ΚΟΡΝΗΛΙΟΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΔΗΣ - ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ Ή ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ

Απόσπασμα από το βιβλίο Η Ελληνική Ιδιαιτερότητα (τόμος ΙΙΙ – Θουκυδίδης, η ισχύς και το δίκαιο). Σεμινάριο της 19ης Δεκεμβρίου 1984 σ.113-118 (εκδόσεις Κριτική)

Προτού προχωρήσω περισσότερο, θα ήθελα να σταθώ σε ένα ζήτημα που συζητιέται εδώ και πάνω από έναν αιώνα και γενικά παρουσιάζεται με τη μορφή διλήμματος: μεταρρύθμιση ή επανάσταση; Στο πρόταγμα μιας αυτόνομης κοινωνίας που έχω κατά νου, η μετάβαση σε αυτή την κοινωνία συνεπάγεται ριζικό μετασχηματισμό. Μέχρι πού φτάνει αυτός ο μετασχηματισμός; Λέω ευθύς εξαρχής ότι το ερώτημα είναι παραπλανητικό αν διατυπωθεί ως απλά αντίθεση μεταξύ μεταρρύθμισης και επανάστασης. Όπως σημείωνα πρόσφατα, αν ισχυριστούμε ότι μια αλλαγή δεν είναι ποτέ «ριζική» με την έννοια της tabula rasa,διατυπώνουμε μάλλον μια τεράστια κοινοτοπία και μάλιστα ταυτολογία. Τέλος πάντων· καλύτερα όμως να το λέμε. 

ΟΙ ΟΡΦΙΚΟΙ ΚΑΙ Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ

ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΟΡΦΙΚΟΥΣ ΠΡΟΗΛΘΑΝ ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ, ΤΗΣ ΚΟΣΜΟΓΟΝΙΑΣ, ΤΗΣ ΘΕΟΓΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ 

Χιλιάδες χρόνια πριν εμφανιστούν οι Αιγύπτιοι, οι Χαλδαίοι, οι Βαβυλώνιοι, οι Φοίνικες και οι άλλοι λαοί της Ανατολής, οι Ορφικοί, όπως αποδεικνύεται από τα κείμενα που μας κληροδότησαν, είχαν διατυπώσει τις θεωρίες τους περί Σύμπαντος, περί Φύσης, περί Ζωής κ.λ.π. Τις θεωρίες αυτές ούτε τις γνώριζαν, ούτε ήταν σε θέση να τις διατυπώσουν οι άλλοι αρχαίοι λαοί, όπως έχει εξακριβωθεί από τους ύμνους του Ορφέα. 

ΑΡΡΗΤΕΣ ΠΤΥΧΕΣ ΤΩΝ ΕΛΕΥΣΙΝΙΩΝ ΜΥΣΤΗΡΙΩΝ

Τα διασημότερα από τα αρχαία μυστήρια ήταν τα Ελευσίνια που τελούνταν κάθε τέσσερα χρόνια στην πόλη της Ελευσίνας προς τιμήν της Δήμητρας και της κόρης της Περσεφόνης. Οι μυημένοι φημίζονταν σε ολόκληρο τον ελληνικό κόσμο για την ωραιότητα των φιλοσοφικών τους αντιλήψεων και τα υψηλά κριτήρια ηθικής που βίωναν στην καθημερινή τους ζωή.

Εξ αιτίας της υπεροχής τους τα Μυστήρια αυτά διαδόθηκαν στη Ρώμη και την Βρετανία, αλλά αργότερα οι τελετές μύησης υποχώρησαν και στις δυο αυτές χώρες. Τα Ελευσίνια Μυστήρια ιδρύθηκαν από τον Εύμολπο σε χρονολογία που χάνεται στα βάθη της αρχαιότητας αλλά μέσω του Πλατωνικού φιλοσοφικού συστήματος οι αρχές τους διατηρήθηκαν μέχρι τις μέρες μας.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΗΦΑΙΣΤΟΣ - ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ, ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΗ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ

Προϋπόθεση κατανόησης κάποιων πραγμάτων για το τι συγκροτεί και συγκρατεί τα κράτη και τον κόσμο, αλλά και φαινομένων όπως ο ρατσισμός, απαιτεί αναφορά πρώτον, στο περιεχόμενο του διαχρονικού πολιτικού πολιτισμού των ανθρώπων και δεύτερον, στις προϋποθέσεις δημοκρατικής πολιτικής συγκρότησης κάθε σύγχρονου κράτους.

Οι σχέσεις μεταξύ ανθρώπων, ομάδων και κρατών δεν είναι ένα σπαραξικάρδιο και ανθόσπαρτο ταξίδι αλλά μια Οδύσσεια.

Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

Αναζητώντας τα κριτήρια που ανάγουν ένα λογοτεχνικό έργο προορισμένο να περάσει στις επόμενες γενεές όχι ως μια απλή αφήγηση ευχάριστων ιστοριών αλλά ως ένα κλασικό έργο, θα πρέπει να σταθούμε στη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στο μυθιστόρημα και στον στοχασμό, ανάμεσα στη λογοτεχνία και τη φιλοσοφία. Ο Καμύ έλεγε: «Σκέφτομαι σημαίνει ξαναμαθαίνω να βλέπω, να παρατηρώ, να δημιουργώ με κάθε ιδέα ή με κάθε εικόνα»· κι αν ένα μυθιστόρημα είναι ικανό να κάνει κάτι, είναι αυτό ακριβώς, να μάθει στον αναγνώστη έναν νέο τρόπο θέασης της ζωής.

Η ΠΑΤΡΙΚΗ ΤΡΙΑΔΑ ΖΕΥΣ, ΠΟΣΕΙΔΩΝ ΚΑΙ ΠΛΟΥΤΩΝ (ΑΔΗΣ) ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΣΜΟΘΕΑΣΗ

Οπως έχουμε ήδη δεί, η πρώτη εκδήλωση του Διός είναι στην νοερή τάξη, σαν τρίτο μέλος της πατρικής τριάδας Κρόνος-Ρέα-Ζευς όπου και παίζει τον ρόλο του Δημιουργού των Ολων Ολικώς.
( βλέπε και Πρόκλος - Πλατωνική Θεολογία ΣΤ 29.15 ) 

Η επόμενη εκδήλωση του Διός είναι στην Πατρική Τριάδα των Υπερκοσμίων Θεών, όπου είναι ένας από τους τρείς δημιουργούς Ζεύς-Ποσειδών και Πλούτων.

Ο Ζεύς είναι αίτιος ουσίας, ύπαρξης των εγκοσμίων δημιουργημάτων, κύριος τηςσφαίρας των απλανών, κύριος του πυρός και του καθαρότερου αέρα, των κορυφών της Γης, των Μακάρων Ψυχών και του ανήκει η Ανατολή.
Στην δικαιοδοσία του Δία βρίσκονται οι ψυχές που δεν έχουν μπει στον κόσμο του γίγνεσθαι αλλά παραμένουν στην περιόχή του νοητού.

Ο Ποσειδών είναι δημιουργός της Κίνησης, της Ζωής και της Γέννησης των Αισθητών, κύριος των πλανητών, του αέρος και του νερού, των κοίλων και σπηλαιωδών τμημάτων της Γης και κύριος των σιεσμών ( για αυτό και καλείται σεισίχθων ).

Στην δικαιοδοσία του Ποσειδώνα βρίσκονται οι ψυχές που έχουν μπει στον κόσμο της γέννησης. (για αυτό και ο Οδυσσέας - που συμβολίζει την ψυχή που παλεύει για να απελευθερωθεί από τον κόσμο της γέννησης, "ταλαιπωρείται" στην θάλασσα- που συμβολίζει τον κόσμο της γέννησης- από τον Ποσειδώνα )

Ο Πλούτων είναι υπεύθυνος της διαιρεμένης δημιουργίας των ειδών και της κυκλικής επιστροφής των πάντων, κύριος του υποσεληνίου τόπου και κάτω από την Γη, των ταρτάρων, των δικαστηρίων των Ψυχών, και του ανήκει η Δύση.
Στην διακαιοδοσία του Πλούτωνα βρίσκονται οι ψυχές που μετά από τον κόσμο της γέννησης καθαίρονται και τιμωρούνται και περιπλανιούνται κάτω από την Γη κατά την χιλιετή πορεία.

( παρατηρούμε ότι οι τρείς δημιουργοί εκδηλώνουν τις τρείς όψεις των τριάδων που διέπουν την Ελληνική Θεολόγία : Ουσία (Ζεύς), Ζωή(Ποσειδών) και Νούς (Πλούτων)

( βλέπε Πρόκλος - Πλατωνική Θεολογία ΣΤ 46.9, 47.5, Πλάτων - Πολιτικός 615A, Δαμάσκιος - Σχόλια στον Φαίδωνα I 466-471, Σχόλια στον Κρατύλο 150)

πηγή: empedotimosblospot

Κ.Ι.ΔΕΣΠΟΤΟΠΟΥΛΟΣ - ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ, Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΩΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ (ΒΙΒΛΙΟ)

Κ. Ι. Δεσποτόπουλος κ.ά., Περί της
πολιτικής. Επίλεκτα κείμενα της αρχαίας
ελληνικής γραμματείας, ΜΙΕΤ, 2004

Στο βιβλίο αυτό ο ακαδημαϊκός Κ. Δεσποτόπουλος και οι συνεργάτες του παρουσιάζουν επίλεκτα κείμενα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, ειδικότερα από τα έργα των Πλάτωνος, Αριστοτέλη, Αισχύλου, Σοφοκλή, Ευρυπίδη, Θουκυδίδη, Ισοκράτη και Δημοσθένη. Η μετάφραση σε άψογα νέα ελληνικά αποδίδει με ακρίβεια χειρουργική και σαφήνεια το περιεχόμενο και το ύφος του πρωτοτύπου (9), ενώ τα σχόλια, διεισδυτικά και εύστοχα, «συμβάλλουν στην υπέρβαση δυσχερειών για την κατανόηση της αρχικής σημασίας» των συστηματικά επιλεγμένων κειμένων και ιδιαίτερα στην αποκατάσταση της αναλογίας τους με τις σημερινές συνθήκες και άρα στην προβολή της επικαιρότητάς τους, ώστε να αποδειχθούν χρήσιμα για την «ορθή σύλληψη και αντιμετώπιση κρισίμων για τη ζωή της ανθρωπότητας πολιτικών προβλημάτων».

ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΚΑΙ ΟΜΗΡΟΣ - Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΤΩΝ ΙΕΡΩΝ ΜΥΣΤΗΡΙΩΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Πριν προχωρήσουμε στην ανάπτυξη του θέματος απαραίτητη προϋπόθεση είναι η μελέτη του θεμάτος  – εργασίας : «Η σχέση της Ψυχής και της Πολιτείας [Πολίτευμα] κατά τον Πλάτωνα«. Στην συνέχεια θα πούμε ότι ο Σωκράτης στην Πλατωνική «Πολιτεία» αναφέρει ότι υπάρχουν τρείς μορφές λεκτικού, τρεις μορφές λόγου : η πρώτη μορφή είναι η δραματική και μιμητική που αποδίδει μόνο στις τραγωδίες και στις κωμωδίες. Η δεύτερη μορφή είναι η αφηγηματική αλλά δίχως μίμηση, αυτή η μορφή χρησιμοποιείται από όσους σύνθετους διθυράμβους και από όσους γράφουν τις ιστορίες των γεγονότων χωρίς να πλάθουν χαρακτήρες. Η τρίτη μορφή είναι η μεικτή των δυο προηγούμενων, όπως έχουμε στην περίπτωση της ομηρικής ποίησης, ένα ποίκιλμα από αφηγήσεις πραγματικών γεγονότων και απομίμηση προσώπων.

ΠΡΟΚΛΟΣ - Η ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΚΑΙ Ο ΑΡΗΣ ΚΑΙ ΤΑ ΔΕΣΜΑ ΤΟΥ ΗΦΑΙΣΤΟΥ

Όπως λέγει ο Πρόκλος, στο «Εις τας Πλάτωνος Πολιτείας Υπόμνημα,  Α’ [συνέχεια], 1. 141.1  – 1.143.16» και οι δυο τούτοι θεοί, ο Ήφαιστος και ο Άρης, εκδηλώνουν την ενέργειά τους σε όλο τον Κόσμο, ο ένας διαχωρίζοντας τις εναντιώσεις του σύμπαντος, ανυψώνοντας πάντοτε και σώζοντας το άφθαρτο, για την τελείωση του Κόσμου που θα είναι συμπληρωμένος με όλα τα Είδη όπως λέγει ο Πλάτωνας στον «Τίμαιο», και ο άλλος δημιουργώντας τον όλο αισθητό Κόσμο ως αντικείμενο τέχνης και πληρώνοντας τον με τους Φυσικούς Λόγους  (=φυσικές λογικές αρχές) και δυνάμεις, δημιουργώντας στον ουρανό 23 τρίποδες, για να τον κοσμήσει με τον τελειότατο πολύεδρο σχήμα, διαπλάθοντας επιπλέον και τα ποικίλα και πολυειδή είδη [μορφές] του υποσελήνιου Κόσμου. Κατασκευάζει “Πόρπες, καμπτές έλικες, κάλυκες και περιδέραια” όπως αναφέρει ο Όμηρος στην ραψωδία Σ’ σ. 401 της Ιλιάδος. 

ΠΡΟΚΛΟΣ - ΨΥΧΙΚΗ ΑΓΝΟΙΑ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΟΙ ΚΑΘΑΡΜΟΙ

Όπως λέγει ο Πρόκλος, στο «Εις τον Πλάτωνος πρώτον Αλκιβιάδη, βιβλίο Β’, 278.19 – 281.17», δεδομένου πως η άγνοια είναι για όλους κάτι ακούσιο, ιδίως η άγνοια του εαυτού μας και των τιμιότερων «ἐν τοῖς οὖσιν», οι παλαιοί σοφοί θεώρησαν ότι πιο αποτελεσματικός για την απαλλαγή μέσω των ελέγχων από την άγνοια αυτή είναι ο τρόπος που, παραβάλλοντας τα ψευδή δοξάσματα προς τα αλήθινά, παρουσιάζει τα πρώτα να τελούν σε διαφωνία προς τον εαυτό τους και δείχνει τις δεύτερες να τελούν σε συμφωνία. Όταν δηλ. τα πάθη δείχνουν αφενός στη διαμάχη τους ενάντια στις δοξασίες, και αφετέρου στην εναντίων αλλήλων διαμάχη, κι όταν κατά τον ίδιο τρόπο καταδειχθεί η σύγκρουση στο πλαίσιο των ίδιων των δεδομένων των δοξασιών, τότε κατεξοχήν παρουσιάζεται η φαυλότητα της άγνοιας, και ο ίδιος ο αγνοών συνειδητοποίει το πάθος του και ευχαριστιέται για την απελευθέρωση του από ένα τέτοιο κακό. 

Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ ΚΑΡΑΒΙΔΑ

Η αρχαιοελληνική κοινότητα, σύμφωνα με τον Καραβίδα, δεν κατοχύρωνε την ελευθερία ως παραχώρηση και κύρωση των διεκδικητικών ελευθεριών του ατόμου, όπως προβλέπεται στον σημερινό, δυτικής προέλευσης, συνταγματικό χάρτη. Ο Καραβίδας αρνείται να συζητήσει την ελευθερία σε αόριστο και γενικό επίπεδο. Ο μέσος Νεοέλληνας την ταυτίζει με τον "κουτσαβακισμό" του, δηλαδή με την ασυδοσία και τον εγωισμό του. Αντίθετα, ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός εκκόλαψε την σωστή διάσταση της ελευθερίας. Την ατομική ελευθερία δεν την τοποθέτησε μέσα στο μαθηματικό κενό, όπως έκαναν κατόπιν οι θεωρητικοί του φυσικού δικαίου και της Γαλλικής Επανάστασης, αλλά μέσα στο συνεκτικό και απόλυτα ιεραρχημένο πλαίσιο του άστεος. Η καθυποβολή στην ιεραρχία και την πειθαρχία του άστεος ήταν πράγματι ο μοναδικός τρόπος, ώστε ο καθένας να αποκτήσει την οντότητά του ως άνθρωπος, να περιβληθεί την ατομική του προσωπικότητα και να καταστεί έτσι συντελεστής τάξεως και προκοπής και όχι αναρχίας.

Έτσι, δεν είναι περίεργο το γεγονός ότι, όταν το αρχαίο κοινοτικό άστυ απώλεσε τον αυτοέλεγχο, την αυτοευθύνη και την ελευθερία του, η μεγάλη ατομική ιδέα των Ελλήνων έγινε κατάρα του και το οδήγησε σε αδιάκοπες αναρχικές επαναστάσεις και σε ισάριθμες φρικτές διαψεύσεις.  Διότι, βέβαια, η αφηρημένη και φυσική τάχα ελευθερία δεν μπορεί να είναι τίποτα άλλο παρά καθαρή φρεναπάτη.

Η Γαλλική Επανάσταση του 1789 παρεξήγησε την πρακτική αξία του ελληνικού ατομισμού και της ιδέας της ελευθερίας. Ανήγαγε όλες τις αξίες στο άτομο, αφαιρώντας το από το κοινωνικό και οικονομικό πλαίσιο, με αποτέλεσμα να τις αποδομήσει όλες. Η μηχανοκρατική μάζα των καπιταλιστικών και κομμουνιστικών χωρών εκμηδενίζει το άτομο, ενώ η αξιοκρατική ομάδα των μικροαστικών (με κοινοτικές δημοκρατικές δομές) χωρών αναδεικνύει την ατομική προσωπικότητα.

πηγή: βιβλίο Κοινοτισμός, του Μελέτη Μελετόπουλου 

Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ

Το θέμα της προσευχής είναι πολύ σημαντικό στην συνολική στάση του Έλληνα απέναντι στους θεούς και τον κόσμο.

Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια, είμαστε μάρτυρες διαφόρων φαιδρών τουλάχιστον προσεγγίσεων και ασυναρτησιών οι οποίες διαδίδονται από διαφόρους επιτηδείους,δηλητηριάζουν (εσκεμμένα;) την ψυχή του Έλληνα και τον καθιστούν ανίκανο να πετύχει την επικοινωνία με τους θεούς.

Ετσι βλέπουμε κάποιους να ισχυρίζονται ότι κάποια στιγμή η ανθρώπινη ψυχή θα γίνει θεός και μάλιστα Ολύμπιος(!). Και όχι μόνον αυτό αλλά αυτό λένε το πετυχαίνει μιας και όντας κάποτε υποατομικό σωματίδιο(!), πέτρα κλπ , εξελισσόμενη διαρκώς επιτυγχάνει να αναγορευθεί κάποτε στην τάξη των Ολυμπίων θεών. Για την αποφυγή δε συνωστισμού στον Όλυμπο, οι Ολύμπιοι θεοί εξελίσσονται και αυτοί διαρκώς χωρίς ορατό τέλος της εξέλιξης αυτής(!)


Πέραν της σαφέστατης άγνοιας των επιτηδείων αυτών, είναι σαφέστατη η ύβρις που επιδεικνύουν μιας και είναι σαφές ότι αγνοούν την πραγματική φύση των θεών που τους καθιστά ΑΙΩΝΙΟΥΣ, ΑΓΕΝΝΗΤΟΥΣ, ΤΕΛΕΙΟΥΣ, ΑΥΤΑΡΚΕΙΣ και ΥΠΕΡΟΥΣΙΟΥΣ.

"Ουδείς γαρ θεός ατελής" μας λέει η Ελληνική Φιλοσοφική σκέψη, όπως επίσης ότι οι θεοί είναι ΠΡΕΣΒΥΤΑΤΟΙ και δεν μετέχουν πουθενά.

ΛΟΓΙΚΟΣ ΘΕΤΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ

Παραδοσιακά στις φυσικές επιστήμες η κυρίαρχη τριάδα είναι η Φυσική, η Χημεία και η Βιολογία. Στη συστημική αυτή κατάταξη, η οποία βασίζεται στην αυξανόμενη συνθετότητα του αντικειμένου διερεύνησης – και περιλαμβάνει ακόμη την Ανθρωπολογία και τις Κοινωνικές Επιστήμες -, η Φυσική καταλαμβάνει τη βάση της ιεραρχίας. Αυτό έγκειται στο αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι το αντικείμενο της σχετίζεται με τη μελέτη της φύσης και των φυσικών φαινομένων. Οι άλλες επιστήμες μπορεί να αντιπροσωπεύουν υψηλότερα επίπεδα πολυπλοκότητας, θεωρούνται όμως «υποδεέστερες», από την άποψη ότι βρίσκονται μακρύτερα από τη στοιχειώδη μορφή ή ουσία της ύλης.

ΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΚΑΙ ΟΙ 4 ΑΝΑΒΑΘΜΟΙ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ

ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Η Αρχαιοελληνική Μεταφυσική Φιλοσοφία δεν είναι "φιλοσοφία" με τη σύγχρονη εκφυλισμένη χρήση του όρου, δηλαδή σύστημα,συχνά δυσνόητο από άδειες λέξεις, μια διανοητική γυμναστική για ελάχιστους ειδικούς λόγιους. Είναι καθαρή Σοφία, που σημαίνει αποκάλυψη της Αλήθειας και Φωτισμός της πορείας του ανθρώπου προς την αυτογνωσία, την αυτοεκπλήρωση και την ευδαιμονία. Υπ' αυτή την μορφή δεν είναι ούτε αρχαία, ούτε νέα. Είναι Αιώνια!"Philosophia  perennis". 

Ως άχρονη, αρχετυπική πραγματικότητα, η Πρώτη Φιλοσοφία, όπως την αποκαλούσε ο Αριστοτέλης, βρίσκεται πέρα από κάθε πολιτισμικό προσδιορισμό και κάθε εθνικιστικό σφετερισμό. Είναι Πανανθρώπινη, παγκόσμια κληρονομιά που αλλάζει εκφραστικό ένδυμα σύμφωνα με τις εποχές και τις περιοχές, αλλά κατ' ουσίαν είναι πάντα ίδια και γι'αυτό επίκαιρη και σήμερα και στο μέλλον! Άλλωστε, η ανταλλαγή εσωτερικής γνώσης στην αρχαιότητα γινόταν ευρέως, ανάμεσα σε διαφορετικούς πολιτισμούς, χωρίς μισαλλοδοξίες και με μόνο κριτήριο την πνευματική ωριμότητα του αναζητητή. Ο Πυθαγόρας, υπόδειγμα συγκριτικού πνεύματος, έζησε, όπως και ο Πλωτίνος, χρόνια στην Αλεξάνδρεια. Μελέτησε, μύησε και μυήθηκε στις σχολές μυστηρίων της Αιγύπτου, ιδιαίτερα στα μυστήρια του Ερμή, όπως και ο Πλάτωνας. Επί πλέον ταξίδεψε  στην Ινδία, όπως ο Απολλώνιος ο Τυανέας, και ίσως έφθασε στο Θιβέτ και την Κίνα. Ο Ζήνων ο Κιτιεύς, που ίδρυσε τη Στοά στην Αθήνα, στο τέλος του 4ου αιώνα έχει και φοινικικές ρίζες και πολλοί ελληνιστές φιλόσοφοι είναι Ασιάτες, Εβραίοι, Σύροι. 

ΤΟ ΠΑΛΛΑΔΙΟ

Στην «Θεογονία» του Ησίοδου και στον «Ομηρικό Ύμνο» η θεά Αθηνά ονομάζεται Τριτογένεια, επειδή γεννήθηκε κοντά σε μια πηγή που ονομαζόταν Τριτωνίς. Οι αρχαίοι συγγραφείς διαφωνούν όσον αφορά τη χώρα που βρισκόταν η πηγή. Άλλοι έλεγαν πως βρισκόταν στην Βοιωτία, άλλοι πως βρισκόταν στην Κρήτη, άλλοι στην Αφρική (τη Λιβύη) και μερικοί στα πέρατα της γης, συγχέοντας την Αθηνά με τον Ωκεανό.

Η ΚΡΥΜΜΕΝΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΟΜΗΡΙΚΩΝ ΕΠΩΝ ΚΑΙ Η ΤΥΦΛΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΟΜΗΡΟΥ

Κατά την διάρκεια της μελέτης μας είδαμε κάποιες αναφορές στα Ομηρικά Επη, όπου και έγινε αντιληπτό ότι η Ιλιάδα και η Οδύσσεια δεν είναι δύο απλά ποιήματα τα οποία απαριθμούν κάποια έπη, αλλά περιέχουν σημαντικότατες κοσμολογικές και θεολογικές έννοιες, τις οποίες ο Θεολόγος Ομηρος πολύ έντεχνα έκρυψε κάτω από το πέπλο αφ'ενός μεν του Τρωικού Πολέμου ( Ιλιάδα) και αφ'ετέρου των περιπλανήσεων και των ταλαιπωριών που υπέστη ένας από τους βασικότερους ήρωες του Τρωικού Πολέμου για να επιστρέψει στην πατρίδα του ( Οδύσσεια) .

ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ/ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΗΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙ ΤΟΝ ΠΡΟΜΗΘΕΑ ΑΙΣΧΥΛΙΚΩΝ ΤΡΑΓΩΔΙΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΥΘΟΥ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΑ

Το ήπαρ είναι το βιολογικό όργανο δια του οποίου ο άνθρωπος, κατά την ενύπνιο κατάσταση, μπορεί και διεισδύει στο «εν συνεχεία όλον», κατά την έκφραση του Πλωτίνου, ή στο χωροχρονικό συνεχές, κατά την σύγχρονη ορολογία. Μάλιστα ο Πλάτων, στον «Τίμαιο, 71.e +», λέγει πως η μαντική, που δόθηκε στο επιθυμητικό μέρος της ψυχής, μπορεί και λειτουργεί χάρη στο ήπαρ: το ήπαρ είναι το όργανο που πάνω του ως κάτοπτρο καθρεφτίζονται τα διανοήματα της ψυχής.

Ο Πλωτίνος στις «Εννεάδες» [«Εννεάδα 3η, 7.12.  44 – 55»] μας λέγει ότι ο χρόνος είναι η μεταβατική κίνηση της ζωής της ψυχής του Κόσμου. Όπως δηλαδή ο Αιώνας «ἐστι ζωὴ ἐν στάσει», στον εαυτό και την ταυτότητά της, έτσι και ο χρόνος είναι εικόνα του εν κίνηση.

ΘΕΟΓΟΝΙΑ ΗΣΙΟΔΟΥ - ΠΡΟΟΙΜΙΟ (ΣΤΙΧΟΙ 1-115)

Η θεογονία του Ησιόδου, ένα από τα αρχαιότερα κείμενα της ελληνικής ιστορίας-θεολογίας σύμφωνα με τον ίδιο τον ποιητή, είναι ένα κείμενο που του ενέπνευσαν οι Ελικωνιάδες Μούσες, κόρες του Δία, δίνοντας του ταυτόχρονα την εντολή για το τι πρέπει να πει και ποιον να υμνήσει. Η κοσμογονία ή θεογονία του Ησιόδου ήταν τόσο σημαντικό έργο σύμφωνα με τον Πλάτωνα (Πολιτεία) ώστε γράφει για αυτό : 

" Τα έργα πάλι του Κρόνου και όσα έπαθε από τον γιο του (Δία), έστω και αν ήταν αληθινά, νομίζω πως δεν έπρεπε να λέγονται έτσι στους νέους, αλλά μάλιστα να αποσιωπούνται. Κι αν είναι ανάγκη να ειπωθούν, να τα ακούν με μυστικότητα όσο δυνατόν λιγότεροι…" 

ΤΑ ΧΡΥΣΑ ΕΠΗ ΤΩΝ ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΩΝ

Τα χρυσά έπη είναι μία συλλογή 72 στίχων (μαζί με τον τίτλο) που πιθανόν να έχουν συντεθεί από τους νεοπυθαγόρειους φιλοσόφους, αντικατοπτρίζουν όμως ολόκληρη την ηθική διδασκαλία του Πυθαγόρα. Τα "Χρυσά Έπη" έχουν μαθηματική δομή και η στιχουργική τους σύνθεση έχει σημειωτική αναφορά στην συμπαντική αριθμητική αρμονία. Έτσι, οι στίχοι τους "χωρίζονται" (διαιρούμενοι στα δύο αριθμητικά μέρη) στον 45ο στίχο, προκειμένου να μας υποδείξουν το σημείο της χρυσής τομής, 72 : 45 = 1,60 => φ = 1,618!  Μέχρι τον 45ο στίχο γίνεται αναφορά στην ανθρώπινη αρετή, από τον 46ο στίχο όμως γίνεται λόγος και ανερχόμαστε στην Θεία Αρετή για την επικοινωνία μας με το Θείον. Συνεπώς, έχουμε ενώπιόν μας τους 72 στίχους, χωρισμένους στο επίμαχο σημείο της χρυσής τομής. 

ΘΕΟΓΟΝΙΑ ΗΣΙΟΔΟΥ - ΟΙ ΓΑΜΟΙ ΤΟΥ ΔΙΟΣ (886-929)

Αρχαίο κείμενο:

Ζεὺς δὲ θεῶν βασιλεὺς πρώτην ἄλοχον θέτο Μῆτιν,
πλεῖστα θεῶν εἰδυῖαν ἰδὲ θνητῶν ἀνθρώπων.
ἀλλ᾽ ὅτε δὴ ἄρ᾽ ἔμελλε θεὰν γλαυκῶπιν Ἀθήνην
τέξεσθαι, τότ᾽ ἔπειτα δόλῳ φρένας ἐξαπατήσας

ΜΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΝΔΟΣΚΟΠΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟ

Όταν ρωτάται ο σύγχρονος πολίτης με ποια κριτήρια προσλαμβάνει μια θεώρηση για το ποιόν μιας πολιτείας, ενός κράτους ή μιας κοινωνίας (εθνικής ή υπεκρατικής), άμεσα ανατρέχει στα στατιστικά δεδομένα της εν λόγω κοινωνίας που αφορούν πρώτα την οικονομική και έπειτα την κοινωνικοπολιτική της κατάσταση. Η πρώτη σκέψη του κινείται με γνώμονα υλιστικής φύσεως ιδιοτελή οικονομικοτεχνικά κριτήρια (Ποιο είναι το Εθνικό ΑΕΠ, ο δείκτης παραγωγικότητας κ.λπ). Σίγουρα και αυτοί οι τομείς μιας κοινωνίας λαμβάνονται υπόψη, αλλά αυτοί δεν αποτελούν τους θεμέλιους λίθους πάνω στους οποίους στηρίζεται η ανάπτυξή της αλλά είναι παρεπόμενα της πολιτικής οντολογίας της ίδιας της κοινωνίας.

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΣΜΟΓΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΙΑ

Η Ελληνική Θρησκεία είναι το σύνολο των θεολογικών πεποιθήσεων και λατρευτικών πρακτικών των αρχαίων Ελλήνων σε μια σύνθεση, ωσάν να είναι ένας τεράστιος ζωντανός οργανισμός όπου καμία θεολογική τοποθέτηση δεν εξαιρείται, και όπου όλα συνυπάρχουν με αρμονικό τρόπο και συμπληρώνουν το ένα το άλλο παίρνοντας την κατάλληλη θέση, στο κατάλληλο σημείο σ΄ αυτό το σύνολο, τον ζωντανό οργανισμό που ονομάζεται Ελληνική Κοσμογονία και Θρησκεία.

JEAN PIERRE DUPUY - ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ

Η θετικιστική φιλοσοφία που κινεί το μεγαλύτερο μέρος της μοντέρνας επιστήμης και τεχνολογίας (και το μεγαλύτερο μέρος της σύγχρονης φιλοσοφίας) αντιλαμβάνεται τη «μεταφυσική» ως μια άνευ νοήματος αναζήτηση απαντήσεων σε ερωτήσεις που δεν επιδέχονται απάντηση· αλλά ο Karl Popper, ακολουθώντας το δρόμο που άνοιξε ο Emil Meyerson, έδειξε ότι δεν υπάρχει κανενός είδους επιστημονικό (ή, επιπλέον, τεχνολογικό) ερευνητικό πρόγραμμα που να μην εδράζεται σε ένα σύνολο γενικών υποθέσεων σχετικά με τη δομή του κόσμου. Σίγουρα, αυτές οι μεταφυσικές αντιλήψεις δεν είναι εμπειρικά ελέγξιμες και δεν υπόκειται σε «διάψευση». Ωστόσο, αυτό δεν συνεπάγεται ότι δεν είναι ενδιαφέρουσες, ουσιώδης και ότι δεν παίζουν έναν θεμελιώδη ρόλο στην πρόοδο της επιστήμης. Αυτοί που αρνούνται τη μεταφυσική απλά την καθιστούν αόρατη και είναι πολύ πιθανόν, η δική τους κρυμμένη μεταφυσική να είναι κακή ή δίχως συνοχή. Προς έκπληξη όσων τον εξέλαβαν λανθασμένα ως θετικιστή, ο Karl Popper ισχυρίστηκε ότι το καθήκον του φιλόσοφου ή του ιστορικού της επιστήμης είναι διπλό: πρώτον, να αποκαλύψει και να καταστήσει ορατές τις μεταφυσικές ιδέες που υπόκεινται κάθε ερευνητικού προγράμματος προκειμένου να τις κάνει δεκτικές στην κριτική· δεύτερον, να προχωρήσει σε μια κριτική εξέταση αυτών των μεταφυσικών θεωριών, κατά ένα τρόπο που είναι διαφορετικός από την κριτική που ασκούν οι επιστημονικές θεωρίες, μιας και αν και κανενός είδους εμπειρικός έλεγχος δεν είναι εν προκειμένω δυνατός, παρόλα αυτά δεν παύει να είναι ορθολογικός.

ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΑ ΡΕΥΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΣΑΝ ΤΙΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΟΝ 20ο ΑΙΩΝΑ

Εισαγωγή

Στον 20ό αιώνα αναπτύχθηκαν πολλά φιλοσοφικά ρεύματα και κινήματα, όπως: η «Φαινομενολογία» που δίνει έμφαση στη συγκεκριμένη κατάσταση την οποία βιώνει το γνωρίζον υποκείμενο και που αποτελεί προσδιοριστικό όρο της ουσίας του. Παράλληλα, εμφανίστηκε ο «Υπαρξισμός» ο οποίος αντιστρέφει τη σχέση της ουσίας και της ύπαρξης, θεωρώντας ότι η ύπαρξη πρέπει να προηγείται της ουσίας. Την ίδια εποχή εμφανίζεται η «Φιλοσοφία της Επιστήμης», κυρίως στον αγγλοσαξονικό χώρο, όπου έχουμε εντυπωσιακή ανάπτυξη των Φυσικών Επιστημών και της τεχνολογίας. Παράλληλα, αναπτύσσεται η «Αναλυτική Φιλοσοφία», η οποία ανάγει τα φιλοσοφικά προβλήματα σε προβλήματα κατανόησης της γλώσσας. Mετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στη Φιλοσοφία δημιουργούνται θεωρίες βασισμένες στις έννοιες της δομικής θεωρίας (Στρουκτουραλισμός) και του Μεταμοντερνισμού.