Για τους θεωρητικούς του κοινοτισμού, οι κοινότητες
χαρακτηρίζονται κυρίως από την, ως ένα βαθμό, αλληλεξάρτηση μεταξύ των μελών τους,
την ύπαρξη κοινών αξιών που ενισχύουν την ιδιότητα του ενεργού πολίτη στο πλαίσιό τους,
τη χρήση κοινών πρακτικών, κοινών πολιτισμικών παραδόσεων και κοινών κοινωνικών
κατακτήσεων, καθώς και μια κοινά αποδεκτή αντίληψη περί «δίκαιου» και «αγαθού».
Εισάγοντας ο κοινοτισμός, ως άξονα της κριτικής του, το αίτημα της προτεραιότητας του «αγαθού» έναντι
του «ορθού», θέτει μεταξύ άλλων μια σειρά από ενστάσεις απέναντι στον
φιλελευθερισμό, ο οποίος, όπως υποστηρίζεται, βλέπει την κοινωνία ως πηγή άντλησης
οφέλους από το άτομο, υπερτονίζει τα δικαιώματα και όχι τις ευθύνες και προτάσσει τη
δικαιοσύνη ως την πρώτιστη αρετή.
Η αυτονομία του κοινωνικού ατόμου θεωρείται εφικτή
από τους κοινοτιστές μόνο στo επίπεδο της κοινότητας, όπου εξασφαλίζεται, μέσω της
άμεσης συμμετοχής των πολιτών στη λήψη και εφαρμογή των αποφάσεων, η ισοκατανομή
της πολιτικής και οικονομικής εξουσίας μεταξύ τους. Εκθειάζοντας, λοιπόν, τις αρετές της
κοινότητας, της αδελφοσύνης και της ισότητας, ο κοινοτισμός αντιμετωπίζει τις αξίες της
αγοράς ως ασύμβατες με την αυτονομία τoυ κοινωνικού ατόμου.
Ο δημοκρατικός κοινοτισμός, ο κοινοτισμός που ατενίζει το μέλλον δε "βλέπει" με αρνητικό μάτι την παγκοσμιοποίηση.Θεωρείται πολιτική αρετή η δημόσια διαλεκτική μεταξύ εθνών, κρατών και οποιωνδήποτε συλλογικοτήτων. Ο σύγχρονος κοινοτισμός, λαμβάνει υπόψη την ατομική ελευθερία και προχωρεί ένα βήμα παραπέρα από τον φιλελευθερισμό. Ισχυρίζονται οι φιλελεύθεροι ότι προέχει η ελευθερία του ατόμου και μένει μέχρι εκεί. Οι φιλελεύθεροι θεοποιούν το άτομο και το μόνο ζήτημα που θέτουν είναι το πώς θα αποκοπεί από την κοινότητά του και τους άλλους. Τελικά αυτή την ελευθερία το άτομο τι την κάνει στο φιλελεύθερο πρόταγμα; Την χρησιμοποιεί μόνο για να ιδιωτεύει και να κλείνεται στον εαυτό του. Στο σημείο αυτό ο φιλελευθερισμός συναντάται με τον συντηρητισμό. Το άτομο μαθαίνει να δρα και να πράττει μόνο για τον εαυτό του. Αντίθετα, ο κοινοτισμός αυτή την ατομική ελευθερία τη θεωρεί ευκαιρία για δημιουργία (πολιτική, αισθητική) για κατανόηση, για κατανόηση του άλλου, του κόσμου, της φύσης, του συλλογικού τρόπου ζωής. Πολιτικά, ο κοινοτισμός ενδιαφέρεται για την κοινοτική δράση των πολιτών ως ενεργών υποκειμένων στη βάση των όποιων πολιτισμικών κοινοτήτων. Για αυτόν το μέλλον του σύγχρονου ανθρώπου βρίσκεται στη συγκρότηση μορφών κοινοτήτων με θεμέλια την ελευθερία, την ισότητα και τη δικαιοσύνη. Το άτομο συλλαμβάνει την πραγματική του ταυτότητα όταν λειτουργούν θεσμοί που αναδεικνύουν την συλλογική αυτονομία.
πηγή: Kymlicka, Η πολιτική φιλοσοφία της εποχής μας, 2010 - dimocratikoskoinotismos