"ΔΙΟ ΔΕΙ ΕΠΕΣΘΑΙ ΤΩ (ΞΥΝΩ, ΤΟΥΤΕΣΤΙ ΤΩ) ΚΟΙΝΩ, ΞΥΝΟΣ ΓΑΡ Ο ΚΟΙΝΟΣ, ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ Δ’ ΕΟΝΤΟΣ ΞΥΝΟΥ ΖΩΟΥΣΙΝ ΟΙ ΠΟΛΛΟΙ ΩΣ ΙΔΙΑΝ ΕΧΟΝΤΕΣ ΦΡΟΝΗΣΙΝ "
ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ
Απόδοση στη νεοελληνική:
[ Για αυτό είναι αναγκαίο να ακολουθείται το "κοινόν" από όλους, δηλαδή το καθολικό, διότι κοινός σημαίνει καθολικός, αλλά, αν και ο λόγος είναι κοινός, οι πολλοί ζουν σαν να είχαν αποκλειστικά δική τους φρόνηση.]
Σε αυτά τα δύσκολα χρόνια που βιώνουν οι Έλληνες δεν έχω τη δυνατότητα μόνος μου να κοινωνήσω καρδιακά στους νεοέλληνες το θησαυρό της πολύτιμης πολιτιστικής κληρονομιάς
τους, είτε γιατί είναι κλεισμένοι στο δικό τους ατομικό όνειρο που τους αποξενώνει από τον αληθινό τρόπο του βίου, την κοινωνία σχέσεων (που θα τους απογειώσει πνευματικά και πολιτικά) είτε γιατί έχουν εθιστεί σε μια ξενική κουλτούρα και φιλοσοφία που καθιστά στα νοερά τους μάτια κάθε μου αναφορά παράδοξη ή ουτοπική.
τους, είτε γιατί είναι κλεισμένοι στο δικό τους ατομικό όνειρο που τους αποξενώνει από τον αληθινό τρόπο του βίου, την κοινωνία σχέσεων (που θα τους απογειώσει πνευματικά και πολιτικά) είτε γιατί έχουν εθιστεί σε μια ξενική κουλτούρα και φιλοσοφία που καθιστά στα νοερά τους μάτια κάθε μου αναφορά παράδοξη ή ουτοπική.
Εγώ θα συνεχίσω να δημοσιεύω αληθινές πτυχές και εμπειρίες ή σκέψεις μιας άλλης αντίληψης από την νεωτερική, της ελληνικής, που είναι ο κοινοτικός τρόπος του βίου. Μια μεγάλη παράδοση που αγνοούν, ακούσια ή εκούσια, πολιτικοί, κοινωνιολόγοι και "διανοούμενοι".
Ο Ηράκλειτος σε όλο του το έργο παραθέτει τόσο επιβλητικά με ποιητικό τρόπο την πολιτεία του "κοινού βίου". Δεν είναι τυχαίο ότι η ιστορική παρουσία των προσωκρατικών έθεσε τις βάσεις για αυτό που θα συγκροτούνταν στη συνέχεια.
Μέσα στο σκοτεινό χάος της ιστορίας ανάμεσα σε ορδές πεινασμένων βαρβάρων , στο έλεος της "τύχης", οι λαοί παράδερναν σε αψύ άρρυθμο οίστρο. Από αυτό το χάος υψώθηκε ο Ελληνικός Λόγος, που το χαλίνωσε και έθεσε τη Νέμεση. Κάτω από ζυγό του νόμου στηλώθηκε η ελευθερία. Στο πλαίσιο αυτό, πλούσιοι και φτωχοί εξέφραζαν την ισοβαρή γνώμη τους, που έτσι ανθούσε. Η ανάδειξη στην αρχαία πόλη ήταν ανάδειξη πρώτου ανάμεσα σε ίσους.
Το αρχαίο κοινοτικό σύστημα ήταν ο τρόπος με τον οποίο οι Έλληνες τακτοποίησαν τις διαφορές τους με τον παραδοσιακό τους και μοιραίο, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, σύντροφο, την πενία. Ήταν ένας υπερφυής τρόπος αντιστροφής, των εκ πρώτης όψεως δυσμενέστατων φυσικών συνθηκών του ελληνικού τόπου, με τον οποίον έφθασαν σε ένα είδος απειροστής αυτογονιμοποιήσεώς του, με τη συνδρομή "των πλέον νόμιμων τέκνων της πενίας", της συντροφικότητας και της αυτάρκειας. Αυτά αποτέλεσαν το γενεσιουργό νόημα του ελληνικού πολιτισμού, που εκφράστηκε επιγραμματικά στο Επιτάφιο του Περικλέους, με τη φράση <<φιλοκαλούμεν μετ' ευτελείας >>.
Πώς έγινε αυτό; Η αρχαία κοινοτική πολιτεία προήλθε, όχι όπως το σημερινό συγκεντρωτικό κράτος, δηλαδή εξουσιοδοτημένη από κάπου άνωθεν, αλλά μέσω της οργανικής σύνθεσης και ανασύνταξης των επιμέρους αρχικών πολυμερών πατριαρχικών οικογενειών. Η νέα κοινοτική εξουσία, που προέκυψε, ανέλαβε με τη σειρά της την ευθύνη της επάρκειας, όπως ακριβώς ο αρχηγός της πατριάς πιο πριν, με το ίδιο οικογενειακό ανυστερόβουλο πνεύμα της πραγματικής αλληλεγγύης και της ουσιαστικής ευθύνης. Η "Πόλις" διαχειρίστηκε έτσι τα κοινά σύμφωνα με το πνεύμα της πατριάς, συνετά, υπεύθυνα, έντιμα. Δηλαδή, ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούσε ο αρχηγός της πατριάς, και με τον οποίο διοικούσε και φρόντιζε τα παιδιά του, μεταφέρθηκε στο ανώτερο επίπεδο της Πόλης ( κοινοτισμός).
Ας δούμε πώς έδρασε ο Ερεχθέας στην αρχαία Αθήνα. Ο Ερεχθέας, αφού έμαθε την γεωργική τεχνική από τον Ελευσίνιο Τριπτόλεμο, οργάνωσε κατόπιν την γεωργία και τα σχετικά με αυτήν Ελευσίνια Μυστήρια. Υπέταξε με πόλεμο την ανίσχυρη και χωρίς θεσμούς, παρά τις τεχνικές γνώσεις της, Ελευσίνα. Οργάνωσε επίσης τις συγκοινωνίες. Προέβλεψε την αποταμίευση σε δημητριακά, την κυριότερη κοινοτική λειτουργία για κάθε ξηρό τρόπο, με την ανέγερση κοινοτικών αποθηκών και την αποθήκευση σε αυτές μεγάλων ποσοτήτων σίτου. Σε καιρό σιτοδείας. πέτυχε έτσι τον ανεφοδιασμό του λαού με κοινοτικό άρτο σε τιμή κόστους. Αμέσως μετά ίδρυσε ιερό στη Νέμεση, που σημαίνει ότι οργάνωσε την κοινοτική δικαιοσύνη. Κοινοτική δικαιοσύνη σημαίνει την κατά κοινότητα συγκρότηση δικαίου που απορρέει από την αστοχωρική ιδιαιτερότητα και το εθιμικοκοινωνικό υπόστρωμα των τοπικών στοιχείων που συνιστούν μια γεωοικονομική ταυτότητα μιας περιοχής. Έκτισε, τέλος, στην Ακρόπολη δεξαμενή ύδατος, τη γνωστή ως Ερέχθεια Θάλασσα. Για αυτό και οι μετέπειτα Έλληνες προσέδωσαν στην ανθρώπινη υπόσταση του Ερεχθέα χαρακτηριστικά γεωοικονομικής θεότητας με κοινοτικό χαρακτήρα στη συνείδηση των Αθηναίων.
Ας σκεφτούμε λοιπόν πόσο ρηχή είναι η πολιτική κουλτούρα και φιλοσοφία της νεωτερικής πολιτικής επιστήμης που αγνοεί αφοπλιστικά ζωτικές και ουσιαστικές παραμέτρους (γεωοικονομικές, οικοτεχνικές και αστοχωρικές κ.λ.π.) που συνιστούν καίρια το πραγματικό περιεχόμενο της πολιτικής ως αληθινό τρόπο του βίου.
