Ο άνθρωπος, λοιπόν, αποτελείται κυρίως από τη λογική ψυχή του, που αποτελεί και την ουσία του, τον "κυρίως άνθρωπο". Η λογική ψυχή του είναι γέννημα του ίδιου του δημιουργού*. Στη λογική του ψυχή, όμως, προσκολλάται και ένα άλογο ή παθητικό μέρος, δημιούργημα των εγκόσμιων θεών. Καθώς ο άνθρωπος βρίσκεται στη μέση μεταξύ του λογικού και του άλογου κόσμου, έχει μια αμφίβια φύση: έχει την τάση μερικές φορές να αποκόπτεται από τη νόηση και τη γνώση του δημιουργού και να εκπίπτει προς τον υλικό επίγειο κόσμο, οπότε προσλαμβάνει και ένα υλικό σώμα.
Επειδή, όμως, η ψυχή ως άυλη δεν μπορεί να έρθει σε άμεση επαφή με το υλικό σώμα, παρεμβάλλεται ανάμεσα σε αυτήν και το υλικό σώμα ένα άυλο λεπτό σώμα, το λεγόμενο πνευματικό ή αιθέριο όχημα ή φωτεινό (αυγοειδές) ή αστροειδές σώμα, επειδή θεωρείτο ότι αποτελείται από πνεύμα ή από αιθέρα ή από την ίδια ουσία με το φωτεινό σώμα των άστρων. Αυτό το άυλο σώμα ο Ιεροκλής το θεωρεί γέννημα του ίδιου του δημιουργού και ως εκ τούτου αθάνατο.
Σκοπός κατά την παραμονή της ανθρώπινης ψυχής στη γη είναι να ανακτήσει τη νοητική της ικανότητα και να εκπληρώσει την ιδιότητά της ως λογικού όντος, κάτι που θα την οδηγήσει στη φυγή της από τον επίγειο κόσμο, στην αποκατάστασή της στον ουράνιο τόπο και στην ανάκτηση της θεϊκής μακαριότητας από την οποία εξέπεσε. Η ανάκτηση της νοητικής ικανότητας της ψυχής επιτυγχάνεται μέσω της επιστήμης/γνώσης της αλήθειας. Αυτή η επισταμένη γνώση είναι η βαθιά γνώση της ουσίας των όντων και των αιτιών τους, γνώση η οποία αναπόφευκτα οδηγεί στηην αρχική ουσία των πάντων, τον Δημιουργό θεό.
Στην κατάκτηση της γνώσης και της αλήθειας, που αποτελούν τη θεϊκή αρετή του ανθρώπου, ο άνθρωπος βοηθιέται από τη θεωρητική (στοχαστική) φιλοσοφία, η οποία με τους κλάδους της, τη θεολογία /μεταφυσική και τη φυσιολογία (φυσιολογική επιστήμη), του αποκαλύπτει την αληθινή ουσία του κόσμου, τόσο του αόρατου όσο και του ορατού. Έτσι ο άνθρωπος κατακτά την αυτογνωσία, αναγνωρίζει την αληθινή φύση του, τα αίτιά του και τα αίτια όλου του κόσμου και ανάγεται στην ενατένιση/στοχασμό (θεωρία) του δημιουργού. Εκπληρώνει έτσι την αποστολή του ως λογικού όντος, αποκτά εξομοίωση με τον Δημιουργό Νου και θεοποιείται.
Προτού, όμως, ο άνθρωπος οδηγηθεί στην εξομοίωση με το θείο μέσω της θεωρητικής φιλοσοφίας, πρέπει πρώτα να διευθετήσει και να καθάρει το άλογο μέρος και το άυλο όχημα της ψυχής του, τα οποία έχουν την τάση να προσκολλώνται στο υλικό σώμα και να επηρεάζονται από τα πάθη του και να μιαίνονται από την επαφή μαζί του. Έτσι το άλογο μέρος της ψυχής και το όχημα της ψυχής, αφού καθαρθούν, δε θα σταθούν εμπόδιο στην ανύψωση του λογικού μέρους. Στην προσπάθειά του αυτή ο άνθρωπος έχει αρωγό τη λεγόμενη πρακτική φιλοσοφία η οποία με τους δύο κλάδους της, τον πολιτικό και τον τελεστικό, βοηθά αντιστοίχως το άλογο μέρος της ψυχής και το όχημα της ψυχής να καθαρθούν από την προσκόλληση στα σωματικά πάθη και από τα μιάσματα του υλικού κόσμου.
Η πολιτική φιλοσοφία μέσω της ηθικής ή ανθρώπινης αρετής καθαίρει το άλογο μέρος της ψυχής συνηθίζοντάς το να ακολουθεί το λογικό μέρος και να υποτάσσεται σε αυτό, διευθετώντας όλη τη συμπεριφορά του ανθρώπου μέσα στα πλαίσια της κοινωνίας. Η τελεστική φιλοσοφία εξαγνίζει το όχημα της ψυχής από τα μιάσματα του υλικού σώματος και το καθιστά ικανό να ανυψωθεί στην περιοχή των καθάριων αιθέριων πνευμάτων. Βασικά της μέσα είναι οι συμβολικές απαγορεύσεις (οι οποίες, συνηθίζοντας το υλικό σώμα να απέχει από ορισμένες τροφές, ευεργετικές επιπτώσεις και στον εξαγνισμό του άυλου σώματος της ψυχής) και οι τελετουργικές πρακτικές της θεουργίας, οι οποίες χρησιμοποιούν υλικά αντικείμενα με σκοπό τον εξαγνισμό του οχήματος της ψυχής. Οι πρακτικές αυτές, αν και κατά βάση ήταν φιλοσοφικές, είχαν την εξωτερική μορφή των μαγικών τελετών, και για το λόγο αυτό ο Ιεροκλής αποφεύγει να τις περιγράψει λεπτομερώς από φόβο για τους χριστιανικούς νόμους, οι οποίοι απαγόρευαν αυστηρά κάθε είδος μαγικής τελετουργίας.
Με καθαρμένο το άλογο μέρος της και το όχημά της, η ψυχή ενεργοποιεί τη θεοσύνδετον αλκήν, την έμφυτη δηλαδή δύναμη που έχει να συνδέεται με το θείο, η οποία επιτυγχάνεται με διάφορες αναγωγικές ή αναγωγούς (ανυψωτικές) δυνάμεις, τις επιστήμες για το λογικό μέρος, τις ηθικές, καθαρκτικές και πολιτικές, αρετές για το άλογο μέρος και την ιερατική αναγωγή για το πνευματικό όχημά της.
_________________
* Δημιουργός στην ελληνική θεολογία νοείται στη συγκεκριμένη περίπτωση ο Δίας. Βέβαια, τη θέση του δημιουργού μπορεί να την πάρει οποιοσδήποτε από τους θεούς με τη δημιουργία πολλών παράλληλων κόσμων, εφόσον είναι ίσοι μεταξύ τους.
πηγή: Απόσπασμα από την εισαγωγή του βιβλίου ΣΧΟΛΙΑ ΣΤΑ ΧΡΥΣΑ ΕΠΗ ΤΩΝ ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΩΝ, ΙΕΡΟΚΛΗΣ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΚΤΟΣ
