ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ - ΜΙΑ ΚΑΙΡΙΑ ΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟ

Για να ορίσουμε ένα πραγματιστικό περιεχόμενο στην πολιτική, να συγκροτήσουμε μια αληθινή πολιτική πρόταση, θα πρέπει να μας ενδιαφέρει το ουσιαστικό δημοκρατικό πρόταγμα, η σύλληψη ενός κοινωνιοκεντρικού πραγματικού δημοκρατικού οράματος και όχι οι ιδεολογικές ταμπέλες με αριστερό ή δεξιό πρόσημο. Αποδείχτηκε ιστορικά ότι αυτοί οι όροι περισσότερο κομίζουν στη σύγχρονη πολιτική τον πολιτικό οπαδισμό και τον κομματισμό παρά την πολιτική διαλεκτική που απαιτούν οι καιροί.

ΒΙΒΛΙΟ - ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΜΑΖΙΚΗ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ (ΑΝΤΟΡΝΟ, ΛΟΒΕΝΤΑΛ, ΜΑΡΚΟΥΖΕ, ΧΟΡΚΧΑΙΜΕΡ)

Κατά τις τελευταίες δεκαετίες του αιώνα μας, ο δυτικός "πολιτισμένος" κόσμος, ο κόσμος της υλικής αφθονίας και της ιδεολογικής αποτελμάτωσης, χαρακτηρίζεται και στηρίζεται στην εμφάνιση της μαζικής κουλτούρας. Η μαζική κουλτούρα, που συμβαδίζει με την εξάλειψη του λαϊκού πολιτισμού της υπαίθρου και των πόλεων και που έβαλε στο περιθώριο τη γνήσια, την αυθεντική τέχνη, κατασκευάστηκε για να γεμίσει τον ελεύθερο χρόνο του σύγχρονου ανθρώπου. Όλοι σήμερα, ανεξάρτητα από την κοινωνική ή εθνική τους προέλευση, ανεξάρτητα από την κοινωνική κατηγορία στην οποία ανήκουν και από τις ιδεολογικές πεποιθήσεις τους, είναι αφοσιωμένοι μανιακά στην ανάγνωση βιβλίων μπεστ σέλλερ, εφημερίδων και περιοδικών ποικίλης ύλης, στην ακρόαση αμφίβολων ραδιοφωνικών προγραμμάτων και μουσικών τεχνοτροπιών "της μόδας", στην παρακολούθηση τηλεοπτικών προγραμμάτων, τηλεταινιών, σήριαλ και κακόγουστων κινηματογραφικών ταινιών. 

JEAN VERNANT - ΤΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΣΥΜΠΑΝ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ

Προλογικές σημειώσεις

Στα ομηρικά χρόνια  ο προφορικός λόγος ήταν κυρίαρχο όργανο της πόλεως. Η αφήγηση  με την επιχειρηματολογία και την πειθώ αποτελούσαν μια ζωντανή πρόσωπο με πρόσωπο  λογοκρατική παράσταση που λάμβανε χώρα μέσα  στην πολιτική  κοινότητα. Αργότερα, στα κλασσικά χρόνια, ο λόγος  ήταν απόλυτα συνυφασμένος με την πολιτική τέχνη, τον επιδέξιο χειρισμό  της γλώσσας στο δημόσιο χώρο. Αυτό  φανερωνόταν ουσιαστικά  στη συνέλευση και στα δικαστήρια. Η θεσμοθέτηση  του δικαίου στα δικαστήρια, η δικαιοσύνη, ήταν η μεγάλη κοινωνική ρήξη και καινοτομία του ελληνικού πνεύματος, προκειμένου  να υμνηθεί το πνεύμα του ανθρωπισμού και να προωθηθεί  μια έλλογη σύνταξη της κοινωνίας. Η  ανάδυση του λόγου ως θεμελιακού εργαλείου για την εγκαθίδρυση της δημοκρατίας, ως ατομικής και συλλογικής  αυτονομίας, διαφάνηκε στη φιλοσοφία  και την αρχαιοελληνική επιστήμη. Ο Αριστοτέλης, για παράδειγμα, άνοιξε  το δρόμο στις έρευνές του με την χρήση της πειθούς καθορίζοντας  τους κανόνες της απόδειξης  και θεμελιώνοντας έτσι μια λογική του αληθούς.

ΚΑΣΤΟΡΙΑΔΗΣ - ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΒΑΘΟΣ ΤΗΣ "ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ"

Η αρχαία  ελληνική τραγωδία  "Αντιγόνη" θέτει  τα θεμέλια  του κοινοτικού πνεύματος που αποτελεί  τον ύψιστο  πολιτικό όρο για την συγκρότηση μιας δημοκρατικής πόλης, μιας  αληθινής πολιτείας σχέσεων προσώπων.  Στην εν λόγω τραγωδία  καθίσταται  μέγιστο κατόρθωμα της πόλης  η  υποχώρηση  του εγωτισμού  με την παράλληλη επικράτηση του διαλεκτικού πνεύματος που  θεμελιώνει  την συγκρότηση  κοινοτικών δημοκρατικών θεσμών. Έτσι αίρεται  στο δημόσιο χώρο  κάθε  άτεγκτη, άκαμπτη και αδιάλλακτη θέση και θεσμοθετείται ως πρώτιστη  πολιτική και κοινωνική αξία  ο  διαρκής  διάλογος, η ισηγορία, η ορθολογική επιχειρηματολογία και η πειθώ. Ο λόγος είναι το καθολικό στοιχείο που διέπει κάθε πτυχή του πολιτεύματος.  

ΚΒΑΝΤΙΚΗ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ (ΒΙΝΤΕΟ) - ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΥΠΑΡΞΗΣ

Η ανθρώπινη γλώσσα, αυτός  ο συγκεκριμένος με τα αποτυπωμένα σύμβολα  λόγος,  αποτελεί  την αντιστοίχιση κάθε λεξικού φωνήματος με ένα αντίστοιχο νόημα  για τον κόσμο. Για την κβαντική πραγματικότητα που επιβεβαιώνεται  από όλους πλέον τους επιστήμονες είναι  πιο επιτήδεια μια άλλη χρήση της γλώσσας που υπερβαίνει την ίδια  καθ΄εαυτήν λειτουργία  της. Όσο δεν υπάρχουν ακόμα λέξεις  που να κομίζουν ένα νέο μήνυμα ή μια νέα γνώση για τον κόσμο, η ποιητική φιλοσοφική χρήση της είναι ο μόνος τρόπος  σε  αρχικό επίπεδο  όχι να συλλάβει κανείς τα  στοιχειώδη για τον κόσμο τούτο, αλλά μόνο να επιτυγχάνει κανείς  να αρθρώνει ουσιαστικές υποθέσεις που διανοίγουν τον νοερό  ορίζοντά μας για κάθε τι υπερβατικό της αντίληψής  μας. Πάντοτε  οι υποθέσεις, η αμφιβολία, ο θαυμασμός και ο προβληματισμός θα προηγούνται της γέννησης κάθε  επιστητού. 

ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ - ΣΥΜΠΛΕΓΜΑ ΛΑΟΚΟΟΝΤΑ, ΕΝΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ

Ο  Λαοκόων ήταν ιερέας  του Απόλλωνα ή  Ποσειδώνα στην Τροία και συμβούλευσε τους  Τρώες  να μη δεχτούν στην πόλη  τους  τον Δούρειο Ίππο. Τότε η Αθηνά  έστειλε από την Τένεδο δύο φίδια  που βγήκαν από τη θάλασσα και τον θανάτωσαν με τους δύο γιους  του. Τη στιγμή αυτή  του θανάτου  των δύο γιων με τον πατέρα τους έκαναν  άγαλμα  οι  Ρόδιοι γλύπτες Αγήσανδρος, Πολύδωρος  και Αθηνόδωρος γύρω στο 200 π.Χ. Το σύμπλεγμα του Λαοκόωντα  βρέθηκε το 1506 κοντά  στη Ρώμη και αγοράστηκε από τον Πάπα Ιούλιο τον Β΄ που  το τοποθέτησε στο Βατικανό, όπου και βρίσκεται μέχρι σήμερα. Το περίφημο αυτό άγαλμα  εκφράζει την ύψιστη ακμή της ελληνικής τέχνης. Ο Μιχαήλ Άγγελος το ονόμασε "το αιώνιο θαύμα της τέχνης".

Ο ΚΑΤΑΛΥΤΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΚΑΙ Η ΑΝΑΣΥΝΘΕΣΗ ΑΡΧΑΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ

Οι περισσότεροι  ένθερμοι υποστηρικτές  της αληθινής  δημοκρατίας και των ιδεωδών του ανθρωπισμού  προσπαθούν να αποδομήσουν τον τρόπο που το νεωτερικό  αντιπροσωπευτικό κοινοβουλευτικό  σύστημα  ασκεί  την εξουσία  του στους πολίτες μονοδιάστατα  μέσω της  πολιτικής  και της οικονομίας. Όμως  είναι  φανερό   ότι  το σύγχρονο  νεωτερικό  οικονομικό σύστημα  εδραιώνεται  και  διαιωνίζεται  μετερχόμενο  πολλά  πολιτιστικά εργαλεία  ελέγχου  του σύγχρονου ανθρώπου. Ένα τέτοιο  θεμελιακό  εργαλείο  είναι  η σύγχρονη μουσική βιομηχανία, η οποία  κατασκευάζει  μουσικά έργα  που απλά αναπαράγουν  τα ανάλογα  πολιτικά ήθη, προκειμένου  να προκρίνονται  ως ιδανικά  όχι  η πνευματικότητα, ο στοχασμός και η συλλογική  σκέψη, αλλά  η  ιδιωτεία, ο άκρατος ατομικισμός  και ο υπέρμετρος καταναλωτισμός. Στην ουσία  ο σύγχρονος  άνθρωπος χειραγωγείται, χωρίς  να το αντιλαμβάνεται, καθιστάμενος δούλος  συστημάτων. Ο  μηδενισμός  δεν είναι  παρά  λογική νομοτέλεια των καιρών.

ΚΑΣΤΟΡΙΑΔΗΣ - ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΩΝ ΝΟΜΩΝ ΤΟΥ ΚΛΕΙΣΘΕΝΗ (Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΔΙΑΙΤΕΡΌΤΗΤΑ)

Ο  Κορνήλιος Καστοριάδης γνώριζε  επισταμένα  ότι  η συγκρότηση  μιας  δημοκρατικής πολιτείας  της κοινότητας  είναι  αποτέλεσμα  απαραίτητης  σύνδεσης  της πολιτικής  με  το κοινωνιογεωγραφικό  περιβάλλον κάθε  πολιτιστικού χώρου. Στην πραγματική  δημοκρατία  πρέπει  οι κοινωνικές και οργανωτικές  δομές  των πόλεων  να  είναι εναρμονισμένες  με τη φιλοσοφία  της μικτής  γείωσης η οποία  περιλαμβάνει  τη σύζευξη  του άστεος  με τον αγρό  και τους παράλιους χώρους. Ασφαλώς πρόκειται  για  την αστοχωρική διάρθρωση  διοικητικής  οργάνωσης  μιας  πόλης  με χαρακτηριστικά  διαρκώς  φυόμενης πολιτικής  κοινότητας. Για  αυτό  και  η  πολιτική πρακτική   του Κλεισθένη  είχε  λάβει  πολύ  σοφά υπόψη  μια σύλληψη  αισθητικής  αρμογής  του αττικού τοπίου  με όλες  τις  γεωμορφολογικές  συνιστώσες  που  μπορούν να θεμελιώσουν μια ολιστική  πολιτική   αντίληψη  διάταξης  ενός  ενιαίου χώρου  προσδιορισμένου  με  πολιτιστικές αντιστοιχίες  ανάδειξης  κάθε  ετερότητας.  

ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ - Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΤΟΑ ΤΗΣ ΚΩ ΚΑΙ Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

α. Η  πραγμάτωση  της  φιλοσοφίας  ως τέχνη του βίου

Μπορούμε  να φανταστούμε  πώς  συνδέονται  η φιλοσοφία και η θεραπευτική ιατρική  σε  ένα ενιαίο  πλαίσιο  ολιστικού  τρόπου  ζωής;   Το  ότι  αγνοούμε  στη νεωτερική εποχή  τι είναι  η φιλοσοφική  ιατρική  διαφαίνεται  από τον τρόπο  που έχουμε  υιοθετήσει  τον σύγχρονο τρόπο  του βίου μας. Έχουμε  αναπτύξει  έναν αφύσικο  τεχνικό  πολιτισμό  που   μεγεθύνει  το παροδικό  και το εφήμερο,  ενώ αγνοεί  άκων ή εκών το  διαχρονικό και το ποιοτικό  στοιχείο  ζωής. Ας κοιτάξουμε  ποιο είναι  το  έκδηλο αποτέλεσμα. Το αφύσικο  της κατοικίας, το αφύσικο της εργασίας, το αφύσικο της αναπνοής (γρήγοροι ρυθμοί), το αφύσικο  της κίνησης, το αφύσικο της  αγωγής και της  ψυχαγωγίας. Όλες  αυτές οι δραστηριότητες  πραγματοποιούνται  στο περιθώριο  του χρόνου, γρήγορα, ανώφελα, άσκοπα  ως παραπεταμένα συμπληρώματα  κομματιών  ενός  τυχάρπαστου βίου. Η  αιτία  που  προκαλεί  στους  ανθρώπους  τον καρκίνο  είναι  ο τρόπος του βίου που ζούμε. Σύγχρονες  τσουβαλιασμένες  εδώ και κει  απάνθρωπες  τσιμεντουπόλεις  έχουν αποκοπεί  από τον φυσικό τρόπο  ζωής  ταξιδεύοντας  στο πέλαγος των σκουπιδιών, όλων των ειδών, την σύγχρονη ανθρώπινη μοίρα.

Ο ΝΕΟΣ (ΠΙΟ ΠΟΛΥΠΛΟΚΟΣ) ΓΕΝΕΤΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ

Κατάγονται από τρεις και όχι δύο αρχαίες «φυλές»

Οι σύγχρονοι Ευρωπαίοι προέρχονται από τουλάχιστον τρεις μεγάλες ομάδες («φυλές») προϊστορικών ανθρώπων και όχι από δύο, όπως θεωρείτο έως τώρα, σύμφωνα με μια νέα μεγάλη διεθνή γενετική έρευνα με ελληνική συμμετοχή.

ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΡΙΖΕΣ ΤΗΣ ΨΥΧΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ

Η  πολύπλοκη  καταλυτική  σχέση  ψυχής-σώματος  στην  ψυχοπαθολογία

Στην προκείμενη περίπτωση  γίνεται  λόγος  για  δύο έννοιες: για την φυλογένεση και την οντογένεση. Προκειμένου να  κατανοήσουμε  βασικές εργαλειακές συνιστώσες θεμελίωσης  της  ψυχοπαθολογίας και της  ψυχιατρικής επιστήμης, είναι  ανάγκη να αναλυθούν αυτοί οι δύο όροι. 

Ως  φυλογένεση  εννοούμε την εξελικτική  πορεία  ενός  είδους  ή πολλών ειδών οργανισμών. Στην ουσία  συλλαμβάνουμε εκείνες  τις διαδικασίες σύμφωνα με τις οποίες διαφοροποιούνται  και εξελίσσονται  όλοι οι οργανισμοί  σε  σχέση  με  προγονικούς  ή συγγενικούς τους οργανισμούς. Η  οντογένεση  είναι  η μελέτη των αλλαγών που συμβαίνουν σε έναν οργανισμό από την γέννησή  του μέχρι το βιολογικό τέλος του. 

ΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΤΡΑΓΩΔΙΑ

                 Christian Meier

Πρόλογος

Η πολύ ιδιαίτερη διαλεκτική της συνείδησης που συνοψιζόταν στη μορφή της αρχαίας τραγωδίας, αποτελούσε ούτε λίγο ούτε πολύ αποκωδικοποίηση, με γνωσιακά μέσα, εκδραμάτιση του αρχέγονου βιώματος της ύβρεως. Οι ύβρεις που διαπράττουν τα όντα - το γεγονός και μόνον πως υπάρχουν (Αναξίμανδρος), βαθιά συναίσθηση ευθύνης του ανθρώπου απέναντι στη φύση και στις κοσμικές δυνάμεις, καθώς και όρος της ανθρώπινης σκέψης που επιβιώνει καθ' όλη τη διάρκεια της ιστορίας ως ενοχή και παράπτωμα απέναντι στον Δημιουργό, αποκωδικοποιείται μέσα από την αρχαία τραγωδία ως γνωσιακό ενέργημα, μα και ως πράξη του αθηναίου πολίτη. 

Η ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΠΕΡΙ ΠΑΤΡΙΔΑΣ ΚΑΙ Ο ΣΗΜΕΡΙΝΟΣ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΞΕΥΤΕΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ

Οι Έλληνες δεν μάχονταν για «ιδέες», «ιδανικά» και άλλες ιδεολογικοποιημένες (αυτ)απάτες, αλλά για απόλυτα καθορισμένες και χειροπιαστές σημασίες, όπως  η πόλη – πατρίδα. Η τελευταία σε πλήρη αντίθεση με τον σημερινό συσκοτισμό της (βλ. «έθνος – κράτος») δεν ήταν μια ιδεολογική αφαίρεση· ήταν πρωταρχικά μια αυτοκυβερνώμενη ανθρώπινη κοινότητα, η οποία αυτοπροσδιοριζόταν  βιολογικά (κοινός γεννήτορας και πρόγονοι), χρονικά (κοινή ιστορική διαδρομή), συνειδησιακά (κοινά έθιμα, θεσμοί, σημασίες  κ.λπ.) και,  μόνο δευτερευόντως, γεωγραφικά.

Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΜΙΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

                Bruno Snell

Προλογικά

Η  επιστήμη, η θρησκεία  και η τέχνη  είναι τρεις  αυτόνομοι τρόποι αντίληψης  του κόσμου και της πραγματικότητας. Είναι  παγκοίνως  αποδεκτό  ότι  ο επιστημονικός  λόγος  είναι αυτόχθων μόνο  στην Ελλάδα, είναι αποκλειστικά ελληνική δημιουργία  και σύλληψη. Επίσης, η διεθνή  επιστημονική  κοινότητα  ομολογεί  ότι  οι επιμέρους επιστήμες  δημιουργούν νέες  λέξεις  και αναπλάθουν  νέους λεκτικούς  όρους που επιτελούν τη λειτουργία  των επιμέρους αντικειμένων  τους  σχηματίζοντάς  τες  με βάση την αρχαία  ελληνική γλώσσα.

Η ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΑ ΣΧΟΛΗ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

Α΄ΜΕΡΟΣ

Περί  του Πυθαγόρειου βίου

Πυθαγόρας ο Σάμιος 

Ο Πυθαγόρας, γιος του Μνήσαρχου και της Πυθαΐδας, γεννήθηκε στη Σάμο. Η γέννηση του πιθανολογείται ανάμεσα στο (592 και το 572 π.Χ.). Σημαντικός αριθμός ιστορικών ισχυρίζεται ως σίγουρη χρονολογία γέννησης του Πυθαγόρα το (585 π.Χ.). Το όνομα Πυθαγόρας, του το έδωσαν οι γονείς του προς τιμήν της Πυθίας που προφήτευσε την γέννηση του. Ο Πυθαγόρας, υπήρξε σημαντικός Έλληνας φιλόσοφος, μαθηματικός, γεωμέτρης, θεωρητικός της μουσικής και ιδρυτής της Πυθαγόρειας σχολής.

Είναι ο κατεξοχήν θεμελιωτής των Ελληνικών μαθηματικών και δημιούργησε ένα άρτιο σύστημα για την επιστήμη των ουρανίων σωμάτων, που κατοχύρωσε με όλες τις σχετικές αριθμητικές και γεωμετρικές αποδείξεις. Ο Πυθαγόρας είναι ο πρώτος που ονόμασε τον εαυτό του "φιλόσοφο" και ο πρώτος που ανακάλυψε τα μουσικά διαστήματα από μία χορδή. Ο Πρόκλος (Νεοπλατωνικός φιλόσοφος 410 - 485 π.Χ.) λέει πως πρώτος ο Πυθαγόρας ανύψωσε την γεωμετρία σε ελεύθερη επιστήμη, γιατί θεώρησε τις αρχές της από πάνω προς κάτω και όχι με βάση τα υλικά αντικείμενα. 

BRUNO SNELL - Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ

 

«…τόσο ὁἩρόδοτος ὅσο και ὁ Θουκυδίδης μᾶς διδάσκουν αὐτό πού οἱ Ἕλληνες ἔμαθαν ἀπό τά ἐρείπια ταῶν άρχαίων ἀκροπόλεων: να εἶναι μετριόφρονες στην περηφάνια τους και περήφανοι για τη μετριοφροσύνη τους.» 

Αποσπάσματα από το 2ο κεφάλαιο στο έργο του συγγραφέα 

«Η ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ»

            Ὁ ὅ­ρος Ἱ­στο­ρί­η – ἔτ­σι ὀ­νο­μά­ζει ὁ Ἡ­ρό­δο­τος το ἔρ­γο του – ση­μαί­νει ἔ­ρευ­να· ὁ ὅ­ρος αὐ­τός ὅ­μως δεν χα­ρα­κτη­ρί­ζει μό­νον την ἀν­θρώ­πι­νη πνευ­μα­τι­κή προ­σπά­θει­α πού ὁ­δη­γεῖ στην εὕ­ρε­ση τῆς ἀ­λή­θει­ας, ἀλ­λά και την ἔκ­θε­ση αὐ­τῆς τῆς ἀ­λή­θει­ας σ’ ἕ­να σύγ­γραμ­μα, δη­λα­δή τη γρα­πτή ἱ­στο­ρί­α. Ἡ ἱ­στο­ρί­α πε­ρι­ε­λάμ­βα­νε ἀρ­χι­κά και τη γε­ω­γρα­φι­κή ἔ­ρυ­να. Αὐ­τή τη συ­στη­μα­τι­κή δι­ε­ρεύ­νη­ση τοῦ γνω­στοῦ κό­σμου την ἐγ­και­νί­α­σε λί­γο πρίν ἀ­π’ τον Ἡ­ρό­δο­το ὁ Ἑ­κα­ταῖ­ος…

            Με­θο­δο­λο­γι­κά δι­α­φο­ρο­ποι­εῖ ὁ Ἡ­ρό­δο­τος τις πλη­ρο­φο­ρί­ες τοῦ ἔρ­γου του σε   τρεῖς κα­τη­γο­ρί­ες: (α) σ’ αὐ­τό πού ὁ ἴ­δι­ος εἶ­δε, (β) σ’ αύ­τό πού πλη­ρο­φο­ρή­θη­κε ἀ­πό αὐ­τό­πτες μάρ­τυ­ρες, και (γ) σ’ αὐ­τό πού γνω­ρί­ζει μό­νο ἀ­πό φῆ­μες. Αὐ­τή ἡ με­θο­δι­κή ἀ­φε­τη­ρί­α ἔ­κα­νε την ἱ­στο­ρί­α ἐ­πι­στή­μη με τη ση­με­ρι­νή ἔν­νοι­α τῆς λέ­ξης…

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ - ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ

Η  παρμενίδεια  οντολογία  για το αμετάβλητο, αγέννητο,  άφθαρτο, αναλλοίωτο, ομοιογενές, συμπαγές και  αδιαίρετο  ον είναι ο διαλεκτικός  φιλοσοφικός  άξονας  γύρω από τον οποίο  περιστρέφεται  η προσωκρατική σκέψη. Όλοι  οι προσωκρατικοί,  διακείμενοι  θετικά ή  αρνητικά  απέναντι  στην  παρμενίδεια ιδέα  ότι  "τίποτα  δεν προέρχεται  από το μη ον",  εγκαινιάζουν  τις  απαρχές  σύλληψης  του επιστημονικού λόγου.

Η  φιλοσοφική  θέση   ότι  "τίποτα  δεν μπορεί  να προέλθει, να γεννηθεί από  κάτι μη υπαρκτό" γίνεται  αντικείμενο  ενασχόλησης  όλων των μεταγενέστερων φυσικών ή  μη φιλοσόφων  και  συναντάται  πρώτα   στον Εμπεδοκλή,  με  την  υιοθέτηση  των τεσσάρων αρχέγονων  ριζωμάτων (γη, ύδωρ, αήρ, πυρ)  ως πρωταρχική ουσία  όλων των όντων. Μην προσλάβουμε τα στοιχεία  του  Εμπεδοκλή  όπως τα λαμβάνουμε σήμερα (στο ύδωρ κατά τον Εμπεδοκλή συγκαταλέγονται  και είδη μετάλλων). Σε  καμιά περίπτωση  δεν ήταν αυθαίρετη  η σύλληψη του τελευταίου. 

ΤΑ ΕΛΕΥΣΙΝΙΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΟΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΤΟΥΣ ΚΑΤΑΓΩΓΗ

Προλογικά

Τα Ελευσίνια Μυστήρια  αποτέλεσαν για τον ελληνικό  τρόπο  του βίου κατά  τα  αρχαϊκά χρόνια  το αθέατο δημιουργικό  δίχτυ ενός  πλαισίου  κοινών σχέσεων  μεταφυσικής προέλευσης  που λειτουργούσε  ενοποιητικά προκειμένου  οι  πρώτοι Έλληνες  να διατηρήσουν στο ακέραιο  την  ζωτική  διαρκή  τους σχέση  με το οργανικό όλον, τον  κατά φύση  βίο. Όποιος  θεωρεί  ότι  τα δρώμενα  που  λαμβάνουν χώρα  στα Ελευσίνια  μυστήρια  έχουν μόνο θρησκευτική χροιά, γνωρίζει μόνο  την επιφανειακή  λειτουργία  τους. Τα Ελευσίνια μυστήρια  ορίζουν  τα πρώτα όρια  μεταξύ  του  ανθρώπινου και του υπερβατικού. Σε  αυτά  το  εκστατικό  διονυσιακό  στοιχείο  εμπλέκεται  κυκλικά  με  το  λογικό, κάτι  που μαρτυρείται  και στο  αρχαίο δράμα.

Ο ΑΝΑΞΙΜΑΝΔΡΟΣ Ο ΜΙΛΗΣΙΟΣ ΚΑΙ ΤΟ "ΑΠΕΙΡΟΝ"

    

Η ζωή του

 Ο Αναξίμανδρος γεννήθηκε στη Μίλητο το 610 π. Χ. περίπου και πέθανε λίγο μετά το 546 π. Χ. Σύμφωνα με τον Διογένη Λαέρτιο, ήταν μαθητής του Θαλή και άμεσος συνεχιστής του έργου του. Για την ζωή του ξέρουμε πολύ λίγα. Σύμφωνα με τον Αιλιανό ηγήθηκε της αποστολής της Μίλητου στην ίδρυση αποικίας στην Απολλωνία, ενώ σύμφωνα με τον Κικέρωνα προειδοποίησε τους Σπαρτιάτες να εγκαταλείψουν προσωρινά την Σπάρτη προβλέποντας τον σεισμό που έγινε λίγο μετά καταστρέφοντας οικίες και ιερά. Γενικώς όλες οι πληροφορίες που αφορούν τον Αναξίμανδρο είναι δευτερογενείς, συνήθως από μεταγενέστερους σχολιαστές οι οποίοι όμως είχαν ανά χείρας το βιβλίο του, άρα οι πληροφορίες τους είναι κατά πάσα πιθανότητα έγκυρες, ειδικά αν αναλογιστούμε το γεγονός ότι ταυτίζονται μεταξύ τους στο περιεχόμενο.

ΟΙ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Ι.                                   ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ

ΑΙΓΕΑΣ - ΘΗΣΕΑΣ  (Προϊστορικοί χρόνοι - Μυθολογία) 

Κλασικό παράδειγμα ευρηματικού τρόπου επικοινωνίας των Αρχαίων Ελλήνων σε μεγάλες αποστάσεις, βρίσκεται στην ιστορία του Θησέα, γιού του βασιλιά της Αθήνας Αιγέα, από τους προϊστορικούς-μυθολογικούς ακόμα χρόνους, που ανέλαβε τη δύσκολη αποστολή να καταργήσει την υποτέλεια των Αθηναίων στον Κρήτα βασιλιά Μίνωα.

Οι Αθηναίοι έπρεπε να στέλνουν κάθε χρόνο, επτά αγόρια και επτά κορίτσια για να γίνουν βορά του τερατώδους Μινώταυρου.

Ο Θησέας παίρνοντας τη θέση ενός από τα αγόρια, κατάφερε να σκοτώσει το Μινώταυρο μέσα στο δαιδαλώδη λαβύρινθο.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΑΘΗΝΑΣ

Εισαγωγή

Το φορολογικό σύστημα συμβάλλει τα μέγιστα στη λειτουργία του κράτους. Κάθε φορολόγηση προϋποθέτει μια κάποια κοινωνική δομή. Μπορούμε να πούμε πως η φορολόγηση οφείλει την καταγωγή της στην προσπάθεια να συσσωρεύσουμε και να εξασφαλίσουμε τα απαραίτητα για τη ζωή· αυτή η συσσώρευση δεν είναι μια ιδιότητα που χαρακτηρίζει αποκλειστικά τον άνθρωπο και την κοινωνία του.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΤΟΝ ΑΡΧΑΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΟΣΜΟ

Η άρρηκτη σύνδεση πολιτικής και οικονομίας

Η  αρχαία  αθηναϊκή δημοκρατία, προς έκπληξη πολλών, ήταν μια αναπτυγμένη με σύνθετους οικονομικούς θεσμούς  κοινωνία. Είχε αναπτύξει στις  πολιτικές  και κοινωνικές δομές  της  και την οικονομική  της συγκρότηση. Το πεδίο της πολιτικής ήταν άρρηκτα  συνδεδεμένο με την οικονομία (οίκος + νομή) ως το πρακτικό μέρος της θεωρητικής φιλοσοφικής ζωής που είχε σχέση με την οργάνωση του οίκου, του αγρού και της αγοράς σε  μια ενιαία  στάση ζωής.

Το  πολίτευμα της αρχαίας Αθήνας χαρακτηριζόταν για τη ενεργή συμμετοχή  των πολιτών στα κοινά (άμεση δημοκρατία) και την οργάνωση των αμφικτιονιών πόλεων (έμμεση δίοδο επικοινωνίας και συνεννόησης των κοινοτήτων ως πόλεων κρατών).

Αυτό  που αγνοείται  στη σημερινή εποχή  είναι το γεγονός ότι η αρχαία Αθήνα είχε αναπτυγμένο χρηματοπιστωτικό τραπεζικό σύστημα που κυριολεκτικά δέσποζε σε ολόκληρη τη Μεσόγειο (δεν είναι καθόλου τυχαίο  ότι και η σημερινή Ελβετία,  που υιοθετεί  τη δημοψηφισματική διακυβέρνηση, αναπτύσσει  το μεγαλύτερο χρηματοπιστωτικό  δίκτυο  τραπεζών στον κόσμο).

ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ Ο ΑΘΗΝΑΙΟΣ 570 π.Χ - 507 μ.Χ

Ο Κλεισθένης καταγόταν από το γένος των Αλκμεωνιδών και ήταν γιος του Μεγακλέους, αρχηγού των Παραλίων, δηλαδή της μεσαίας τάξης. Ο Μεγακλής εξορίστηκε μαζί με ολόκληρη την οικογένειά του από την Αθήνα όταν ο Πεισίστρατος επέβαλε την τυραννίδα του. Μητέρα του Κλεισθένους ήταν η Αγαρίστη, θυγατέρα του επίσης Κλεισθένους, τυράννου της Σικυώνος.

Οταν ο Πεισίστρατος έγινε τύραννος της Αθήνας εξόρισε τους Αλκμεωνίδες μαζί με άλλους αντιπάλους του. Μετά τον θάνατο του Πεισιστράτου, το 527 π.X., και την προσπάθεια των δύο γιων του και διαδόχων του, του Ιππάρχου και του Ιππία, να προσδώσουν στο τυραννικό καθεστώς κάποια νομιμοφάνεια, ο Κλεισθένης επέστρεψε στην Αθήνα και εξελέγη επώνυμος άρχων. Λίγα χρόνια

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΧΕΣΙΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ

Αλέξανδρος Β. Κοσμόπουλος

Το "ΠΡΟΣΩΠΟ", ο ποιοτικός ανθρωπολογικός τύπος του υποκειμένου που καθίσταται  απαραίτητος για τη συγκρότηση μιας  αληθινής  δημοκρατικής  πολιτείας, είναι ο ενεργός και  κοινωνικοποιημένος πολίτης που έχει αναπτύξει  μια  καθολική πνευματικότητα,

ΚΑΡΛ ΓΙΟΥΝΓΚ - ΤΑ ΑΡΧΕΤΥΠΑ, Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΣΚΕΨΗΣ (ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ ΑΣΥΝΕΙΔΗΤΟ)

Πρόλογος του Μιχαλόπουλου Αθανάσιου

Σε  όλες τις ομαδικές ή κοινωνικές εκδηλώσεις του ανθρώπου, παρατηρεί κανείς μια ενωτική γραμμή που συνδέει τόπους και χρόνους. Τα "αρχέτυπα", κατά τον Καρλ Γιουνγκ, που μαρτυρούν  την οικουμενικότητα των a priori παραστάσεων (τόσο στα όνειρα όσο και στην τέχνη και τη θρησκεία) δεν είναι παρά κληρονομικές εγγραφές στο DNA των χρωμοσωμάτων όλων των ανθρώπων. Το "συλλογικό ασυνείδητο" εκδηλώνεται ομοιόμορφα σε  κάθε άνθρωπο. Τα διάφορα σύμβολα, που αποτελούν μια έκφραση δυναμισμού της σκέψης στην περιοχή της εικόνας, είναι περίπου κοινά σε  όλη την ανθρωπότητα.