασίες που λάμβαναν χώρα από τον ύστερο μεσαίωνα, ωστόσο οι επιμέρους αλλαγές σε διάφορους κοινωνικούς και οικονομικούς τομείς από το 1780 κι έπειτα συντονίστηκαν, οδηγώντας στην ολοκληρωτική μετάβαση σε ένα νέο οικονομικό και κοινωνικό σύστημα, τον βιομηχανικό καπιταλισμό.4

Στην παρούσα ανάρτηση θα αναφερθούμε στα εγγενή αγγλικά κοινωνικοοικονομικά στοιχεία που συντέλεσαν στο ξέσπασμα της βιομηχανικής επανάστασης στη χώρα αυτή. Έπειτα θα σκιαγραφήσουμε τα βασικά χαρακτηριστικά της βιομηχανικής επανάστασης και της νέας οικονομίας της αγοράς που δομήθηκε πάνω σε αυτήν, εντοπίζοντας τις κυριότερες αλλαγές που επήλθαν στις εργασιακές σχέσεις.

Ο ΑΥΤΟΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Ο ΕΤΕΡΟΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟ - ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Του Μιχαλόπουλου Αθανάσιου

Οι περισσότεροι σύγχρονοι Έλληνες νομίζουν πώς γνωρίζουν τι είναι η δημοκρατία και πώς λειτουργεί. Και όμως δεν γνωρίζουν. Το χειρότερο όμως είναι ότι ακόμα και αυτοί που τα τελευταία χρόνια "ανακάλυψαν" την άμεση δημοκρατία και βαφτίζουν τον εαυτό τους αμεσοδημοκράτη επίσης δεν γνωρίζουν τι είναι. Μάλιστα, επειδή οι τελευταίοι διατείνονται ότι γνωρίζουν μιμούμενοι εξ ολοκλήρου αλλότρια πρότυπα "άμεσης δημοκρατίας", καθιστούν στην ουσία μη λειτουργική και μη συμβατή τελικά την "αμεσοδημοκρατία" τους με τον ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟ. Στη συνέχεια θα παρατεθούν λογικά επιχειρήματα που καταδεικνύουν τη μη λειτουργικότητα και συμβατότητα του νεωτερικού αμεσοδημοκρατικού προτάγματος με τον ανθρωπισμό. Ένα πρόταγμα που είναι αντίθετο με την ελληνική δημοκρατική παράδοση αλλά και με τον δημοκρατικό κοινοτισμό.

ΒΛΑΣΗΣ ΡΑΣΣΙΑΣ - Ο ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Ο ΔΙΕΘΝΙΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΔΙΔΥΜΑ ΑΔΕΛΦΙΑ (ΒΙΝΤΕΟ)

Στην ελληνική κοσμοθεώρηση δεν έχουν θέση ούτε ο εθνικισμός, που είναι δημιούργημα κατά βάση των εξουσιαστών χριστιανών και μετέπειτα των ακροδεξιών κατά τα νεωτερικά χρόνια, ούτε ο διεθνισμός, ως δημιούργημα των ακροαριστερών. Και τα δύο ιδεολογικά αυτά προτάγματα δεν έχουν σχέση με τον ελληνικό πολιτισμό. Στην ελληνική κοσμοθεώρηση ασπαζόμαστε τον ΕΘΝΙΣΜΟ, που είναι ο αληθινός πατριωτισμός, και τον ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟ. 

Ο ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ

Οι Αρχαίοι Έλληνες, αυτός ο υπερήφανος λαός που είχε το θράσος να σηκώσει το ζώο που σερνόταν με τα τέσσερα του στο έδαφος, να το στήσει στα δύο του πόδια σηκώνοντας του το κεφάλι ίσια ψηλά και να το ονομάσει "Aνθρωπο", μας άφησαν ως παρακαταθήκη έναν ορισμό. Αυτόν του "Ελεύθερου Ανθρώπου". Όπως βγαίνει περίπου μέσα από τα έργα τους, "Ο Ελεύθερος άνθρωπος δεν είναι αυτός που κάνει ότι θέλει στη ζωή του, αλλά αυτός που πειθαρχεί σε νόμους. Σε νόμους όμως, που ο ίδιος θέσπισε για τον εαυτό του.".

Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΞΗΓΗΣΗ ΓΙΑΤΙ Ο ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΣΜΟΣ ΔΕΝ ΣΥΝΑΔΕΙ ΜΕ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ, ΤΟΝ ΟΡΘΟ ΛΟΓΟ ΚΑΙ ΤΟ ΑΝΟΙΧΤΟ ΠΝΕΥΜΑ

Η εγκεφαλική Αμυγδαλή (με κόκκινο)

Η τάση για την πολιτική τοποθέτηση του συντηρητισμού φαίνεται να συνδέεται με την ανατομία του εγκεφάλου. Σε δείγμα νέων με συντηρητικές πεποιθήσεις παρατηρείται υπερτροφία στην εγκεφαλική αμυγδαλή που ερμηνεύεται ως αυξημένη ευαισθησία στην ανίχνευση κινδύνου. Δηλαδή αυτή η υπερτροφία της αμυγδαλής ξεφεύγει από την κανονική της λειτουργία. Αντίθετα, σε εκείνους που τοποθετούνται πολιτικά με ανοικτές απόψεις χωρίς εμμονές, η αμυγδαλή δεν είναι διογκωμένη και τείνουν να έχουν μεγαλύτερη πρόσθια έλικα του προσαγωγίου, η οποία συνεπάγεται μεγαλύτερη ικανότητα διαχείρισης αντικρουόμενης πληροφορίας.

ΖΑΝ ΖΑΚ ΡΟΥΣΣΩ - ΕΝΑΣ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ ΔΙΑΦΩΤΙΣΤΗΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΗΣ

                          «Καλύτερα να επιστρέψουμε στη φύση..»

«Ο άνθρωπος γεννήθηκε λεύτερος.  Κι όμως, σ' ολόκληρη τη γη είναι αλυσοδεμένος.»

Ο Ζαν Ζακ  Ρουσώ γεννήθηκε στις 28 Ιουνίου του 1712 στη Γενεύη. Έμεινε ορφανός από πολύ μικρός και κατά βάσει ήταν αυτοδίδακτος. Γεννήθηκε σε μία πόλη αυστηρά προτεσταντική και σύντομα μίσησε κάθε περιορισμό που επιβάλλονταν στην ατομική του ελευθερία, γεγονός που τον έκανε να φύγει από την Γενεύη. 

ΜΠΟΡΕΙ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΝΑ ΚΑΘΟΡΙΣΕΙ ΤΗ ΦΥΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ;

ΓΙΩΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ - ΤΑ ΙΔΕΟΛΟΓΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΑΝΘΕΛΛΗΝΙΚΟ ΘΕΟΚΡΑΤΙΚΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ

Το βιβλίο της βυζαντινολόγου κυρίας Ελένης Αρβελέρ Γιατί το Βυζάντιο είναι, όπως γράφει η ίδια, «ένα κείμενο χωρίς επιστημονικές απαιτήσεις» και «απευθύνεται σε όσους από τους Νεοέλληνες ταλανίζονται με το πρόβλημα της ελληνικής ιστορικής συνέχειας» και σκοπό έχει να αναδείξει την ελληνικότητα, τα «επιτεύγματα» και το «πολιτιστικό μεγαλείο» του «ένδοξου βυζαντινισμού» (σ. 9-11), τα οποία, κατά τη γνώμη της, έχουν παραγνωρισθεί από Έλληνες και ξένους (σ. 97, 255). Δηλαδή από την αρχή η συγγραφέας είναι σαφής και ειλικρινής, διευκρινίζει ότι οι στόχοι του βιβλίου είναι κυρίως ιδεολογικοί, οπότε και το επιλεγμένο υλικό και η διαχείρισή του εξυπηρετούν τους στόχους αυτούς. Στο παρόν θα εξετάσουμε κριτικά μόνο αυτές τις ομολογημένες ιδεολογικές θέσεις του βιβλίου, όπως τις εκθέτει ρητώς η συγγραφέας.

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΘΕΩΝ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΠΑΡΑΔΟΣΕΩΝ

Οι Θεοί όλων των λαών, όλων των ανθρώπων, στον βαθμό που αυτοί ήταν ή είναι ένθεοι, στον βαθμό δηλαδή που ανέρχονταν όντως προς τους Θεούς και το νοητό Κόσμο, είναι οι ίδιοι. Όμως οι άνθρωποι τους κατανοούν διαφορετικά, βλέπουν μια πλευρά του θείου λόγω αφενός διαφορετικού τρόπου μέθεξης αφετέρου λόγω πολλαπλών οντικών πτώσεων – βλέπε Ησιόδεια γένη. Έτσι ο κάθε λαός ή άνθρωπος – στην «χ» χρονική στιγμή ή Κοσμολογική περίοδο – έχει Θεό ή Θεούς ανάλογα με το αν “βλέπει” μόνο την υπερούσια & αμέθεκτη Ενάδα/Αγαθότητα/Θεό των υπερούσιων, μεθεκτών & αυτοτελών Ενάδων/Αγαθοτήτων/Θεών (την Ενάδα των Ενάδων, το Ένα ή Αγαθό: τον πρώτο Θεό) ή μόνο τις υπερούσιες, μεθεκτές αυτοτελείς Ενάδες/Αγαθότητες/Θεούς ή τον νου της εκάστοτε Ενάδας/Αγαθοτητας/Θεότητας ως οντική μονάδα της εκάστοτε θείας βαθμίδας και του εκάστοτε θείου πλήθους – π.χ. τον αμέθεκτο, νοητικό δημιουργό και πατέρα Ζεύς ως μονάδα τόσο των υπερκόσμιων όσο και των εγκόσμιων Θεών-, δίχως να βλέπει το πλήθος των Θεών, Αρχαγγέλων, Αγγέλων, Δαιμόνων, Ηρώων, υποσελήνιων αρχόντων ή Κοσμοκρατόρων, υλικών αρχόντων και ψυχών (άχραντες & ανθρώπινες) που δημιουργούνται από αυτή και συντάσσονται κάτω από αυτήν.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ - Ο ΚΟΣΜΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ

Οι θεοί των προχριστιανικών φυσικών θρησκειών είναι οι ίδιοι σε όλους τους λαούς. Τα ονόματά τους σχετίζονται με θεϊκά σύμβολα και θεϊκές ενέργειες που αποτυπώνονται απλά διαφορετικά σε κάθε γλώσσα. Η ουσία του νοήματος είναι απολύτως ίδια για τους μυημένους ή τους φιλοσοφικά φωτισμένους.

Αποσπάσματα από Πλούταρχο:

Μάλιστα ο Πλούταρχος ο Χαιρωνεύς, ο διατελέσας ιερέας στον εν Δελφοίς ναό, στο έργο του «Περί Ίσιδας και Οσίριδος», όταν αναφέρεται περί των δυο αυτών θεών, λέγει εκτός των άλλων τα εξής αποκαλυπτικά – σχετικά με το ότι όλοι οι λαοί λάτρευαν τους ίδιους θεούς:

ΠΩΣ ΘΑ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΖΟΥΜΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΣΤΩΙΚΙΣΜΟ

Η ζωή σαν μια γιορτή

Ενθαρρύνει να σκεφτούμε τη ζωή μας σαν γιορτή, κανονισμένη προς όφελός μας από τον Θεό, σαν κάτι που πρέπει να ζούμε με χαρά και να μη λυγίζουμε από τις δυσκολίες, αλλά να βλέπουμε την μεγαλύτερη εικόνα.

Ο ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΟΤΑΓΜΑΤΑ ΤΟΥ

Είναι η πίστη στην αξία του ανθρώπου και η βιοθεωρία που αντιμετωπίζει τον άνθρωπο ως σκοπό και όχι ως μέσο. Αποδίδει στον άνθρωπο ύψιστη προτεραιότητα έναντι οποιουδήποτε άλλου έμβιου όντος ή υλικής αξίας και θέτει ως αυτοσκοπό την ικανοποίηση των βιολογικών και πνευματικών αναγκών του ανθρώπου. Το  ανθρωπιστικό ιδεώδες προασπίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα και θέτει ως μέτρο των πάντων τον άνθρωπο ως υλική και ψυχοπνευματική υπόσταση.