οι φιλοσοφικές καταβολές της πολιτικής πράξης»
Νόμος ὁ πάντων βασιλεύς θνατῶν τε καί ἀθανάτων ἄγει δικαιῶν τό βιαιότατον ὑπερτάτᾳ χειρί. τεκμαίρομαι ἔργοισιν Ἡρακλέος· ἐπεί Γηρυόνα βόας Κυκλώπειον ἐπί πρόθυρον Εὐρυσθέος ἀνατεί τε] και ἀπριάτας ἔλασεν[1].
Α) Η δια της επιστήμης ανακάλυψη της ανθρώπινης φύσης: Ιπποκράτης
Όλη η προεξετασθείσα θεώρηση εδράζεται στην κυριαρχία του συμπεφωνημένου νόμου, στην ισχυρότατη αντίληψη ότι οι ανθρώπινες πολιτικές κοινωνίες και οι ηθικές και πολιτικές προεκτάσεις τους είναι προϊόν μιας εξ ανάγκης νομικής εγκαθίδρυσης που βαίνει συμφώνως με την υποκειμενικότητα – σχετικότητα – φαινομενικότητα των πραγμάτων. Η απουσία ορθολογικά τεκμηριωμένης αλήθειας, η απουσία της επιστήμης και ιδιαίτερα της πολιτικής επιστήμης επικυρώνει κάθε πολιτική διενέργεια (π.χ. δημοκρατική ή τυραννική ή οποιαδήποτε άλλη), στο βαθμό που υπάρχει η δυνατότητα διά της πειθούς και της βίας επιβολής της. Η πλατωνική ειρωνική κατάθεση στο Μενέξενο αποδίδει την πραγματικότητα της ισχύος αυτής της σοφιστικού τύπου πολιτικής αντίληψης: πολιτεία γάρ τροφή ἀνθρώπων ἐστί, καλή μέν ἀγαθῶν, ἡ δέ ἐναντία κακῶν (…) ἡ γάρ αὐτή πολιτεία καί τότε ἦν καί νῦν, ἀριστοκρατία (…) καλεῖ δέ ὁ μέν αὐτην δημοκρατίαν, ὁ δέ ἄλλο, ᾦ ἄν χαίρῃ…εἷς ὁ ὅρος. ὁ δόξας σοφός ἤ ἀγαθός εἶναι κρατεῖ καί ἄρχει. «Γιατί το πολίτευμα ανατρέφει (ηθικά και πνευματικά) τους ανθρώπους, το καλό τους καλούς, το αντίθετο τους κακούς. Πραγματικά η πολιτειακή δομή ήταν η ίδια και τότε όπως και τώρα, δηλαδή «διακυβέρνηση των αρίστων» (…) Το αποκαλεί άλλος δημοκρατία, άλλος με άλλο όνομα, όπως του αρέσει καλύτερα (…) ένας είναι ο όρος, αυτός που έδωσε την εντύπωση σοφού ή ενάρετου επικρατεί και εξουσιάζει»[2]. [Ουσιαστικά στην περίπτωση της δημοκρατίας έχουμε επικράτηση των αρίστων ιδεών, εφόσον μέσα από τη διαλεκτική των συνελεύσεων διακρίνονται οι σοφές ή άριστες προτάσεις.]