Ισχυρίζονται πολλοί ότι σε ένα πολίτευμα άμεσης δημοκρατίας με δημοψηφίσματα οι πολίτες κρίνονται, ως επί το πλείστον, "ελλιπείς επάρκειας και ενημέρωσης" για να αποφασίζουν οι ίδιοι για το μέλλον τους. Ας προσέξουμε ποιοι το υποστηρίζουν αυτό. Οι υπέρμαχοι του αντιπροσωπευτικού συστήματος. Έμμεσα ομολογούν ότι οι ίδιοι κρίνουν τον εαυτό τους πολίτη ανεπαρκή να αναλαμβάνει την πρωτοβουλία να αποφασίζει για το μέλλον του τόπου του. Τότε με ποια ηθική νομιμότητα και ποια ορθολογικά επιχειρήματα ισχυρίζονται ότι είναι σίγουροι ότι αυτοί οι λίγοι πολιτικοί που παίρνουν τις αποφάσεις γνωρίζουν και κρίνονται άτομα επαρκούς ενημέρωσης για τους νόμους που ψηφίζουν;
Ας αναρωτηθούμε. Πώς είναι δυνατόν να μη γνωρίζουν αυτοί ότι στην σημερινή ελληνική βουλή οι περισσότεροι βουλευτές είναι ετερόφωτοι και λειτουργούν μέσω δικτύων αλυσίδων πληροφορίας και υποδείξεων; Στο αντιπροσωπευτικό σύστημα είναι νομιμοποιημένη η "ορθολογική αναθεωρησιμότητα" σύμφωνα και με την πολιτική επιστήμη και τις στοιχειώδεις πολιτικές αρχές που διέπουν τη φιλοσοφία του συντάγματος. Τι σημαίνει αυτό; Ότι είναι απολύτως δικαιολογημένη η οποιαδήποτε μη τήρηση προεκλογικών υποσχέσεων ενός πολιτικού από την περίοδο της ανάληψης
μιας κυβερνητικής θέσης μέχρι και την λήξη της θητείας της. Μετά το πέρας των εκλογών ο πολιτικός υλοποιεί μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό από τα υπεσχημένα στους πολίτες επικαλούμενος προσχήματα κατά το δοκούν. Στην ουσία βιώνουμε ένα πολιτικό σύστημα στο οποίο οι πολίτες όχι μόνο δεν συμμετέχουν στη διαμόρφωση των πολιτικών αποφάσεων, αλλά δεν τηρούνται καν οι προεκλογικοί υπεσχημένοι λόγοι που τους "έπεισαν" να επιλέξουν ψηφίζοντας ένα πολιτικό κόμμα.
Το χειρότερο είναι ότι το αντιπροσωπευτικό σύστημα είναι φαύλα διαβλητό. Οι περισσότεροι πολιτικοί είναι, άκοντες ή έκοντες, μυστικοί εντολοδόχοι-υπηρέτες πολλές φορές ασύμμετρων παρασκηνιακά συμφερόντων. Ας αναρωτηθούμε λοιπόν. Γιατί να έχουμε πολιτικούς στο αντιπροσωπευτικό σύστημα που να μην ξέρουν τι ψηφίζουν για το μέλλον το δικό μας και των παιδιών μας και να μην αποφασίζουμε εμείς οι ίδιοι σε μια κοινοτική δημοκρατία με δημοψηφίσματα για όλα τα ζητήματα, έστω και αν κρινόμαστε ανεπαρκούς ενημέρωσης; Δεν γνωρίζουμε ότι αυτή η πολιτική συμμετοχή στη συγκρότηση μιας κοινοτικής δημοκρατίας, θα μας καταστήσει σίγουρα, με το πέρας του χρόνου, πιο υπεύθυνους και ενεργούς πολίτες;
Είναι επιτακτική ανάγκη παράλληλα να επισημανθεί η τεράστια διαφορά πολιτικής πρόσληψης της άμεσης δημοκρατίας γενικά με τα δημοψηφίσματα όπως την εννοούν στη νεωτερική σκέψη από τον αληθινό κοινοτισμό. Το να υποστηρίζει κανείς την επιλεκτική διεξαγωγή δημοψηφισμάτων από τους πολίτες ή τους πολιτικούς για επιμέρους μόνο ζητήματα δεν αποτελεί αληθινή δημοκρατία. Κάτι τέτοιο υπονομεύει την οποιαδήποτε απόπειρα για αληθινή δημοκρατία. Ας σκεφτούμε. Ποιος θα ορίζει κάθε φορά την έκθεση ή όχι ενός ζητήματος σε δημοψήφισμα; Τα επιλεκτικά δημοψηφίσματα υποδηλώνουν την χειραγώγηση του κυβερνάν από ποικίλα συμφέροντα. Στον ελληνικό κοινοτισμό το δημοψήφισμα έχει καθολική ισχύ και καθορίζει τα πάντα, όλες τις πολιτικές. Μόνο στις πολιτικές κοινότητες, στα τοπικά πολιτικά ριζώματα, (δήμοι, περιφέρειες, κεντρικό κράτος) είναι δυνατόν τα δημοψηφίσματα να δομούνται με τρόπο που να καθιστά ουσιαστική και πραγματική την πολιτική τους λειτουργία. Στις πολιτικές κοινότητες ορίζεται και η ποιότητα της έκτασης που έχουν τα δημοψηφίσματα με φυσικό τρόπο. Οι πολίτες και μόνο αυτοί ορίζουν τη μορφή των θεσμών (δημοτικής, περιφερειακής ή κεντρικής ισχύος) που εγκαθιδρύονται ή αναθεωρούνται κάθε φορά αλλά και το σύνολο των πολιτικών αποφάσεων.
