ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ/ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΗΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙ ΤΟΝ ΠΡΟΜΗΘΕΑ ΑΙΣΧΥΛΙΚΩΝ ΤΡΑΓΩΔΙΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΥΘΟΥ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΑ

Το ήπαρ είναι το βιολογικό όργανο δια του οποίου ο άνθρωπος, κατά την ενύπνιο κατάσταση, μπορεί και διεισδύει στο «εν συνεχεία όλον», κατά την έκφραση του Πλωτίνου, ή στο χωροχρονικό συνεχές, κατά την σύγχρονη ορολογία. Μάλιστα ο Πλάτων, στον «Τίμαιο, 71.e +», λέγει πως η μαντική, που δόθηκε στο επιθυμητικό μέρος της ψυχής, μπορεί και λειτουργεί χάρη στο ήπαρ: το ήπαρ είναι το όργανο που πάνω του ως κάτοπτρο καθρεφτίζονται τα διανοήματα της ψυχής.

Ο Πλωτίνος στις «Εννεάδες» [«Εννεάδα 3η, 7.12.  44 – 55»] μας λέγει ότι ο χρόνος είναι η μεταβατική κίνηση της ζωής της ψυχής του Κόσμου. Όπως δηλαδή ο Αιώνας «ἐστι ζωὴ ἐν στάσει», στον εαυτό και την ταυτότητά της, έτσι και ο χρόνος είναι εικόνα του εν κίνηση.

ΘΕΟΓΟΝΙΑ ΗΣΙΟΔΟΥ - ΠΡΟΟΙΜΙΟ (ΣΤΙΧΟΙ 1-115)

Η θεογονία του Ησιόδου, ένα από τα αρχαιότερα κείμενα της ελληνικής ιστορίας-θεολογίας σύμφωνα με τον ίδιο τον ποιητή, είναι ένα κείμενο που του ενέπνευσαν οι Ελικωνιάδες Μούσες, κόρες του Δία, δίνοντας του ταυτόχρονα την εντολή για το τι πρέπει να πει και ποιον να υμνήσει. Η κοσμογονία ή θεογονία του Ησιόδου ήταν τόσο σημαντικό έργο σύμφωνα με τον Πλάτωνα (Πολιτεία) ώστε γράφει για αυτό : 

" Τα έργα πάλι του Κρόνου και όσα έπαθε από τον γιο του (Δία), έστω και αν ήταν αληθινά, νομίζω πως δεν έπρεπε να λέγονται έτσι στους νέους, αλλά μάλιστα να αποσιωπούνται. Κι αν είναι ανάγκη να ειπωθούν, να τα ακούν με μυστικότητα όσο δυνατόν λιγότεροι…" 

ΤΑ ΧΡΥΣΑ ΕΠΗ ΤΩΝ ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΩΝ

Τα χρυσά έπη είναι μία συλλογή 72 στίχων (μαζί με τον τίτλο) που πιθανόν να έχουν συντεθεί από τους νεοπυθαγόρειους φιλοσόφους, αντικατοπτρίζουν όμως ολόκληρη την ηθική διδασκαλία του Πυθαγόρα. Τα "Χρυσά Έπη" έχουν μαθηματική δομή και η στιχουργική τους σύνθεση έχει σημειωτική αναφορά στην συμπαντική αριθμητική αρμονία. Έτσι, οι στίχοι τους "χωρίζονται" (διαιρούμενοι στα δύο αριθμητικά μέρη) στον 45ο στίχο, προκειμένου να μας υποδείξουν το σημείο της χρυσής τομής, 72 : 45 = 1,60 => φ = 1,618!  Μέχρι τον 45ο στίχο γίνεται αναφορά στην ανθρώπινη αρετή, από τον 46ο στίχο όμως γίνεται λόγος και ανερχόμαστε στην Θεία Αρετή για την επικοινωνία μας με το Θείον. Συνεπώς, έχουμε ενώπιόν μας τους 72 στίχους, χωρισμένους στο επίμαχο σημείο της χρυσής τομής. 

ΘΕΟΓΟΝΙΑ ΗΣΙΟΔΟΥ - ΟΙ ΓΑΜΟΙ ΤΟΥ ΔΙΟΣ (886-929)

Αρχαίο κείμενο:

Ζεὺς δὲ θεῶν βασιλεὺς πρώτην ἄλοχον θέτο Μῆτιν,
πλεῖστα θεῶν εἰδυῖαν ἰδὲ θνητῶν ἀνθρώπων.
ἀλλ᾽ ὅτε δὴ ἄρ᾽ ἔμελλε θεὰν γλαυκῶπιν Ἀθήνην
τέξεσθαι, τότ᾽ ἔπειτα δόλῳ φρένας ἐξαπατήσας

ΜΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΝΔΟΣΚΟΠΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟ

Όταν ρωτάται ο σύγχρονος πολίτης με ποια κριτήρια προσλαμβάνει μια θεώρηση για το ποιόν μιας πολιτείας, ενός κράτους ή μιας κοινωνίας (εθνικής ή υπεκρατικής), άμεσα ανατρέχει στα στατιστικά δεδομένα της εν λόγω κοινωνίας που αφορούν πρώτα την οικονομική και έπειτα την κοινωνικοπολιτική της κατάσταση. Η πρώτη σκέψη του κινείται με γνώμονα υλιστικής φύσεως ιδιοτελή οικονομικοτεχνικά κριτήρια (Ποιο είναι το Εθνικό ΑΕΠ, ο δείκτης παραγωγικότητας κ.λπ). Σίγουρα και αυτοί οι τομείς μιας κοινωνίας λαμβάνονται υπόψη, αλλά αυτοί δεν αποτελούν τους θεμέλιους λίθους πάνω στους οποίους στηρίζεται η ανάπτυξή της αλλά είναι παρεπόμενα της πολιτικής οντολογίας της ίδιας της κοινωνίας.

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΣΜΟΓΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΙΑ

Η Ελληνική Θρησκεία είναι το σύνολο των θεολογικών πεποιθήσεων και λατρευτικών πρακτικών των αρχαίων Ελλήνων σε μια σύνθεση, ωσάν να είναι ένας τεράστιος ζωντανός οργανισμός όπου καμία θεολογική τοποθέτηση δεν εξαιρείται, και όπου όλα συνυπάρχουν με αρμονικό τρόπο και συμπληρώνουν το ένα το άλλο παίρνοντας την κατάλληλη θέση, στο κατάλληλο σημείο σ΄ αυτό το σύνολο, τον ζωντανό οργανισμό που ονομάζεται Ελληνική Κοσμογονία και Θρησκεία.

JEAN PIERRE DUPUY - ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ

Η θετικιστική φιλοσοφία που κινεί το μεγαλύτερο μέρος της μοντέρνας επιστήμης και τεχνολογίας (και το μεγαλύτερο μέρος της σύγχρονης φιλοσοφίας) αντιλαμβάνεται τη «μεταφυσική» ως μια άνευ νοήματος αναζήτηση απαντήσεων σε ερωτήσεις που δεν επιδέχονται απάντηση· αλλά ο Karl Popper, ακολουθώντας το δρόμο που άνοιξε ο Emil Meyerson, έδειξε ότι δεν υπάρχει κανενός είδους επιστημονικό (ή, επιπλέον, τεχνολογικό) ερευνητικό πρόγραμμα που να μην εδράζεται σε ένα σύνολο γενικών υποθέσεων σχετικά με τη δομή του κόσμου. Σίγουρα, αυτές οι μεταφυσικές αντιλήψεις δεν είναι εμπειρικά ελέγξιμες και δεν υπόκειται σε «διάψευση». Ωστόσο, αυτό δεν συνεπάγεται ότι δεν είναι ενδιαφέρουσες, ουσιώδης και ότι δεν παίζουν έναν θεμελιώδη ρόλο στην πρόοδο της επιστήμης. Αυτοί που αρνούνται τη μεταφυσική απλά την καθιστούν αόρατη και είναι πολύ πιθανόν, η δική τους κρυμμένη μεταφυσική να είναι κακή ή δίχως συνοχή. Προς έκπληξη όσων τον εξέλαβαν λανθασμένα ως θετικιστή, ο Karl Popper ισχυρίστηκε ότι το καθήκον του φιλόσοφου ή του ιστορικού της επιστήμης είναι διπλό: πρώτον, να αποκαλύψει και να καταστήσει ορατές τις μεταφυσικές ιδέες που υπόκεινται κάθε ερευνητικού προγράμματος προκειμένου να τις κάνει δεκτικές στην κριτική· δεύτερον, να προχωρήσει σε μια κριτική εξέταση αυτών των μεταφυσικών θεωριών, κατά ένα τρόπο που είναι διαφορετικός από την κριτική που ασκούν οι επιστημονικές θεωρίες, μιας και αν και κανενός είδους εμπειρικός έλεγχος δεν είναι εν προκειμένω δυνατός, παρόλα αυτά δεν παύει να είναι ορθολογικός.

ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΑ ΡΕΥΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΣΑΝ ΤΙΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΟΝ 20ο ΑΙΩΝΑ

Εισαγωγή

Στον 20ό αιώνα αναπτύχθηκαν πολλά φιλοσοφικά ρεύματα και κινήματα, όπως: η «Φαινομενολογία» που δίνει έμφαση στη συγκεκριμένη κατάσταση την οποία βιώνει το γνωρίζον υποκείμενο και που αποτελεί προσδιοριστικό όρο της ουσίας του. Παράλληλα, εμφανίστηκε ο «Υπαρξισμός» ο οποίος αντιστρέφει τη σχέση της ουσίας και της ύπαρξης, θεωρώντας ότι η ύπαρξη πρέπει να προηγείται της ουσίας. Την ίδια εποχή εμφανίζεται η «Φιλοσοφία της Επιστήμης», κυρίως στον αγγλοσαξονικό χώρο, όπου έχουμε εντυπωσιακή ανάπτυξη των Φυσικών Επιστημών και της τεχνολογίας. Παράλληλα, αναπτύσσεται η «Αναλυτική Φιλοσοφία», η οποία ανάγει τα φιλοσοφικά προβλήματα σε προβλήματα κατανόησης της γλώσσας. Mετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στη Φιλοσοφία δημιουργούνται θεωρίες βασισμένες στις έννοιες της δομικής θεωρίας (Στρουκτουραλισμός) και του Μεταμοντερνισμού.

ΜΑΝΟΣ ΔΑΝΕΖΗΣ - ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΓΕΝΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ (ΒΙΝΤΕΟ)

Ο κόσμος δεν έχει αρχή ούτε τέλος, είναι αιώνιος, μας λέει ο Ηράκλειτος. Επίσης, ο Πλάτων μας λέει ότι το "ορατό" σύμπαν δεν είναι πραγματικό αλλά είναι φαινομενικό, απείκασμα, σκιά του αληθινού όντος.

Ο καθηγητής αστροφυσικής, Μάνος Δανέζης, εξηγεί αναλυτικά τα πάντα περί του σύμπαντος. Η σύγχρονη επιστήμη της αστροφυσικής επιβεβαιώνει την αρχαία ελληνική γραμματεία και κοσμοθέαση. Τόσο η ιουδαϊκή-χριστιανική θέση για την γραμμική αντίληψη της ιστορίας ότι ο κόσμος έχει αρχή και τέλος όσο και η δυτική υλιστική αντίληψη για τα συμπαντικά πράγματα καταρρίπτονται και οι δύο ολοκληρωτικά.  

Αποσπάσματα από το βίντεο:

"Κάθε σημείο κάθε εποχής του σύμπαντος είναι παντού άχρονα. Δεν υπάρχουν όρια χώρου και χρόνου μεταξύ των διαφόρων εποχών του σύμπαντος.Κάθε σημείο του είναι συγχρόνως παντού"

"Όμως και ο άνθρωπος είναι συστατικό του σύμπαντος, για το λόγο αυτό υπάρχει άχρονα, παντού μέσα στο χώρο. Αν ο άνθρωπος δεν αντιλαμβάνεται την αληθινή του συμπαντική του υπόσταση, δεν φταίει το σύμπαν αλλά ο ίδιος που δεν εκπαιδεύει την ψυχή του ώστε να το καταλάβει."

Τι εννοεί ο καθηγητής Δανέζης ότι πρέπει να εκπαιδεύσουμε την ψυχή μας; Ενεργοποίηση του νοητικού μας θησαυρού, ο οποίος ενέχει μέσα του τις πληροφορίες για τα πάντα......Αιώνιοι Ουσιώδεις Λόγοι....

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΒΑΦΗΣ - Η ΙΘΑΚΗ

Περί του ποιήματος

Το ποίημα "Ιθάκη" γράφτηκε τον Οκτώβριο του 1910 και πρωτοδημοσιεύτηκε το Νοέμβριο του 1911 στο περιοδικό "Γράμματα" της Αλεξάνδρειας. Ανήκει στα φιλοσοφικά - διδακτικά ποιήματα του Καβάφη.

Ως πηγή έμπνευσης για το ποίημα στάθηκε ο ομηρικός Οδυσσέας και η δεκάχρονη προσπάθειά του να επιστρέψει στην πατρίδα του την Ιθάκη. Το ποίημα ανήκει στην τεχνοτροπία του συμβολισμού, ενώ το βασικό σύμβολο είναι η Ιθάκη.

Και σ' αυτό το ποίημα διακρίνουμε τα κύρια γνωρίσματα της ποίησης του Καβάφη, που είναι η πεζολογία, ο ρεαλισμός, η υπαινικτικότητα καθώς και οι ιδιοτυπίες στη γλώσσα και το στίχο.
 

ΤΑ ΕΙΔΗ ΜΑΝΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ

Είδη μανίας κατά τον Πλάτωνα:

α) Η Μαντική (προφητική) μανία, που εμπνέεται, έχει προστάτη τον Απόλλωνα

β) Η Τελετουργική ή τελεστική, που έχει προστάτη τον Διόνυσο

γ) Η Ποιητική μανία, που την εμπνέουν οι Μούσες

δ) Η Ερωτική μανία, που είναι η αρίστη και την εμπνέουν η Αφροδίτη και ο Έρωτας.

Κάθε εμπειρία πνευματικού τύπου μπορεί να βασίζεται σε ατομικά χαρακτηριστικά, σε επίκτητη τεχνική ή σε επήρεια διαφόρων ουσιών. Σε κάθε περίπτωση το άτομο βλέπει, ακούει και βιώνει αυτό που για τους άλλους δεν υπάρχει, βρίσκεται σε άμεση επαφή με μία ανώτερη ύπαρξη, επικοινωνεί με θεούς και πνεύματα.

Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ

     Αριστοτέλης - Ο πατέρας της Λογικής

Α. Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΛΟΓΙΚΗΣ

Η λογική έχει δύο έννοιες. Είναι η μελέτη των τρόπων συλλογισμού (εκείνων που ισχύουν, καθώς και των εσφαλμένων) όπως και η χρήση έγκυρων συλλογισμών. Στην τελευταία αυτή έννοια, η λογική χρησιμοποιείται στις περισσότερες πνευματικές δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένης της φιλοσοφίας και της επιστήμης, αλλά στην πρώτη έννοια κατά κύριο λόγο μελετήθηκε στους κλάδους της φιλοσοφίας, των μαθηματικών, της σημασιολογίας και της πληροφορικής. Εξετάζει γενικές μορφές οι οποίες μπορούν να επιχειρηματολογηθούν. Στα μαθηματικά είναι η μελέτη των έγκυρων συμπερασμάτων μέσα σε μια τυπική γλώσσα. Η λογική επιπλέον μελετήθηκε στη θεωρία επιχειρηματολογίας.

Ο ΘΕΟΣ ΑΔΩΝΙΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΔΩΝΙΑ

         
                            Η γέννηση του Άδωνι

         Ο Άδωνις είναι ένας ηλιακός θεός που λατρεύτηκε εκατοντάδες χρόνια πριν τον Χριστό στη Μικρά Ασία, στη Φοινίκη, στην Κύπρο και στην Ελλάδα. Κάθε χρόνο πέθαινε και την άνοιξη ανασταινόταν, μαζί με τη φύση που την ίδια εποχή αναγεννιόταν*. Η ιστορία που τον συνοδεύει μοιάζει πάρα πολύ με του Χριστού. Ένας θεός που γεννιέται παράδοξα, πεθαίνει και ανασταίνεται. Ειδικά η τελετή του επιταφίου του έχει μετακομιστεί επακριβώς και στη χριστιανική παράδοση (επιτάφιος θρήνος, λουλούδια, μοιρολόγια, όπως της Μεγάλης Παρασκευής).

 Ο μύθος του Άδωνη είναι συνδεδεμένος με της μητέρας του Σμύρνας. Αν και εμπλουτίστηκε ιδιαίτερα στα ελληνιστικά χρόνια με λεπτομέρειες για τη ζωή του νέου στην ύπαιθρο και στο δάσος, τον μύθο, συριακής καταγωγής, υπαινίσσεται ήδη ο Ησίοδος.Ο βασικός κορμός του μύθου είναι ο εξής:

Ο ΠΛΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΕΝΣΑΡΚΩΣΗ - ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ

Υπάρχει κάποια παλαιά παράδοση, την οποία διατηρούμε στη μνήμη μας, ότι οι ψυχές από εδώ πηγαίνουν εκεί (στον `Αδη) και πάλι εδώ επιστρέφουν και είναι οι ψυχές των πεθαμένων που επανενσαρκώνονται. 

Παλαιός μεν ουν έστι τις λόγος, ου μεμνήμεθα, ως εισίν ενθένδε αφικόμενα εκεί, και πάλιν γε δεύρο αφικνούνται. (Φαίδων 70C) 

Πράγματι γίνεται επαναφορά στη ζωή και οι ζωντανοί γεννιούνται από τους πεθαμένους και οι ψυχές των πεθαμένων υπάρχουν και οι μεν αγαθές είναι σε καλύτερη κατάσταση, οι δε κακές σε χειρότερη.

 Αλλ' έστι τω όντι και το αναβιώσκεσθαι και εκ των τεθνεώτων τους ζώντας γίγνεσθαι και τας των τεθνεώτων ψυχάς είναι, και ταις μεν γ' αγαθαίς άμεινον είναι, ταις δε κακαίς κάκιον. (Φαίδων 72 D,E) 

ΡΟΤΖΕΡ ΠΕΝΡΟΟΥΖ - ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΓΙΑ ΕΝΑ ΚΥΚΛΙΚΟ ΣΥΜΠΑΝ

Κυκλικά μοτίβα, εντός του Κοσμικού Υποβάθρου Μικροκυμάτων (CMB) δείχνουν ότι ο χώρος και ο χρόνος δεν ξεκίνησαν μαζί με το Big Bang, αλλά ότι το σύμπαν μας στην πραγματικότητα κάνει συνεχώς Αιώνιους κύκλους. Αυτός είναι ο συγκλονιστικός ισχυρισμός του θεωρητικού φυσικού Roger Penrose του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, ο οποίος λέει ότι τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν από τον δορυφόρο WMAP της NASA, υποστηρίζουν την ιδέα μιας "σύμμορφης κυκλικής κοσμολογίας”. Ωστόσο, ο ισχυρισμός αυτός είναι βέβαιο ότι θα αποδειχθεί αμφιλεγόμενος, επειδή διαφωνεί με το ευρέως αποδεκτό πληθωριστικό μοντέλο της κοσμολογίας.

Σύμφωνα με την θεωρία του Πληθωρισμού, το σύμπαν ξεκίνησε από ένα σημείο άπειρης πυκνότητας γνωστό ως Μεγάλη Έκρηξη, περίπου, 13,7 δισεκατομμύρια χρόνια πριν, και επεκτάθηκε πάρα πολύ γρήγορα για ένα κλάσμα του δευτερολέπτου, οπότε μετά από το γεγονός (πληθωρισμός) εξακολούθησε να αναπτύσσεται αλλά με πολύ βραδύτερο ρυθμό από τότε. Στην διάρκεια του χρόνου αυτού γεννήθηκαν τα άστρα, οι πλανήτες και τελικά ο ίδιος ο άνθρωπος.

Η ΓΕΝΕΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΗΣ - Η ΓΕΝΕΣΗ ΤΗΣ ΑΙΓΗΙΔΑΣ

Η παλαιογραφική εξέλιξη του Αιγαίου από το ανώτερο
Βουρδιγάλιο-Λάγγιο (17 εκατομμύρια χρόνια πριν) έως το 
ανώτερο πλειστόκαινο (40.000 χρόνια πριν από σήμερα) 



Πριν από εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια η Ελληνική γη ήταν σκεπασμένη από θάλασσα. Η γεωλογική μορφή της άλλαξε πολλές φορές μέχρι σήμερα και θα αλλάζει συνεχώς και στο μέλλον, ακολουθώντας τον νόμο της αδιάκοπης μεταβολής, "ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΡΕΙ" του Ηράκλειτου.

Ο Βυθός της θάλασσας, που σκέπαζε ολόκληρη την ελληνική περιοχή, από το Ιόνιο Πέλαγος μέχρι την Μικρά Ασία, παρουσίαζε τότε μία παράξενη μορφολογική εικόνα. Αυτή ακριβώς η εικόνα, το ανάγλυφο του βυθού, υπήρξε η προϋπόθεση για την δημιουργία της σημερινής Ελληνικής χερσονήσου με τις υψηλές κεντρικές της οροσειρές. Στη θέση του ορεινού όγκου της Πίνδου υπήρχε μία βαθιά υποθαλάσσια τάφρος, η "αύλαξ της Πίνδου". Δυτικότερα εκτεινόταν μία δεύτερη, η "Ιόνια αύλαξ". Ένα υψηλό τοίχωμα , το "ύψωμα του Γαβρώνου" χώριζε τις δύο τάφρους.

Ο ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

 

Του Εμπεδότιμου

Όπως είδαμε σε προηγούμενη ανάρτηση, η ψυχή ζει τρία διαφορετικά είδη ζωής.

Το ενδιάμεσο από αυτά είναι ο τρόπος ζωής με τον οποίο η ψυχή επιστρέφει στον εαυτό της για να μπορέσει να συνειδητοποιήσει πως ακριβώς λειτουργεί το όλο σύστημα και να ετοιμαστεί για να ζήσει με τους θεούς. Και αυτό το κάνει γιατί, η ίδια η ψυχή εκ κατασκευής περιέχει όλο το σύστημα μέσα της, άρα ο άνθρωπος αρκεί να καταλάβει πως είναι φτιαγμένος και πως λειτουργεί, για να καταλάβει πως είναι φτιαγμένο και πως λειτουργεί το σύστημα.

ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΠΡΟΚΛΟΥ ΣΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ SYLVAN GUTHRIE

Kenneth Sylvan Guthrie

(μετάφραση Εμπεδότιμος)

Πως οδηγήθηκα στο να "αναστήσω" τον Πρόκλο;

Την 21η Μαΐου 1924 δέχτηκα την επίσκεψη ενός Καλιφορνέζου ανθρακωρύχου, του κ. Emil Verch, ο οποίος αν και δεν ήξερε καθόλου Ελληνικά, ούτε βέβαια και ποιος ήταν ο Πρόκλος, έβλεπε οράματα ενός σοφού με αυτό το όνομα που έκανε ομιλίες και αποδείκνυε θεωρήματα σε μια άγνωστη γλώσσα. Όταν του εξήγησα ποιος ήταν ο Πρόκλος με ικέτεψε να αποκαταστήσω αυτούς τους ανεκτίμητους θησαυρούς για την ανθρωπότητα στα Αγγλικά.

Του παρουσίασα την σοβαρότητα του εγχειρήματος το οποίο ήμουν σε θέση να φέρω σε πέρας όσο επέτρεπαν τα κείμενα, αλλά μιας και έπρεπε να βγάλω τα προς το ζην, τον ρώτησα αν θα χρηματοδοτούσε το εγχείρημα.Ήταν πρόθυμος αν είχε τα μέσα να το κάνει αλλά δούλευε σαν ναύτης τότε.

ΠΡΟΚΛΟΣ - Ο ΚΟΡΥΦΑΙΟΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ ΤΟΥ ΝΕΟΠΛΑΤΩΝΙΣΜΟΥ

Την Δευτέρα 8 Φεβρουαρίου τιμούμε τα γενέθλια του Πρόκλου, ενός από τους μεγαλύτερους Φιλοσόφους, που διετέλεσε Διευθυντής της Πλατωνικής Ακαδημίας και μας παρέδωσε ένα απίστευτης σημασίας έργο το οποίο και ουσιαστικά συνετέλεσε στην διάσωση της Ελληνικής Φιλοσοφίας.

Οπως μας διασώζει ο βιογράφος του Μαρίνος :"Για να διατηρηθεί πλέον ανόθευτη και γνήσια η διαδοχή στον Πλάτωνα, τον οδηγούν οι θεοί στην προστάτιδα της φιλοσοφίας, όπως ξεκάθαρα φανέρωσαν όσα προηγήθηκαν από το ταξίδι του, και τα θεϊκά σημάδια που πραγματικά συνέβησαν, προφητεύοντας σε αυτόν ξεκάθαρα την κληρονομιά από τον πατέρα του και την απόφαση για την διαδοχή που θα ερχόταν από ψηλά"

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ - Η ΣΧΕΣΗ ΣΩΜΑΤΟΣ, ΨΥΧΗΣ ΚΑΙ ΝΟΥ (ΔΑΙΜΩΝ)

Πρόλογος του Μιχαλόπουλου Αθανάσιου

Στην ελληνική κοσμοαντίληψη ή αλλιώς την ορφικοπυθαγόρεια/πλατωνική φιλοσοφία η έννοια ΗΛΙΟΣ σημαίνει τον υπεραισθητό κόσμο των Θεών, η έννοια ΓΗ σημαίνει τον αισθητό υλικό κόσμο, το σύμπαν που βλέπουμε, ενώ η έννοια ΣΕΛΗΝΗ σημαίνει τα όρια μεταξύ υπεραισθητού και αισθητού κόσμου. Επίσης, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι ως ψυχή στο κείμενο του Πλούταρχου νοείται μόνο το θυμικό και επιθυμητικό μέρος του ανθρώπου ενώ ως νους το αθάνατο πνευματικό μέρος του ανθρώπου που επιστρέφει στο ΝΟΗΤΟ.

Όπως εξηγεί ο Χαιρωνεύς Πλούταρχος, στο έργο του «Περί Σωκράτους Δαιμόνιου» και στο «Περί εμφαινομένου προσώπου τω κύκλω της Σελήνης», το σώμα, η ψυχή και ο Νους αποτελούν τρία πράγματα εντελώς διακριτά μεταξύ τους. Υπάρχουν δύο θάνατοι. Ο πρώτος αποτελεί χωρισμό του σώματος από τα άλλα δύο, δηλαδή από την ψυχή και τον νου, και συμβαίνει στην και εντός της γης. Ο δεύτερος θάνατος είναι χωρισμός του νου από την ψυχή και συμβαίνει στην σελήνη. Η ψυχή μετά τον πρώτο θάνατο στην γη ακολουθεί μία πορεία μέχρι τον λειμώνα, στο τρίστρατο, στο χωρικό διάστημα από την Γη έως την Σελήνη. Για 12 ημέρες. Η άφιξή της στην Σελήνη της φέρνει χαρά  και έκσταση παρόμοια με εκείνη που νιώθουν όσοι μυούνται στα μυστήρια. Έτσι η σελήνη είναι πλήρης από τις υπάρξεις που κατόρθωσαν να ανέβουν μέχρι εκεί. Αυτές οι υπάρξεις είναι πλέον δαίμονες κατά θέση. Στέλνονται στη Γη για να εποπτεύσουν μαντεία, να τιμωρήσουν σφάλματα ή να προστατεύσουν τους ανθρώπους. Μία ημέρα ο έρωτάς τους για τον ήλιο θα τις οδηγήσει σε μία περαιτέρω απελευθέρωση: ο νους εγκαταλείπει την ψυχή, ενώ η τελευταία παραμένει στην σελήνη ωσότου αφομοιωθεί τελείως από αυτήν, όπως το σώμα από τη γη.[1]

Ο ΠΑΡΘΕΝΩΝΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΧΡΥΣΕΛΕΦΑΝΤΙΝΟ ΑΓΑΛΜΑ ΤΗΣ ΘΕΑΣ ΑΘΗΝΑΣ

Πρόπλασμα του χρυσελεφάντινου λατρευτικού 
αγάλματος της Αθηνάς Παρθένου και του 
ανάγλυφου βάθρου επί του οποίου είχε στηθεί, 
ενταγμένο στο εσωτερικό του Παρθενώνα. 
Εμπρός από το άγαλμα διακρίνεται η 
δεξαμενή νερού, που είχε κατασκευασθεί με 
σκοπό την προστασία των ελεφαντοστέινων 
μερών του αγάλματος από την φθοροποιό 
γι’ αυτά ξηρασία της Αττικής.

ΘΕΜΙΣ - Η ΠΑΝΔΕΡΚΗΣ ΘΕΑ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

  Θέμις, 3ος αιώνας π.Χ έργο 
   του  Χαιρεστράτη, Εθνικό 
    Αρχαιολογικό  Μουσείο

Η Θέμις ανήκει στους Τιτάνες, τους πρώτους θεούς της ελληνικής μυθολογίας, που ήταν τέκνα του πρώτου θεϊκού ζεύγους της Γαίας και του Ουρανού.

Ο ποιητής Πίνδαρος τη θεωρεί πρώτη γυναίκα του Δία και ο Ησίοδος, δεύτερη μετά τη Μήτιδα, με την οποία ο πατέρας των Θεών διατήρησε σχέσεις σεβασμού και εμπιστοσύνης. 
Ήταν η πρώτη κάτοχος του Μαντείου των Δελφών, το οποίο και έπειτα χάρισε στην αδελφή της Φοίβη, γιαγιά του Απόλλωνα. Όταν όμως γεννήθηκε ο Απόλλωνας επέδειξε προς αυτόν ιδιαίτερη αγάπη και στοργή και σύμφωνα με τη μυθολογία αυτή πρώτη του πρόσφερε τροφή, θεωρούμενη έτσι και τροφός του Απόλλωνα παραδίδοντάς του αργότερα το εν λόγω Μαντείο...
Ήταν εκπρόσωπος της θείας δικαιοσύνης σε κάθε ανθρώπινη περίσταση και κυρίως σε ότι σχετιζόταν με τους νόμους της φιλοξενίας. Άλλη ιδιότητα της Θέμιδας, που την κληρονόμησε από τη μητέρα της τη Γη, ήταν και η προφητική της ικανότητα. Είχε διαδεχθεί τη μητέρα της στο μαντείο των Δελφών. 

ΟΙ ΔΙΩΓΜΟΙ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΩΝ

Στις 17 Φεβρουαρίου 1600 ο Giordano Bruno  καίγεται ζωντανός στο Campo Dei Fiori,  στην αγορά των λουλουδιών της Ρώμης. Τον φιμώνουν, τον δένουν στον πάσσαλο  και τον στήνουν ζωντανό στην πυρά.

Η φιλοσοφία ήταν πάντα ένας τρόπος ζωής για τους ανθρώπους που ήθελαν και θέλουν να νικήσουν την άγνοια. Αυτό δείχνει και η ίδια η λέξη φιλο-σοφία, αγάπη στη Σοφία, που αποδίδεται στον Πυθαγόρα. Είναι ο τιτάνιος προσωπικός αλλά και ερωτικός πνευματικός αγώνας εκείνου που φιλοσοφεί, για να αντικρίσει το κάλλος, την συμμετρία και την αλήθεια των όντων. Και σε έναν τέτοιου είδους αγώνα φιλοσοφικό λίγοι άνθρωποι επιδίδονται.  Μέσω της φιλοσοφίας ο άνθρωπος μπορεί να ξεπεράσει κάθε δογματισμό, φανατισμό και σκοταδισμό, γιατί όλα αυτά είναι παιδιά της άγνοιας, την οποία πάντα πολεμά ο φιλόσοφος με όπλο τη γνώση. Μέσα στην πορεία του χρόνου βρίσκουμε πολλούς φιλόσοφους και φιλοσοφικές σχολές, που με αθάνατα έργα και με αντίστοιχο προς αυτά τρόπο ζωής - π.χ. Πυθαγόρας, Σωκράτης, Πλάτωνας, Πλωτίνος και πολλοί άλλοι - έδωσαν απαντήσεις σε αιώνια ερωτήματα του ανθρώπου σε σχέση με τον εαυτό του, το Θεό, το Σύμπαν. 

ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ - ΠΩΣ Ο ΝΟΥΣ ΜΑΣ ΙΔΙΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΤΑ ΑΛΛΟΤΡΙΑ ΠΑΘΗ

Τι ακριβώς συμβαίνει «μέσα» μας όταν βλέπουμε ένα γνωστό ή και άγνωστο πρόσωπο να σφαδάζει από τον πόνο ή ένα παιδάκι να κλαίει απαρηγόρητο; Εύκολα διαπιστώνει κανείς ότι σε αυτές τις περιπτώσεις δεν αντιλαμβανόμαστε απλώς τις εκδηλώσεις χαράς ή λύπης των άλλων, αλλά έχουμε τη δυνατότητα να βιώνουμε προσωπικά και σχεδόν σωματικά τέτοια αλλότρια συναισθήματα. Για να περιγράψει την αινιγματική ικανότητά μας να μοιραζόμαστε από κοινού και να βιώνουμε σε πρώτο πρόσωπο τα συναισθήματα ενός τρίτου προσώπου η σύγχρονη νευροψυχολογία καταφεύγει στην έννοια της «ενσυναίσθησης».

Ενσυναίσθηση είναι λοιπόν η συναισθηματική ταύτιση με ένα άλλο άτομο. Η αναγνώριση και η κατανόηση της θέσης, του συναισθήματος, των σκέψεων ή της κατάστασης κάποιου άλλου. Ένα άτομο που χρησιμοποιεί την ενσυναίσθηση μπορεί να αναγνωρίσει, να αντιληφθεί και να αισθανθεί αυτό που αισθάνεται ένα άλλο άτομο. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να βάλει τον εαυτό του στη θέση του άλλου, να κατανοήσει τη συμπεριφορά του και να αναγνωρίσει τα κίνητρά της. Να δει δηλαδή τον κόσμο μέσα από τα μάτια του.

ΑΙΘΗΡ - ΤΟ ΚΟΣΜΙΚΟ ΡΕΥΣΤΟ ΠΟΥ ΠΛΗΡΕΙ ΤΑ ΠΑΝΤΑ

Ο Πλάτωνας  συμβολίζει τον 
   Αιθέρα με δωδεκάεδρο 
   (ή αλλιώς  στη θεολογία  
        δωδεκάθεο)



Ο Αιθέρας αποτελεί αντικείμενο μελέτης και κατανόησης από αρχαιοτάτων χρόνων. Μέσα στους αιώνες έχει γίνει αποδεκτός, έχει αναφερθεί ως ανυπόστατος, έχει αποδειχθεί μαθηματικά, έχει αμφισβητηθεί από την φυσική. Τέλος, κάποιοι που τον κατέρριψαν, τελικά, αναθεώρησαν, όπως ο Αϊνστάιν. 

Για τους Αρχαίους Έλληνες ο Αιθέρας ήταν μία από τις πρωταρχικές θεότητες. Για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε καλύτερα την «ποιότητά» του θα πρέπει να εντρυφήσουμε σε Αριστοτέλη, Ευριπίδη, Εμπεδοκλή, Πλάτωνα, Πυθαγόρα και πολλούς άλλους Αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους. Κυρίως, όμως, στα Ορφικά Κείμενα και την Ορφική Θεογονία. Ας διευκρινιστεί ότι κάθε φιλόσοφος αναφέρεται με διαφορετικούς όρους στα υπερούσια όντα των Θεών. Ο Πλάτων περισσότερο φιλοσοφεί και κατά κανόνα αποφεύγει αναφορές σε ονόματα Θεών χρησιμοποιώντας λέξεις όπως Ον, Πέρας, Άπειρον. Αντίθετα, ο Ορφέας περισσότερο θεολογεί και κάνει περισσότερο χρήση  εννοιών όπως Αιθέρας, Χάος, Αυγό κ.λπ. Βεβαίως πρόκειται για  ταύτιση απόψεων.Το διάγραμμα παρακάτω μας κατατοπίζει σχετικά:

Τα χαρακτηριστικά και οι ιδιότητες του Aιθέρα είναι: διεισδυτικότατος, ταχύτατος, εξ ουρανού προερχόμενος, πυρ καθαρό, φύση ελαφρότατη, άπειρος, κυκλοφορητικός. Ο Χρόνος γέννησε τον Αιθέρα, το Χάος, το Έρεβος και στην συνέχεια το Κοσμικό Αυγό από το οποίο φανερώθηκε ο Φάνης (Ιερωνύμου και Ελλάνικου Θεογονία, 1(54)) και το Σύμπαν μας. 

Το Έρεβος είναι τόπος διάβασης και συνεπώς  δεν συμμετέχει στην κοσμοποιία (Ιλιάδα Π 327, Οδύσσεια Κ 528, Λ 564, Μ 81 κλπ).