ΕΤΙΚΕΤΕΣ

Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΟΥ «ΙΕΡΟΥ» ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΩΣ ΠΡΟΒΟΛΗ ΓΙΑ ΜΙΑ ΝΕΑ ΘΕΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ



Πολλοί Έλληνες, οι περισσότεροι θεωρώ, όταν αναφέρονται στην φιλοσοφία των αρχαίων Ελλήνων και τις θεότητές τους, αποπειρώνται να συγκρίνουν την αίσθηση του «ιερού» των παλιών Ελλήνων με την χριστιανική θεώρηση του «ιερού». Είναι τελείως διαφορετική η αντίληψη που είχαν οι αρχαίοι μας για την έννοια του «ιερού». Από την προϊστορική εποχή, την περίοδο του προφιλοσοφικού λογικού σταδίου της ανθρώπινης σκέψης και της κυριαρχίας των μυθικών αφηγήσεων, η λατρεία των θεοτήτων ήταν συνδεδεμένη με την φύση, κατά ένα θαυμαστό τρόπο. 

Οι θεότητες των Ελλήνων ήταν προσωποποιήσεις κάθε μορφής φυσικής ενέργειας και, μάλιστα, έτι περισσότερο της κοσμικής ενέργειας του σύμπαντος. Η γη και τα ουράνια σώματα θεωρούνταν
ζωντανοί οργανισμοί ως εκδηλώσεις της συμπαντικής ενέργειας. Η κοσμική αυτή ενέργεια μεταμορφωνόταν φυόμενη από τις προσήκουσες εναλλαγές φωτός και σκότους, κίνησης και ακινησίας και διαχέονταν διαιρούμενη σε αυτόνομα τοπικής εμβέλειας τμήματα ενέργειας που προσέδιδαν κίνηση, κοσμικές αλλαγές και ζυμώσεις εξελικτικού χαρακτήρα σε όλες τις μορφές σωμάτων (αέρια, υγρά, στερεά). 

Για τους αρχαίους οι θεότητες έκαναν αισθητή την παρουσία τους στην ατμόσφαιρα, στην επιφάνεια και στο εσωτερικό της μέσω των ενεργειακών μεταμορφώσεων που λειτουργούσαν ζωτικά και καθοριστικά για την διατήρηση και εξέλιξη της ζωής στη «γαία» (γη). Η παρουσία τους ως φαινόμενα μπροστά στα μάτια των θνητών μπορεί να είχε τη μορφή του κεραυνού, της δόνησης, της παλίρροιας, των μετεωρολογικών φαινομένων και πολλές άλλες μορφές. 

Πόσο σοφή και σύμφωνη με τη φύση ήταν αυτή η στάση του κλασσικού Έλληνα, αν σκεφτεί κανείς ότι συνέδεε την αγάπη και τον θαυμασμό για το περιβάλλον σε αντιστοιχία με τον καθημερινό τρόπο ζωής του και τον πολιτισμό που παρήγαγε; Η οικολογική συναίσθηση ισορροπίας ηθικού βίου και φύσης έτεμνε το μέτρο της ευδαιμονίας στο βαθμό της σύλληψης που είχαν ως άριστο πρότυπο νοήματος.

Δέος και στοχασμός μας χρειάζεται...