«Ο Θεός δεν είναι ούτε οργή ούτε φθόνος· η δικαιοσύνη και η ευσπλαχνία που του αποδίδουν είναι ψευδείς ιδιότητες κι όσα έχουν πει γι’ αυτόν οι Προφήτες και οι Απόστολοι δεν μας αποκαλύπτουν ούτε τη φύση ούτε την ουσία του.
Υπάρχει κάποια ένδειξη ότι οι Προφήτες και οι Απόστολοι ήταν φτιαγμένοι διαφορετικά από τους άλλους ανθρώπους;
Το μεγαλύτερο μέρος όσων έχουν πει είναι τόσο σκοτεινό που δεν καταλαβαίνουμε τίποτα και τόσο ασυνάρτητο που εύκολα αντιλαμβανόμαστε ότι και οι ίδιοι δεν ήσαν παρά αδαείς απατεώνες.
Υπερηφανεύονταν ότι όλα όσα ανακοίνωναν στο λαό προέρχονταν απευθείας από τον Θεό· αξίωση παράλογη και γελοία, αφού οι ίδιοι ομολογούν ότι ο Θεός δεν τους μιλούσε παρά μόνο στο όνειρο.
Δεν υπάρχει τίποτε πιο φυσικό στον άνθρωπο από τα όνειρα, κατά συνέπεια θα πρέπει να είναι κανείς πολύ αναιδής, πολύ ματαιόδοξος και παράλογος για να ισχυρίζεται ότι ο Θεός του μιλά μέσω αυτής της οδού, κι όποιος το πιστεύει θα πρέπει να είναι πολύ εύπιστος και πολύ μουρλός για να εκλαμβάνει τα όνειρα ως θεία θέσφατα.
Ας εξετάσουμε λίγο την ιδέα που είχαν οι προφήτες για τον Θεό. Αν πρέπει να τους πιστέψουμε, ο Θεός είναι ένα ον καθαρά σωματικό: ο Μιχαϊας τον βλέπει καθιστό· ο Δανιήλ ντυμένο στα άσπρα και με μορφή γέροντα· ο Ιεζεκιήλ τον βλέπει σαν μια φωτιά – αυτά ως προς την Παλαιά Διαθήκη. Στην Καινή, οι μαθητές του Ιησού Χριστού φαντάζονται ότι τον βλέπουν με τη μορφή ενός περιστεριού, οι Απόστολοι σαν πύρινες γλώσσες και τέλος ο Παύλος σαν ένα φως που τον θαμπώνει. Όσο για τις αντιφάσεις των απόψεων τους, ο Σαμουήλ πίστευε ότι ο Θεός δεν μετανιώνει ποτέ για ό,τι έχει κρίνει· αντίθετα, ο Ιερεμίας μας λέει ότι ο Θεός μετανιώνει για αποφάσεις που έλαβε. Ο Ιωήλ μας πληροφορεί ότι δεν μετανιώνει παρά μόνο για τα κακά που έχει κάνει στους ανθρώπους· ο Ιερεμίας ισχυρίζεται ότι καθόλου δεν μετανιώνει για κάτι τέτοιο. Η Γένεσις μας διδάσκει ότι ο άνθρωπος είναι κύριος της αμαρτίας και μόνον από τον ίδιο εξαρτάται αν θα πράξει το καλό, ενώ ο Απόστολος Παύλος διαβεβαιώνει ότι οι άνθρωποι δεν έχουν κανέναν έλεγχο πάνω στην ιδιαίτερη φιληδονία δίχως την εντελώς ιδιαίτερη χάρη του Θεού κλπ. κλπ.
Τέτοιες είναι οι εσφαλμένες και αντιφατικές απόψεις που μας δίνουν αυτοί οι υποτιθέμενοι θεόπνευστοι, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη ότι αυτές οι ιδέες μας αναπαριστούν τη Θεότητα σαν ένα ον αισθητό, υλικό και υποκείμενο σε όλα τα ανθρώπινα πάθη.
Κι όμως έρχονται στη συνέχεια να μας πουν ότι ο Θεός δεν έχει τίποτα το κοινό με την ύλη και ότι είναι ένα ον ακατανόητο για μας».
πηγή: «Περί των τριών απατεώνων – Μωϋσής, Χριστός, Μωάμεθ» (πραγματεία αποδιδόμενη στον Βαρώνο του Χόλμπαχ.
