ΤΟΜΑΣ ΤΕΪΛΟΡ - Η ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΗ ΤΩΝ ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΩΝ (ΒΙΒΛΙΟ)

Απόσπασμα από το βιβλίο:

Όπως προαναφέραμε, η πυθαγόρεια σκέψη δομήθηκε μέ­σα από ένα κράμα θρησκευτικής πίστης και φιλοσοφίας. Κα­τά γενική ομολογία των μεταγενέστερων το πνεύμα του Ορ­φισμού διαπερνούσε την πυθαγόρεια φιλοσοφία. Ή, για να το πούμε με άλλα λόγια, η φιλοσοφία του Πυθαγόρα υπήρξε η φιλοσοφική πραγμάτωση της ορφικής πίστης. Το βασικότερο δόγμα του Πυθαγόρα ήταν η πίστη στην αθανασία της ψυχής, η οποία αναπτύσσεται διαρκώς και αλ­λάζει σώματα προκειμένου να λυτρωθεί τελικά από τη θνητή ζωή και καθαρή να λάβει τη θέση της μεταξύ των αθανάτων όντων. Δηλαδή, ήταν αποδεκτή η θεωρία της μετενσάρκωσης της ψυχής, η οποία μέσα από έναν κύκλο γεννήσεων απελευ­θερώνεται από το θνητό σώμα. 

Επομένως, ο άνθρωπος -κατά τους Πυθαγόρειους- έχει σαν σκοπό της ζωής του να αποτινάξει το ζυγό του θνητού σώματος και να γίνει καθαρό πνεύμα, οπότε θα ενωθεί με το συμπαντικό πνεύμα στο οποίο ανήκει. Ο Πυθαγόρας πιθανολογείται πως ήταν ο πρώτος που χρησιμοποίησε τον όρο «κόσμος» προκειμένου να υποδηλώ­σει το Σύμπαν σαν μια οργανωμένη τάξη. Το Σύμπαν διέπε­ται από μια τάξη και είναι οργανωμένο και έμψυχο. Δεν υ­πάρχει τίποτε άψυχο και κενό ζωής κατά τους Πυθαγό­ρειους. Με αυτόν τον τρόπο παρουσιάζεται η έννοια της «συγγένειας ολόκληρης της φύσης»· και όπως το Σύμπαν εί­ναι «κόσμος» οργανωμένος, έτσι και ο άνθρωπος αποτελεί μια μικρογραφία αυτού του «κόσμου», ένα μικρόκοσμο. Με­λετώντας αυτόν τον μικρόκοσμο, ουσιαστικά σπουδάζουμε τις θεμελιώδεις δομές του Σύμπαντος. Καταλαβαίνουμε, λοι­πόν, ότι για τους Πυθαγόρειους ο κόσμος δεν είναι ένα α­ντικείμενο έρευνας, πειραματισμού και επιβολής, αλλά μια ιερή τάξη γεμάτη δυνάμεις και η συμμετοχή σε αυτές δρα αποκαλυπτικά στη νόησή μας και διεγείρει βαθύτατα τον ε­σωτερικό μας κόσμο. Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο της πυθαγόρειας σκέψης είναι η έννοια του πέρατος ή ορίου. Από τη στιγμή που υφίσταται ο κόσμος, η οργανωμένη τάξη στο Σύμπαν, προϋπο­θέτει την ύπαρξη ενός ορίου, καθώς οτιδήποτε δεν έχει προ­καθορισμένα όρια είναι άμορφο και ταιριάζει στο χάος. Ο κόσμος δημιουργείται με την παρέμβαση του ορίου στο άπει­ρο, οπότε αποκαλύπτεται μια καθορισμένη ενότητα. Το κα­θορισμένο και το απροσδιόριστο αποτελούν τις δυο βασικές αντίθετες αρχές για τους Πυθαγόρειους, από τις οποίες η πρώτη είναι το καλό και η δεύτερη το κακό, αφήνοντας να φανεί η έννοια του δυϊσμού στη φιλοσοφία τους. Ο Αριστο­τέλης παραθέτει έναν πίνακα του Αλκμαίωνα του Κροτωνιά- τη με τα βασικά αντίθετα των Πυθαγορείων:

πέρας — άπειρον
περιττόν — άρτιον
εν — πλήθος
δεξιόν — αριστερόν
άρρεν — θήλυ
ηρεμούν — κινούμενον
ευθύ — καμπύλον
φως — σκότος
αγαθόν — κακόν
τετράγωνον — ετερομήκες 

Εκείνο, όμως, που διαφοροποιεί εντελώς τη φιλοσοφική σκέψη του Πυθαγόρα από τους υπόλοιπους είναι ο τρόπος ή διαδικασία κάθαρσης και απελευθέρωσης της ψυχής. Πάνω στα μέσα για την επίτευξη αυτού του σκοπού οικοδομήθηκε ένα οικοδόμημα απέραντου πνευματικού ύψους. Ο Πυθαγό­ρας χρησιμοποιεί τα μαθηματικά για τη διείσδυση του στις πιο υψηλές περιοχές του νου και δεν το κάνει με κάποια δεισιδαιμονική αντιμετώπιση τους. Αντίθετα, θεμελιώνει τη μαθηματική επιστήμη και την ανάγει σε φιλοσοφική θεωρία. Ξεφεύγει από τις μετρήσεις και τις λογιστικές ενασχολήσεις της και την αναβιβάζει σε επίπεδα ιδεών. Καθίσταται πρω­τοπόρος του μαθηματικού στοχασμού, ανακαλύπτοντας νέες μαθηματικές θεωρίες και αρχές, που η εφαρμογή τους απο­δείχθηκε διαχρονική. 

ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΔΩ:

ΒΙΒΛΙΟ - Η ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΗ ΤΩΝ ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΩΝ (ΤΟΜΑΣ ΤΕΪΛΟΡ)