ΕΤΙΚΕΤΕΣ

ΚΑΝΤ - Ο ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ ΩΣ Η ΔΙΑΝΟΙΞΗ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ

 


Του Μιχαλόπουλου Αθανάσιου


Ο Καντ αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους στοχαστές στην ιστορία της φιλοσοφίας, αλλά και γενικότερα στην ιστορία του ανθρώπινου πνεύματος, επειδή έθεσε τις βάσεις για την κατανόηση της αριστοτελικής διάνοιας μέσα από την ανάλυση της φύσης του υποκειμένου και του αντικειμένου, την αποσαφήνιση των ορίων του ορθολογισμού και του εμπειρισμού. 

Ο θεμελιωτής της κριτικής φιλοσοφίας ανέδειξε τον θεμελιώδη ρόλο που παίζει η διάνοια, ο νους σε σχέση με την αισθητικότητα και ιδιαίτερα τη φιλοσοφική λογική τάξη μέσα από τις επάλξεις του κινήματος του Διαφωτισμού. Όπως ακριβώς οι αρχαίοι σοφιστές υπήρξαν οι πρώτοι διαφωτιστές στον κλασικό κόσμο, έτσι και ο Καντ μαζί με άλλους σημαντικούς φιλοσόφους της εποχής του άνοιξε τον δρόμο για τον διαφωτισμό στον νεωτερικό κόσμο. 

Το 1784 ο Καντ δημοσιεύει ένα άρθρο του στο περιοδικό <<Berlinische Monatsschriff>> εξηγώντας στο ευρύ κοινό τι είναι ο διαφωτισμός:


<< ∆ιαφωτισµός είναι η έξοδος του ανθρώπου από την αυθυπαίτια ανωριµότητά του. Ανωριµότητα [Unmündigkeit] είναι η αδυναµία να χρησιµοποιεί κανείς τη διάνοιά του χωρίς την καθοδήγηση ενός άλλου. Αυθυπαίτια είναι αυτή η ανωριµότητα, όταν η αιτία της δεν συνίσταται σε έλλειµµα της διάνοιας αλλά σε έλλειµµα της αποφασιστικότητας και του θάρρους να χρησιµοποιεί κανείς τη διάνοια χωρίς την καθοδήγηση ενός άλλου. Sapere aude! Έχε το θάρρος να χρησιµοποιείς τη δική σου διάνοια! Αυτό είναι λοιπόν το ρητό του ∆ιαφωτισµού >>

ΟΙ ΒΑΘΜΙΔΕΣ ΤΗΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ ΣΤΟΝ ΦΡΙΝΤΡΙΧ ΣΕΛΙΝΓΚ ΩΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΣ

 


Του Μιχαλόπουλου Αθανάσιου


Όπως έχει επισημανθεί πολλές φορές από αυτή εδώ την διαδικτυακή γωνιά, η φιλοσοφία, όπως και η στοχαστική ποίηση, αποτελεί ένα συναρπαστικό πεδίο για να εκφραστεί ο εαυτός μας και να αναζητήσει εσωτερικές απαντήσεις σε ζητήματα που προβάλλουν μέσα στην τριβή της καθημερινότητας. Οι τρόποι και οι μέθοδοι είναι πολλοί, ανάλογα με το συνειδησιακό επίπεδο στο οποίο γίνεται η αναφορά ή ο τρόπος που κατανοούμε τα πράγματα. Στην προκείμενη περίπτωση αντικείμενο πραγμάτευσης θα γίνει η λειτουργία του κατ΄επιστροφήν λογισμού στον Σέλινγκ. Πρόκειται για μια απόπειρα φιλοσοφικής άσκησης, άσκησης της λειτουργίας της συνείδησης η οποία θα λάβει χαρακτηριστικά φιλοσοφικού διαλογισμού.

Η ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΜΕ ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ, ΤΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ


Του Μιχαλόπουλου Αθανάσιου


Η λογική κατανόηση των αρχαίων μυστηρίων και των μύθων, ειδικά των ελληνικών, και η σχέση τους με τη φιλοσοφία αποτελούν το πρώτιστο ζήτημα για τους αναζητητές της αληθινής γνώσης. Η ιστορική και η φιλοσοφική έρευνα είναι τα πιο κατάλληλα πεδία ώστε να μελετήσει και να στοχαστεί κανείς προκειμένου να ανιχνεύσει τον φιλοσοφικό μίτο, τον αληθινό εκείνο νοητικό οδηγό που θα του διανοίξει διάπλατα τους ορίζοντες της απόλυτης και ανώτατης γνώσης, που μας λέει και ο Χέγκελ, τη Φιλοσοφική. 

Η ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΣΤΟΝ ΧΑΝΣ ΓΚΑΝΤΑΜΕΡ


Του Μιχαλόπουλου Αθανάσιου

Στα νεότερα χρόνια η έννοια της "κατανόησης" των φιλοσοφικών κειμένων έλαβε ποικίλες ερμηνείες. Ένας από τους πιο αξιόλογους φιλοσόφους που ασχολήθηκαν με την ερμηνευτική των κειμένων είναι ο Χανς-Γκεόργκ Γκάνταμερ. Είναι σαφής η θέση των εισηγητών της ερμηνευτικής των κειμένων, όπως ο  Σλάιερμαχερ και ο Ντιλτάι, που όρισαν την κατανόηση ενός κειμένου ως τη μέθοδο εκείνη μέσω της οποίας η απόδοση του νοήματος είτε βασίζεται στο ιστορικό πλαίσιο και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε ένα κείμενο είτε στις απόπειρες κάθε συγγραφέα να εισπηδά στον συναισθηματικό και νοητικό κόσμο του δημιουργού του κειμένου ωσάν να είναι ο ίδιος ο συγγραφέας. Ο Γκάνταμερ θέτει μια πιο ζωτική στάση ερμηνείας της κατανόησης που, κατά τη γνώμη μου, αναζωογονεί και αναδύει την αξία των κειμένων, και ακόμα περισσότερο των φιλοσοφικών κειμένων.