ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ - Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙ Η ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΚΟΣΜΟΘΕΑΣΗ

- Δύο  όψεις -

Η αγάπη, η παιδεία και η αρχαία ελληνική κοσμοθέαση στα "Ελληνικά" του Δημήτρη Λιαντίνη

Δεν ταξινομείται η παιδεία. Κι όσο τη λογαριάζουμε σαν επένδυση ανάμεσα στις άλλες, έστω και την πιο σημαντική, τόσο θα συνεχίζουμε να τελούμε σε σύγχυση φρένων, έτσι ώστε να μπερδεύουμε το ψάρι με τον ψαρά που το ψάρεψε.

Χωρίς να το ξέρουμε και χωρίς να το εννοούμε, από τα γεννοφάσκια του φιδοζώνουμε το παιδί με δεισιδαιμονίες προλήψεις και καταδεσμούς. Και με τα δηλητήρια αυτά πνίγουμε την ψυχή του. Όπως τα ζιζάνια και τα άλλα αγριόχορτα το στάρι.

ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ - ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ

Άνθρωπος: «πάντων χρημάτων μέτρον»

§1: Ο Πρωταγόρας ανήκει στο ριζοσπαστικό κίνημα των Ελλήνων Σοφιστών, που αναπτύχθηκε θεμελιωδώς κατά την κλασική περίοδο της αρχαίας Ελλάδας, βασικά της Αθήνας του Περικλή. Το εν λόγω κίνημα είναι εν πολλοίς ένα ελευθεριακό κίνημα σκέψης, με δεσπόζουσα την πολιτική απόχρωση και με αποκλίνουσες επί αρκετών θεμάτων ιδέες. Εγκαινίασε καθοριστικά τη στροφή προς τον άνθρωπο σε αντίθεση με την προηγηθείσα σκέψη των προσωκρατικών, η οποία είχε ασχοληθεί κι αυτή βέβαια με τον άνθρωπο αλλά σε ένα ευρύτερο πλαίσιο κοσμολογικών-οντολογικών προβληματισμών: οι διανοητές της προ-σοφιστικής, ήτοι της προσωκρατικής περιόδου, διαστοχάστηκαν κυρίως πάνω στη φύση, τον κόσμο (βασικά με το νόημα του σύμπαντος) και το ον εν γένει. Η έννοια του ανθρώπου τους απασχόλησε ως τμήμα αυτού του κόσμου. Για τους Σοφιστές, απεναντίας, ο άνθρωπος δεν εξακοντίζεται πλέον σε συλλήψεις ενός οντο-κοσμο-λογικού Είναι, αλλά συλλαμβάνεται βασικά ως ένα πλέγμα σχέσεων: σχέσεις προς τη φύση, την κοινωνία, το κράτος, τους θεούς· προς άλλους ανθρώπους ή άλλους λαούς κ.λπ. Στο πνεύμα αυτών των σχέσεων κατανοείται, λιγότερο ή περισσότερο, και η σχέση των ίδιων των Σοφιστών με τον κοινωνικό τους περίγυρο. Μάλιστα, μέσα στην ιστορία της φιλοσοφίας, η σχέση τους αυτή αποτιμάται άλλοτε ως μια στεγνή επαγγελματική σχέση, όπου εξαργυρωνόταν η γνώση με χρήμα, με συνέπεια να αμαυρώνεται η εικόνα του σοφιστικού κινήματος, άλλοτε ως μια στοχαστική σχέση του ανθρώπινου ατόμου εντός της κοινωνίας και σε σχέση με τούτη.

ΧΕΓΚΕΛ - ΜΙΑ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ

Κατ’ αίσθηση βεβαιότητα:§ 94

Ι. Πώς κατανοείται η εμβέλεια του Αισθητού

1. Βρισκόμαστε στο τμήμα (Α) της Φαινομενολογίας του πνεύματος, σ’ αυτό της Συνείδησης και στο πρώτο κεφάλαιο με τίτλο: Κατ’ αίσθηση βεβαιότητα, το Αυτό και το νομίζειν. Σε τούτη τη βαθμίδα αντιστοιχεί η κατ’ αίσθηση Γνώση, δηλαδή η πιο αφηρημένη, χωρίς συγκεκριμένο περιεχόμενο, άρα η πιο απροσδιόριστη Γνώση (Wissen) της συνείδησης. Εκεί ακριβώς που η συνείδηση φαίνεται να ασχολείται ευχάριστα με μια ορισμένη, επί μέρους περίπτωση ή κατάσταση –προσλαμβανόμενη αισθητηριακά– δηλαδή με ένα Αυτό, με ένα συγκεκριμένο Αυτό-Εδώ και Αυτό-Τώρα, διαπιστώνει πως το εν λόγω Αυτό είναι ένα αφηρημένο Καθολικό και το αποτυπώνει στο λόγο τηςˑ αποφαίνεται, με άλλα λόγια, πως το εν λόγω καθολικό δεν είναι παρά μια ορισμένη σκέψη του Είναι, ένα αφηρημένο διανόημα (Gedanke) του Είναι.

ΡΑΣΣΙΑΣ - ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΦΥΣΕΩΣ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΩΝ ΘΕΩΝ

1. Η ανάγκη για εξηγήσεις και ορισμούς 

Όποιος ασχολείται με τα σχετικά πράγματα, ευκόλως αντιλαμβάνεται ότι τόσο εκείνοι που εχθρεύονται την Εθνική Ελληνική Θρησκεία, όσο και κάποιοι άλλοι, που δεν αποτελούν αλλ’ απλώς παριστάνουν ότι τάχα αποτελούν ενεργό τμήμα της, αποφεύγουν συστηματικώς να εξηγήσουν τι είναι τέλος πάντων εκείνο που αντιστοίχως αντιμάχονται ή τάχα τιμούν. Με λίγα λόγια, να εξηγήσουν τι είναι οι Θεοί. Αυτή η αποφυγή βεβαίως ερμηνεύεται και λογικώς και ευκόλως, αφού κανείς από τις δύο προαναφερθείσες κατηγορίες ανθρώπων δεν αγαπά ιδιαιτέρως την σαφήνεια, η οποία με την σειρά της, αγαπά ως γνωστόν μόνον τους ειλικρινείς και καλών προθέσεων ανθρώπους. 

ΑΝΤΙΦΩΝ - ΝΟΜΟΣ ΚΑΙ ΦΥΣΗ

87 Απόσπασμα 44A, στήλ. 1-6 Diels-Kranz

                                              

Από τα έργα του σοφιστή Αντιφώντα - ταύτισή του με τον ρήτορα, αν και πιθανή, παραμένει αμφιλεγόμενο ζήτημα- δεν σώζονται παρά μερικά αποσπάσματα. Ένα τέτοιο, σχετικά εκτενές απόσπασμα προέρχεται από το έργο που έφερε τον τίτλο Ἀλήθεια (η συγγραφή του πρέπει να τοποθετηθεί πριν από το 423 π.Χ.). Το έργο απαρτιζόταν από δύο βιβλία: το πρώτο πραγματευόταν ζητήματα γνωσιοθεωρητικά (μεταξύ άλλων προτεινόταν λύση για το μαθηματικό πρόβλημα του τετραγωνισμού του κύκλου), ενώ στο δεύτερο θίγονταν ζητήματα κοσμολογικά και ανθρωπολογικά. Θεμελιώδους σημασίας ήταν για τη συζήτηση των ανθρωπολογικών ζητημάτων η χαρακτηριστική για τη σοφιστική σκέψη αντίθεση νόμου-φύσης, η οποία σχετιζόταν με το ερώτημα αν οι κανόνες της κοινωνικής ζωής έχουν θεσπιστεί συμβατικά ή υπάρχουν εκ φύσεως, όπως επίσης αν έχουν απόλυτο ή σχετικό χαρακτήρα. 

ΕΠΙΚΤΗΤΟΣ - ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΗΣ ΖΩΗΣ

201. – Ἐγχειρίδιον 7, 17, 22

Το Εγχειρίδιον αποτελεί επιτομή των Διατριβών,  είναι γραμμένο στην Κοινή της εποχής και ως προς το ύφος διατηρεί στοιχεία της προφορικής διδασκαλίας. Στο επίκεντρο του συγγράμματος βρίσκεται το ερώτημα πώς μπορεί να κατακτηθεί η ευδαιμονία, η εσωτερική γαλήνη. Για την απάντηση στο ερώτημα βασική είναι η διάκριση που κάνει ο Επίκτητος ανάμεσα στα ἐφ᾽ ἡμῖν (τα πράγματα που εξαρτώνται από εμάς) και στα οὐκ ἐφ᾽ ἡμῖν (τα πράγματα που δεν ελέγχουμε οι ίδιοι). Η διάκριση αυτή οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η ενασχόληση με πράγματα που είναι έξω από τις δυνάμεις μας μόνο πόνο επιφέρει και πρέπει να αποφεύγεται. Με το αξίωμα αυτό συνδέονται τυπικά στωικές έννοιες όπως η απάθεια έναντι του εξωτερικού κόσμου, η περιφρόνηση των υλικών αγαθών, η έμφαση στον ασκητισμό. Όλα αυτά συγκλίνουν σε ένα σημείο: οροθετούν έναν ατομικό χώρο εσωτερικής ελευθερίας, που αγνοεί τη σκληρότητα και τους καταναγκασμούς του εξωτερικού κόσμου.

ΚΑΣΤΟΡΙΑΔΗΣ - ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΓΩΔΙΑ

Του Τζωρτζόπουλου Δημήτρη

     Η αρχαία ελληνική τραγωδία   ως συγκρότηση πολιτικών σημασιών                                                      

Τι είναι η αρχαία ελληνική τραγωδία; Πρωτίστως, ένα επίτευγμα που αντιπαρατίθεται ευθέως σε οποιοδήποτε επιτήδευμα. Με αυτή την έννοια είναι δημιουργία. Αλλά τι είδους δημιουργία; Ένα οργανικό όλο, που διασώζει και ανατροφοδοτεί την ενότητα μορφής και περιεχομένου. Η ποιητική μορφή δεν είναι ένα γυμνό λεκτικό σχήμα, αλλά περικλείει νοήματα μεγάλης πολιτικής εμβέλειας. 

ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΝΑΟΙ ΚΡΥΒΟΥΝ ΜΕΣΑ ΤΟΥΣ ΜΥΣΤΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ

Ο Alvin Holm είναι καθηγητής Αρχιτεκτονικής στην Pensylvania και λάτρης της αρχαίας Ελλάδας. Ευρισκόμενος στη χώρα μας για να μιλήσει σε συνέδριο στη Σαμοθράκη με θέμα τα "Καβείρια Μυστήρια", μίλησε για τις αόρατες δυνάμεις που κρύβει μέσα της η αρχαία αρχιτεκτονική και η επίδραση που έχουν στον ψυχισμό αλλά και στο σώμα μας οι αρχαίοι ναοί.

ΕΠΙΔΑΥΡΟΣ

          Αρχαίο θέατρο Επιδαύρου

                                                            Πατώντας εδώ: βλέπετε στον χάρτη την Επίδαυρο
                                           


Στην ενδοχώρα της Επιδαύρου, σε μία περιοχή με ήπιο κλίμα και άφθονα πηγαία ιαματικά νερά, βρισκόταν το Ασκληπιείο, η έδρα του θεού ιατρού της αρχαιότητας και το σημαντικότερο θεραπευτικό κέντρο όλου του ελληνικού και ρωμαϊκού κόσμου. Ήταν το κύριο ιερό της μικρής παραθαλάσσιας πόλης της Επιδαύρου, αλλά η φήμη του και η αναγνώριση της σημασίας του γρήγορα ξεπέρασαν τα όρια της Αργολίδας και θεωρήθηκε από όλους τους Έλληνες ο τόπος όπου γεννήθηκε η ιατρική. Περισσότερα από διακόσια ιαματικά κέντρα σε ολόκληρη την ανατολική Μεσόγειο θεωρούνταν ιδρύματά του. Τα μνημεία του αποτελούν σήμερα όχι μόνο παγκοσμίου φήμης αριστουργήματα της αρχαίας ελληνικής τέχνης, αλλά και εξαιρετική μαρτυρία για την άσκηση της ιατρικής στην αρχαιότητα. Σε αυτά αποτυπώθηκε η εξέλιξη της ιατρικής από τη φάση κατά την οποία η ίαση εξαρτιόταν αποκλειστικά από το θεό έως τη μετατροπή της σε επιστήμη, με τη συστηματική καταγραφή περιστατικών και τη σταδιακή συγκέντρωση γνώσης και πείρας. 

ΠΡΟΚΛΟΣ - Η ΙΕΡΑΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ, ΟΙ ΥΜΝΟΙ ΚΑΙ Η ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΗ ΤΗΣ ΘΕΟΥΡΓΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΚΛΟ (ΒΙΒΛΙΟ)

Του Σπύρου Ράγκου, επίκουρου καθηγητή  Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών 

Η πεποίθηση ότι μέσω μυστηριακών τελετών μπορούσε να έρθει κανείς σε επαφή με τη θεότητα ήταν πανάρχαιη. Ομως, στην ελληνική φιλοσοφία εμφανίστηκε όψιμα. Το πρώτο ολοκληρωμένο σύγγραμμα που μας διέσωσε η αρχαιότητα για την υπεράσπιση των μεθόδων αυτών (γνωστών υπό τον όρο θεουργία) είναι το Περί των αιγυπτίων μυστηρίων του Ιάμβλιχου (3ος - 4ος αι. μ. Χ.). Στην παράδοση που εγκαινίασε το έργο αυτό εγγράφεται και ένα μικρό σωζόμενο πόνημα του Πρόκλου, το οποίο κάποιος χριστιανός συμπιλητής, πιθανότατα ο Μιχαήλ Ψελλός, επέγραψε Περί της καθ' Ελληνας ιερατικής τέχνης.

Ο ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΔΙΑ ΣΤΗΝ ΟΛΥΜΠΙΑ

Αναπαράσταση του ναού του Διός κατά την ακμή του

                                              

                                        Πατώντας εδώ: δείτε το ναό του Δία στον χάρτη

Ο μεγαλοπρεπής ναός του Δία ήταν το σημαντικότερο οικοδόμημα της Άλτεως στην Ολυμπία και δέσποζε σε περίοπτη θέση στο κέντρο της. Πρόκειται για το μεγαλύτερο ναό της Πελοποννήσου, ο οποίος θεωρείται η τέλεια έκφραση, ο "κανών" της δωρικής ναοδομίας. Κτίσθηκε από τους Ηλείους προς τιμήν του Δία με τα λάφυρα από τους νικηφόρους πολέμους, που διεξήγαν κατά των τριφυλιακών πόλεων. Η ανέγερσή του άρχισε το 470 π.Χ. και ολοκληρώθηκε το 456 π.Χ. Η χρονολόγηση αυτή προκύπτει από την αναθηματική επιγραφή των Λακεδαιμονίων, οι οποίοι μετά τη νίκη τους κατά των Αθηναίων και των συμμάχων τους στη μάχη της Τανάγρας (457 π.Χ.), αφιέρωσαν χρυσή ασπίδα, που είχε αναρτηθεί κάτω από το κεντρικό ακρωτήριο του αετώματος. Αρχιτέκτων του ναού ήταν ο Λίβωνας ο Ηλείος, ενώ άγνωστος παραμένει ο καλλιτέχνης των αετωμάτων.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ ΕΡΓΑ

Η φιλοσοφία του Αριστοτέλη συνίστατο στο να ερευνά «πάντα τα αισθητά και τα νοητά» (δηλαδή αυτά που προσλαμβάνουμε με τις αισθήσεις μας ή τη νόησή μας) και από αυτά να ανέρχεται στις αιτίες, στο πρωταρχικό διότι, θεωρώντας πως μόνον αυτή είναι η επιστήμη καθαυτή και μέσω αυτής ανεβαίνει κανείς στο Θείο, ως αιτία του παντός. Επιστήμη που μπορεί να σπουδαστεί  από όλους αυτούς που συναισθάνονται την αληθινή τους αξία. Διέκρινε μεταξύ δυνάμεως (των στοιχείων της ανάπτυξης) και ενέργειας (το σκοπό αναπτύξεως των στοιχείων – εντελέχεια).

ΟΙ ΤΕΡΑΣΤΙΟΙ ΔΑΚΤΥΛΙΟΙ ΤΟΥ ΕΞΩΠΛΑΝΗΤΗ J1407b

Οι τεράστιοι δακτύλιοι του εξωπλανήτη  J1407b

Μια ομάδα αστροφυσικών από το πανεπιστήμιο του Rochester ανακάλυψε στον αστερισμό του Κενταύρου έναν πλανήτη με δακτυλίους, όπως ο Κρόνος, χρησιμοποιώντας τα δεδομένα από τα SuperWASP (Wide Angle Search for Planets) και All Sky Automated Survey (ASAS)

Ολλανδοί και Αμερικανοί αστρονόμοι αποφάνθηκαν ότι ο εξωπλανήτης J1407b, ο οποίος είχε αρχικά ανακαλυφθεί το 2012, διαθέτει ένα γιγαντιαίων διαστάσεων σύστημα δακτυλίων, μπροστά στο οποίο ωχριά ο Κρόνος στο ηλιακό μας σύστημα.

Η ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΝΑΟΥ

Ο ναός στην ελληνική αρχαιότητα ήταν η κατοικία του θεού, το κτήριο που στέγαζε το λατρευτικό άγαλμα μιας ή περισσότερων θεοτήτων, και όχι ο χώρος συνάθροισης των πιστών, όπως στο χριστιανικό κόσμο. Αυτό φανερώνει και το ουσιαστικό «ναός», που προέρχεται από το ρήμα «ναίω» (=κατοικώ). Το λατρευτικό άγαλμα τοποθετούνταν στο βάθος του ναού, πάνω στον κατά μήκος άξονα του κτηρίου. Οι πιστοί συγκεντρώνονταν στον περιβάλλοντα χώρο έξω από το κτήριο του ναού, όπου βρισκόταν και ο βωμός για την προσφορά θυσιών και την άσκηση της λατρείας.

ΣΑΛΛΟΥΣΤΙΟΣ - ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΡΡΗΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΑΙΤΙΑΣ

Οι ουσίες των Θεών ποτέ δεν δημιουργήθησαν (διότι τα αιώνια όντα ποτέ δεν δημιουργούνται. Και υπάρχει αιώνια ότι κατέχει την πρωταρχική δύναμη και από τη φύση του δεν παθαίνει τίποτα). Ούτε συνίστανται οι ουσίες των Θεών από σώματα. Διότι πάντα οι δυνάμεις μέσα στα σώματα είναι ασώματες. Ούτε περιέχονται στο χώρο διότι αυτή είναι ιδιότητα των σωμάτων. Ούτε διαχωρίζονται από την Πρώτη Αιτία ούτε και μεταξύ τους, όπως ακριβώς και οι σκέψεις διαχωρίζονται από το νου, ούτε οι πράξεις γνώσης από την ψυχή. 

Ο ΝΑΟΣ ΤΗΣ ΑΦΑΙΑΣ ΑΘΗΝΑΣ ΣΤΗΝ ΑΙΓΙΝΑ

Πατώντας εδώ δείτε στον χάρτη τον Ναό της Αφαίας Αθηνάς

O Ναός της (Αθηνάς) Αφαίας βρίσκεται στην Αίγινα, στο ιερό αφιερωμένο στην ομώνυμη θεότητα. Βρίσκεται σε ύψος 160 μέτρων στην ανατολική πλευρά του νησιού. Το ιερό επίσης βρίσκεται 29 περίπου χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Ακρόπολης των Αθηνών.

ΑΡΧΑΙΟΣ ΣΚΕΠΤΙΚΙΣΜΟΣ, ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΥΠΑΡΞΙΑΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ

Εισαγωγή

Η εργασία αυτή είναι μία προσπάθεια συσχέτισης του αρχαίου σκεπτικισμού με τη σύγχρονη φαινομενολογία και την υπαρξιακή ψυχοθεραπευτική πρακτική. Αρχικώς θα εξετάσουμε εν συντομία το ιστορικό πλαίσιο μέσα από το οποίο αναδύθηκε ο αρχαίος σκεπτικισμός. Κατόπιν θα δούμε τα διάφορα είδη σκεπτικισμού όπως εξελίχθηκαν ανά τους αιώνες και τη βασική σκεπτική επιχειρηματολογία. Στη συνέχεια θα δούμε κάποιες βασικές διαφορές μεταξύ του αρχαίου, του μεσαιωνικού και του μοντέρνου σκεπτικισμού. Επίσης θα μελετήσουμε συγκριτικά ένα- δύο σημεία από τη φιλοσοφία του αρχαίου σκεπτικισμού και τη φαινομενολογία όπως αυτή αναπτύχθηκε κυρίως από τον Edmund Husserl και θα δούμε ποια τα σημεία σύγκλισης και απόκλισης. Τέλος θα δούμε τι μπορεί να προσφέρει ο αρχαίος σκεπτικισμός στην υπαρξιακή ψυχοθεραπευτική πρακτική. Η σκεπτική φιλοσοφία μπορεί να προσφέρει πάρα πολλά όσον αφορά την προσέγγιση του θεραπευόμενου από το θεραπευτή και τη στάση του δεύτερου στη θεραπευτική διαδικασία. Παράλληλα θα πρέπει να τονιστεί ότι ο αρχαίος σκεπτικισμός όπως και κάθε φιλοσοφικό σύστημα όταν εφαρμόζεται σε άλλο τομέα εμπεριέχει κάποιους περιορισμούς που χρέος μας έχουμε να ξεπεράσουμε.

ΣΕΞΤΟΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ - Η ΑΤΕΡΜΟΝΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

                        

Πρόλογος Μιχαλόπουλου Αθανάσιου

Ο σκεπτικισμός ως ένα από τα ενδιαφέροντα φιλοσοφικά ρεύματα της αρχαίας φιλοσοφίας μας προσφέρει εκείνα τα απαραίτητα εφόδια προκειμένου να συγκροτήσει η φιλοσοφική λογική την απαραίτητη μεθοδολογία σε έναν πιο ασφαλή δρόμο για την αληθινή γνώση. Η συμβολή του σκεπτικισμού στην περαιτέρω ανάπτυξη και εξέλιξη της διαλεκτικής φιλοσοφίας είναι όχι απλά σημαντική αλλά ουσιαστική. Η σκεπτική φιλοσοφία γεννήθηκε από τα σπλάχνα της πλατωνικής γνωσιολογίας και οντολογίας και έδειξε ότι το ίδιο το ταξίδι προς την Ιθάκη μεταξύ του Πέρατος και του Απείρου είναι αυτό που μαγεύει τον νου. Αυτή την σκεπτικιστική μεθοδολογία την  συλλαμβάνουμε σε σπέρματα στην θεωρία των ιδεών του Πλάτωνα όταν απέναντι στον νοητό κόσμο αντίκειται ο αισθητός κόσμος ο οποίος είναι απατηλός αν στηριχτούμε μόνο στην αισθητηριακή αντίληψη γνώσης. Πιο καθαρά συλλαμβάνουμε την σκεπτικιστική μεθοδολογία στη δομή της εγελιανής διαλεκτικής η οποία κινείται αδιάκοπα ανάμεσα στην περατότητα και την απειρία προκειμένου η συνείδηση να εξελίσσεται και να αναδημιουργεί τον κόσμο. Όταν αναφερόμαστε στην περατότητα εννοούμε ότι κατορθώνουμε να γνωρίσουμε ένα ον στα τελικά όριά του σε μια δεδομένη στιγμή μέσα σε έναν συγκεκριμένο χρόνο, κάτι όμως που δεν μας κομίζει την πραγματική του ουσία, εφόσον μέσα στη αιωνιότητα θα λάβει νέες μορφές και ιδιότητες που εμείς ως ενθαδικά όντα είναι αδύνατον να συλλάβουμε. Η απειρία, επομένως, συνίσταται στην αέναη εξέλιξη ενός όντος όχι μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή ή περίοδο, αλλά μέσα στην αιωνιότητα.

"Τοῖς ζητοῦσί τι πρᾶγμα ἢ εὕρεσιν ἐπακολουθεῖν εἰκὸς ἢ ἄρνησιν εὑρέσεως καὶ ἀκαταληψίας ὁμολογίαν ἢ ἐπιμονὴν ζητήσεως." 
«Η φυσική συνέπεια γι αυτούς που ερευνούν κάποιο πράγμα είναι ή η εύρεση του πράγματος ή η άρνηση της εύρεσης και η παραδοχή ότι πρόκειται για κάτι ακατάληπτο ή η επίμονη συνέχιση της έρευνας.» 
                                                          (Σέξτος Εμπειρικός, Πυρρώνειοι υποτυπώσεις 1.1)

Ο Σέξτος ο Εμπειρικός (β΄μισό 2ου - αρχές 3ου αι.μ. Χ.) ήταν φιλόσοφος και γιατρός, εκπρόσωπος του του σκεπτικισμού στη φιλοσοφία και του εμπειρισμού στην ιατρική, γνωστός κυρίως από τα σωζόμενα συγγράμματά του, τα οποία έχουν συνταχθεί μεταξύ 180 και του 200 μ. Χ. Από δική του μαρτυρία προκύπτει ότι καταγόταν από την Ελλάδα και από τον Διογένη τον Λαέρτιο ότι ήταν μαθητής του γιατρού Ηροδότου του Ταρσέα και δάσκαλος του Σατουρίνου. Πιθανή θεωρείται η δραστηριότητά του στη Ρώμη.^[1]Ονομάστηκε Εμπειρικός γιατί ακολουθούσε την εμπειρική (αντίθετη προς τη δογματική ή θεωρητική) ιατρική σχολή, που είχε στενές σχέσεις με τον φιλοσοφικό σκεπτικισμό. Αναφέρεται πως έζησε στην Αλεξάνδρεια, τη Ρώμη ή την Αθήνα και ήταν ο γνωστότερος εκπρόσωπος της διδασκαλίας του πυρρωνισμού. Το φιλοσοφικό του έργο θεωρείται η πληρέστερη αφήγηση του αρχαιοελληνικού και ρωμαϊκού σκεπτικισμού.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΟΝΤΟΣ - ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΕΝΑ ΑΓΝΩΣΤΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ (ΒΙΒΛΙΟ)

Ο πολιτισμός είναι έργο του ανθρώπου, του ανθρώπινου εγκεφάλου. Όσο περισσότεροι άνθρωποι, ανθρώπινοι εγκέφαλοι, συμμετέχουν στο έργο αυτό, τόσο ο πολιτισμός ανθεί περισσότερο. Για να γίνει όμως το συμμετοχικό πλήθος των ανθρώπινων εγκεφάλων μεγάλο, χρειάζεται κάποιο πολίτευμα που να δημιουργεί πολίτες. Δεν είναι τυχαίο που η λέξη «πολιτισμός» προϋποθέτει τη λέξη «πολίτης». Ο πολίτης όμως δεν είναι δημιούργημα παρά ενός και μόνου πολιτεύματος: της Δημοκρατίας.

Ο ΔΙΟΝΥΣΟΣ - ΤΑΥΡΟΣ (ΒΙΝΤΕΟ)

                          


Το μυσταγωγικό ταξίδι ενός πανάρχαιου μύθου συνυφασμένου με τα μυστήρια του θανάτου και της αναγέννησης, της υπέρτατης μορφής μύησης στις αθέατες δυνάμεις του ανθρώπου και του σύμπαντος.

Η ΕΦΕΣΙΑ ΑΡΤΕΜΙΣ ΚΑΙ Η ΛΑΤΡΕΙΑ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΘΕΑΣ (ΒΙΝΤΕΟ)

             ΒΙΝΤΕΟ - ΕΦΕΣΙΑ ΑΡΤΕΜΙΣ

   

Η Άρτεμις Εφεσία είναι η κύρια θεότητα της πόλης της Εφέσου, στεγαζόμενη στο περίφημο ιερό της, το Αρτεμίσιο, που βρισκόταν περίπου 1.200 μ. (7 στάδια) από την αρχική εγκατάσταση των Ελλήνων αποίκων. Η σύγχρονη έρευνα αναγνωρίζει σήμερα την ιστορικότητα των πληροφοριών που μας παρέχουν διάφορες αρχαίες πηγές, σύμφωνα με τις οποίες οι αρχικοί Έλληνες άποικοι αποβιβάστηκαν σε σημείο όπου Λέλεγες και Κάρες (ή Λυδοί) λάτρευαν τη Μητέρα των Θεών. Χωρίς να πειράξουν τους πιστούς της λατρείας και το ίδιο το ιερό, οι άποικοι αποδέχθηκαν τη λατρεία της θεάς των αυτοχθόνων, την οποία και ταύτισαν με την Αρτέμιδα. Συγκεκριμένα, η θεά θεωρείται ως το αμάλγαμα δύο διαφορετικών θεϊκών μορφών και παραδόσεων, της μυκηναϊκής Αρτέμιδος και μιας προελληνικής, πιθανόν χετιτικής θεότητας, της Όπιδος ή Ούπιδος, πολιούχου της πόλης Apaaa, που προϋπήρχε στη θέση της ελληνικής Εφέσου.

ΕΠΙΚΤΗΤΟΣ - Η ΑΤΑΡΑΞΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΩΣ ΑΡΕΤΗ ΚΑΙ ΕΥΤΥΧΙΑ

Η φιλοσοφία του Επίκτητου – Μια εναλλακτική στάση ζωής

Της Δήμητρας Αθανασάκου, Ψυχολόγος Ψυχοθεραπεύτρια

Ο Επίκτητος (50 – 138 μ.Χ. ) ήταν Έλληνας στωικός φιλόσοφος που γεννήθηκε στην Ιεράπολη της της Φρυγίας. Ήταν δούλος και ζούσε στη Ρώμη, αλλά κάποια στιγμή κατάφερε – δεν ξέρουμε πώς- να ζει ελεύθερος. Έγινε φιλόσοφος και διώχθηκε από τη Ρώμη εξαιτίας σχετικού διατάγματος του Δομιτιανού. Πήγε μετά στη Νικόπολη της Ηπείρου, όπου ίδρυσε φιλοσοφική σχολή. Μεταξύ των μαθητών του συγκαταλέγεται ο ιστορικός Φλάβιος Αρριανός, ο πραγματικός καταγραφέας των φιλοσοφικών του απόψεων, καθώς ο ίδιος δεν άφησε κανένα σύγγραμμα (όπως και ο Σωκράτης!). Ήταν ανάπηρος από το ένα πόδι, δεν ξέρουμε όμως πώς ακριβώς το έπαθε, κάποιοι λένε ότι έτσι γεννήθηκε, άλλοι ότι του το έσπασε σκόπιμα ο κύριός του.

ΣΤΩΙΚΙΣΜΟΣ - Η ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΤΕΛΕΙΩΣΗ ΩΣ ΑΠΤΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Εισαγωγικά 

«Όποιος αγνοεί τι εστί Κόσμος, δεν γνωρίζει πού ο ίδιος βρίσκεται..» (Μάρκος Αυρήλιος) 

Δεν θα ήταν ορθό να ξεκινήσει κάποιος ένα οποιοδήποτε κείμενο που να αναφέρεται σε κάποια Φιλοσοφική Σχολή της προγονικής μας Παραδόσεως, δίχως προηγουμένως να ομιλήσει γενικότερα περί αυτής της ιδίας της Φιλοσοφίας, και αυτό διότι οι επί των «σωτηρίων» ετών μας στρεβλώσεις, παρεξηγήσεις, παραποιήσεις και ιδιοποιήσεις είναι σε τέτοιο βαθμό εξωφρενικές και προκλητικές, ώστε απαιτείται ένα στοιχειώδες ξεκαθάρισμα εννοιών και όρων, αν δεν θέλει να δει κανείς τον εαυτό του από τη μία στιγμή στην άλλη να αποτελεί οργανικό τμήμα όχι της επιλύσεως αλλά του προβλήματος, όπως επίσης και του γνωστού και μη εξαιρετέου αίσχους που προηγείται αλλά και έπεται του όποιου προβλήματος της «σωτηρίου» εποχής ή Era Vulgaris. 

ΝΤΕΪΒΙΝΤ ΧΙΟΥΜ - ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΑΙΤΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ Η ΕΠΑΓΩΓΗ

O Ντέιβιντ Χιουμ (David Hume) (26 Απριλίου/7 Μαΐου 1711 – 25 Αυγούστου 1776) ήταν Σκωτσέζος ιστορικός και φιλόσοφος, που επηρέασε την ανάπτυξη δύο σχολών φιλοσοφίας, του σκεπτικισμού και του εμπειρισμού.

Γεννημένος στο Εδιμβούργο στις 7 Μαΐου 1711, ο Χιουμ μορφώθηκε κατ' οίκον και στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, στο οποίο εγγράφηκε σε ηλικία 12 ετών. Η υγεία του ήταν κακή και, αφού εργάστηκε για λίγο σε έναν εμπορικό οίκο στο Μπρίστολ, πήγε να ζήσει στη Γαλλία.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ Ο ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΗΣ

Ο Αριστοτέλης (αρχ. Ἀριστοτέλης. Στάγειρα 384 - Χαλκίδα 322 π.Χ.) ήταν αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος και πολυεπιστήμονας, γιος του Νικομάχου, ο οποίος πέθανε νωρίς και την κηδεμονία του, την ανέλαβε ο Πρόξενος από τον Αταρνέα.^[1] Σε ηλικία 17 ετών εισέρχεται στην Ακαδημία του Πλάτωνα, στην Αθήνα, και παραμένει εκεί έως τα 37 του έτη και συνδέεται τόσο με τον ίδιο τον Πλάτωνα, όσο και με τον Εύδοξο, τον Ξενοκράτη και άλλους στοχαστές.^[2] Τα έργα του αναφέρονται σε πολλαπλά είδη επιστημών, όπως φυσική, βιολογία, ζωολογία, μεταφυσική, λογική, ηθική, ποίηση, θέατρο, μουσική, ρητορική,  πολιτική κ.ά, τα οποία συνιστούν το πρώτο ολοκληρωμένο σύστημα στη Δυτική Φιλοσοφία. Η περίοδος της ωριμότητας αρχίζει με τις βιολογικές έρευνες και τα συμπεράσματά του είναι η πρώτη συστηματοποίηση των βιολογικών φαινομένων στην Ευρώπη.