Κάθε πρωτόπειρος στη φιλοσοφία γνωρίζει τον αξιοσημείωτο
ειρμό των Καρτεσιανών Στοχασμών. Ας θυμηθούμε την κατευθυντήρια ιδέα
τους. Ο σκοπός τους είναι μια ολική αναμόρφωση της φιλοσοφίας
και η μετατροπή της σε μια επιστήμη απόλυτα θεμελιωμένη. Σύμφωνα με τον Καρτέσιο, τούτο συνεπάγεται μια αντίστοιχη ανα
μόρφωση όλων των επιστημών. Διότι αυτές, σύμφωνα με τον Καρτέσιο, αποτελούν μη-αυτοτελή μέλη της μιας και καθολικής επιστήμης, και αυτή είναι η φιλοσοφία. Μόνο μέσα στη δική της συ
στηματική ενότητα μπορούν να γίνουν οι επιστήμες γνήσιες.
Ο αναγκαίος δρόμος που οδηγεί προς μια γνώση απόλυτα θεμελιωμένη ή, πράγμα που είναι το ίδιο, προς μια φιλοσοφική γνώση, είναι αυτός μιας καθολικής αυτογνωσίας, καταρχάς μιας αυτογνωσίας της μονάδας και στη συνέχεια της κοινότητας των μονάδων. Μπορούμε επίσης να πούμε: μια ριζική και καθολική περαιτέρω συνέχιση των καρτεσιανών στοχασμών ή, πράγμα που είναι το ίδιο, μια καθολική αυτογνωσία είναι η ίδια η φιλοσοφία και περιλαμβάνει κάθε υπεύθυνη για τον εαυτό της γνήσια επιστήμη.
Θα θέλαμε να εξετάσουμε το ενδεχόμενο μιας κριτικής, διαλεκτικής φαινομενολογίας που θα θεμελιώνει τη διαλεκτική Λογική. Η ανάγκη μιας τέτοιας θεμελίωσης προκύπτει από το πρόβλημα της σχέσης του γνωρίζοντος ερευνητή (έστω, ο Μάρξ) με το γνωστικό του αντικείμενο. Πώς φτάνει ο ερευνητής σε μια επιστημονική σκοπιά εξέτασης του αντικειμένου του και τί είδους γνωσιοθεωρία προυποθέτει ο Μάρξ όταν χρησιμοποιεί διαλεκτικές λογικές κατηγορίες στο Κεφάλαιο; (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ταυτίζουμε τη φαινομενολογία με τη γνωσιοθεωρία).
Είμαστε ενήμεροι για τη κριτική στη χουσσερλιανή ''φαινομενολογία'' ως ''τελευταία μεταφυσική''. Επιπλέον, παρατηρούμε ότι πολλοί, μεταγενέστεροι του Husserl στοχαστές, παρακάμπτουν ή κάνουν πως αγνοούν το πρόβλημα της γνωσιοθεωρητικής θεμελίωσης των θεωριών τους σαν να μην υπάρχει, ''πηδώντας'' κατευθείαν στις έννοιες, χωρίς να δείχνουν πώς διανύεται (λογικά και ιστορικά) ο δρόμος από τη ζωή στις έννοιες αυτές.
Απέναντι σε όλα αυτά, νιώθουμε την ανάγκη να επιστρέψουμε στον Husserl, και στον κάθε εξόριστο ή αποδιοπομπαίο τράγο της συστημικής εποχής μας που μπορεί να μας φανεί χρήσιμος.
Έχουμε ελλιπή πρόσβαση στις λιγοστές-μάλλον-εργασίες που μελετούν συγκριτικά την χουσσερλιανή και την εγελιανή Φαινομενολογία από τη σκοπιά της μεθόδου συγκεκριμένα. Η κρατούσα γνώμη είναι πως μεταξύ τους δεν υπάρχει καμία σχέση. Θεωρούμε ωστόσο ότι ένα ενδιαφέρον, και σημαντικό, ερώτημα είναι αυτό της σχέσης διαλεκτικής μεθοδικής άρσης (Aufhebung) και του χουσσερλιανού ''θέτειν-εντός'παρενθέσεων'' ή ''εποχής'' (φαινομενολογικής και υπερβατολογικής), θέμα το οποίο εντοπίζεται στο απόσπασμα που παρουσιάζουμε.
Για να αποφευχθούν ορισμένες παρεξηγήσεις, θεωρούμε σαφές πως η φαινομενολογική έκθεση και η έκθεση της Λογικής, δεν αναπαράγουν τη σειρά της γένεσης του Κόσμου. Με άλλα λόγια, μια φαινομενολογική εκκίνηση, αν τελικά επιλεγεί, δεν σημαίνει πως το Εγώ προϋπήρξε του φυσικού κόσμου, μολονότι η φαινομενολογική εξέταση και η Επιστήμη της Λογικής προηγείται της συγκρότησης του φυσικού κόσμου ως γνωστικού αντικειμένου. Αυτή η λογική προτεραιότητα δεν αναιρεί την ιστορική προτεραιότητα του ''φυσικού κόσμου'' έναντι του ''πνευματικού κόσμου'', αντίθετα, συνιστά αναδρομική ματιά, από τον ερευνητή ως λογικό ον, στις προϋποθέσεις γένεσης της ίδιας της Λογικής. Ξεκινώντας δηλαδή από το έλλογο ον, και περνώντας από τη Φαινομενολογία στη Λογική, ξεδιπλώνουμε ένα-ένα τα επίπεδα τα οποία η Φαινομενολογία και η Λογική προϋποθέτουν, ξεδιπλώνουμε δηλαδή τους εξωτερικούς όρους ύπαρξης της ίδιας της Φαινομενολογίας και της Λογικής (η εξωτερίκευση-αλλοτρίωση της Απόλυτης Ιδέας στον Χέγκελ, η Φύση).
Από τη ''φύση'' θα οδηγηθούμε πάλι στο ''πνεύμα'' επιστρέφοντας στο σημείο εκκίνησης, στον άνθρωπο-υποκείμενο, διαβαίνοντας δηλαδή της γεωφυσικές προϋποθέσεις ύπαρξής του, υλικές-ανόργανες και οργανικές, για να φτάσουμε και πάλι στην επικράτεια του ''πνεύματος'', αυτή τη φορά του διανθρώπινου, κοινωνικού ''πνεύματος''.
ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΧΟΥΣΕΡΛ ΕΔΩ:
πηγή: bestimmung.blogspot.gr - pernoampariza
