Στον παρακάτω σύνδεσμο σε pdf παρουσιάζονται πέντε «συγχρονικοί πίνακες» που αφορούν την ανά τους αιώνες εξέλιξη του φιλοσοφικού στοχασμού (Tableaux synchroniques de la pensée philosophique), μεταφρασμένοι από το κλασικό φιλοσοφικό εγχειρίδιο του Γάλλου στοχαστή και παιδαγωγού Armand Cuvillier (1887-1973): Nouveau précis de philosophie. Tome 2, L’ action. “Armand Colin”, Paris 19541, 19674, p. 438-449.
Αυτοί οι πίνακες στηρίζονται στην πεποίθηση του δημιουργού τους (ό.π., σελ. 438) ότι «Η ανέλιξη του φιλοσοφικού στοχασμού δεν πρέπει να απομονώνεται από το σύνολο της ανθρώπινης εξέλιξης». Έτσι, η πορεία της φιλοσοφίας εκτίθεται παράλληλα με τα μεγάλα γεγονότα της επιστημονικής, καλλιτεχνικής, θρησκευτικής και κοινωνικής-πολιτικής ιστορίας. Η ανά τους αιώνες (τουλάχιστον από τον 6ο αιώνα π.Χ. και εξής) πορεία της ανθρωπότητας αναδεικνύεται αλληλένδετη με την ιστορία της φιλοσοφίας.
Οι πίνακες μπορούν να διαβαστούν με πολλούς τρόπους και να βοηθήσουν στη συγκομιδή ανάλογων συμπερασμάτων. Ένας τρόπος είναι να μελετηθούν τα επιστημονικά-καλλιτεχνικά-κοινωνικά γεγονότα που συμπίπτουν χρονικά με τους φιλοσόφους, επειδή κατά το πλείστο οι φιλόσοφοι δεν μένουν ανεπηρέαστοι από αυτά αλλά και συχνά συμβάλλουν στη διαμόρφωσή τους. Είναι δα γνωστό ότι πολλοί στοχαστές υπήρξαν επίσης θετικοί επιστήμονες, καλλιτέχνες, πολιτικοί ηγέτες κτλ., ή ήλθαν σε άμεση επαφή με τέτοιους ανθρώπους. Αυτός ο τρόπος μελέτης μπορεί να χαρακτηριστεί «συγχρονικός».
Ένας δεύτερος τρόπος είναι ο διαχρονικός. Μέσω τούτου μπορούν να αναζητηθούν απαντήσεις σε ερωτήματα όπως: Πόσο επηρεάστηκαν οι φιλόσοφοι από γεγονότα παλαιότερων εποχών και πόσο επέδρασαν σε μελλοντικά συμβάντα; Πόσο θετική και πόσο αρνητική ήταν η συνδρομή των φιλοσόφων; Πού κυρίως σημειώνεται αλληλεπίδραση και πού σημειώνεται ελάχιστα;
Είναι αυτονόητο ότι κάποιες φιλοσοφικές σχολές και τάσεις είναι κοντύτερα σε προηγούμενα ή σύγχρονα δεδομένα, άλλες πάλι μακρύτερα. Ο Cuvillier διαχωρίζει τις κύριες φιλοσοφικές σχολές κατά στήλες, χρειάζεται όμως να εξεταστούν και οι εκάστοτε διασυνδέσεις τους. Με τα βελάκια που ενίοτε χρησιμοποιεί συνδέοντας τους φιλοσόφους μεταξύ τους, δίνεται μια βασική βοήθεια για μια τέτοια μελέτη. Αλλά περαιτέρω διασυνδέσεις μπορούν να αναδειχθούν μόνο με επισταμένη αναζήτηση.
Οι πίνακες δεν έχουν στόχο να εμφανίσουν εξαντλητικά τους φιλοσόφους, τις φιλοσοφικές σχολές ή τα γεγονότα κάθε εποχής – κάτι τέτοιο θα απαιτούσε πολυσέλιδους και ίσως πολύ πιο περίπλοκους πίνακες. Πρόκειται οπωσδήποτε για μια σοφή επιλογή που ενδεχομένως αδικεί κάποια δεδομένα εξαιτίας της στενότητας των λιγοστών σελίδων. Παρέχεται όμως σίγουρα ένα έναυσμα για μια τέτοιου είδους συγχρονική-διαχρονική μελέτη και μια γερή βοήθεια για εποπτική συνειδητοποίηση του μακραίωνου ρόλου της φιλοσοφίας.
Πατήστε εδώ:
πηγή: philosophicalbibliography
