Του Εμπεδότιμου
Πως όμως ζεί η ψυχή μέσα στον κόσμο της γέννησης και πως τελικά κατορθώνει να ομοιωθεί με τους θεούς, να εκθεωθεί;
Κατά την κατάβαση της στον κόσμο της γέννησης, η ψυχή ερχόμενη σε επαφή με τις υλικές δυνάμεις, επηρεάζεται από τις αισθήσεις της, με αποτέλεσμα να ενεργεί με "αλλοιωμένες" δυνάμεις, έχοντας τους ουσιώδεις λόγους της (δηλαδή τις αιτίες που υπάρχουν μέσα στην ουσία της) ανεκδήλωτους, με αποτέλεσμα οι ροπές που παρουσιάζει να την αναγκάζουν να ενσαρκώνεται, ώστε να ικανοποιεί σε πρώτη φάση αποκλειστικά ό,τι "απαιτεί" η άλογη ψυχή της (θυμοειδές, επιθυμητικό), δηλαδή κυριαρχούμενη από τα ένστικτά της, τα πάθη της και τις επιθυμίες της.
Αυτό είναι το κατώτερο είδος ζωής.
Όσο όμως συνεχίζονται οι ενσαρκώσεις της, η ψυχή μειώνοντας τις ροπές που έχει και αναπτύσσοντας τις νοητικές της λειτουργίες, ενεργοποιώντας δηλαδή τους ουσιώδεις λόγους της, αποκτά άλλη εικόνα των πραγμάτων. Εχει ολοένα και μεγαλύτερη επαφή με νοητικά πράγματα και αλλάζοντας τον τρόπο ζωής της, διαμορφώνει τις κατάλληλες συνθήκες ώστε να ενισχύσει αυτή την ροπή προς ανώτερες αξίες.Αναπόφευκτο αποτέλεσμα είναι να αρχίσει να ασχολείται με τον διαλογισμό, ώστε να μπορέσει να συνειδητοποιήσει ποιά είναι η αληθινή της φύση και ποιά είναι η πραγματική λειτουργία των πραγμάτων.
Αυτό είναι το δεύτερο είδος ζωής.
Οταν κατορθώσει τελικά να ενεργοποήσει πλήρως τους ουσιώδους λόγους της και να μηδενίσει τις όποιες ροπές και έλξεις έχει προς υλικά πράγματα, και κατ'επέκταση προς τον κόσμο της γέννησης, τότε ουσιαστικά γίνεται όμοια με τους θεούς, γίνεται δηλαδή μια τέλεια ανθρώπινη ψυχή, η οποία πια ζει με τους θεούς μια ζωή που δεν είναι δική της αλλά των θεών (ουχ εαυτής ούσαν αλλ'εκείνων όπως πολύ χαρακτηριστικά μας λέει ο Πρόκλος) συνδεόμενη με το ΕΝ.
Αυτό είναι και το τρίτο και ανώτερο είδος ζωής της ψυχής.
-----
Λέμε λοιπόν ότι στην ψυχή υπάρχουν τρία είδη ζωής. Το ένα άριστο και τελειότατο, στην βάση του οποίου συνδέεται με τους θεούς και ζει την κατ'εξοχήν συγγενική προς τους θεούς ζωή, που χαρακτηρίζεται από ενότητα μέσα στην απόλυτη ομοιότητα της, ζωή που δεν είναι της ψυχής αλλά των θεών (ουχ εαυτής ούσαν αλλ'εκείνων) ξεπερνώντας αφ'ενός τον δικό της νου και στερεώνοντας αφ' ετέρου το άρρητο σύμβολο της ενιαίας υπόστασης των θεών, συνδέοντας το όμοιο με το όμοιο, το φως του νοητού κόσμου με το δικό της φως, το ενοειδές της δικής της ουσίας και ζωής με το ΕΝΑ που βρίσκεται πάνω από κάθε ουσία και από κάθε ζωή.
Το δεύτερο ως προς την σεβασμιότητα και την δύναμη είδος, τοποθετημένο ως μεσαίο στο μέσο της ψυχής, είναι αυτό με το οποίο επιστρέφει προς τον εαυτό της μετά την κατάβαση από την ένθεη ζωή και θέτοντας ως αρχή της ενέργειας του νου και την αληθινή γνώση, ξεδιπλώνει τους πολλαπλούς λόγους, θεάται τις κάθε λογής εναλλαγές των μορφών, συγκεντρώνει σε ένα το υποκείμενο και το αντικείμενο της νόησης και απεικονίζει την νοερή ουσία, περικλείοντας σε ένα την φύση των νοητών.
Τρίτο είδος μετά τα παραπάνω είναι αυτό που έρχεται σε επαφή με τις υποδεέστερες δυνάμεις και ενεργεί μαζί με εκείνες, χρησιμοποιώντας εικόνες της φαντασίας και άλογες αισθήσεις, γεμάτη καθ'ολοκληρίαν από τα κατώτερα.
Πρόκλος - Σχόλια στην Πολιτεία 2.177
πηγή: empedotimos.blogspot.gr
