ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΠΥΛΕΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ

Ένα πολύ περίεργο απόσπασμα του Σέρβιου, από τα Σχόλια του στα Γεωργικά του Βιργιλίου, μας προσθέτει νέα δεδομένα και μας προβληματίζει :

“Varro tamen ait se legisse Empedotimo cuidam Syracusano a quadam potestate divina mortalem aspectum detersum, eumque inter cetera tres portas vidisse tresque vias, unam ad signum scorpionis, qua Hercules ad deos isse dicetereur, alteramper limitem qui est inter leomen et cancrum, tertiam esse inter aquatium etpisces”

“Αλλά ο Βάρρων αναφέρει ότι έχει διαβάσει ότι ένας Εμπεδότιμος από τις Συρακούσες, αφού απέκτησε εξαιρετικές δυνάμεις οράσεως από κάποια θεία δύναμη, είδε καταμεσήμερα, μεταξύ άλλων, τρεις πύλες και τρεις δρόμους, μια κοντά στον αστερισμό του Σκορπιού, όπου ο Ηρακλής αναφέρθηκε ότι αποθεώθηκε. Μια δεύτερη ανάμεσα στον Λέοντα και τον Καρκίνο και η τρίτη ανάμεσα στονΥδροχόο και στους Ιχθείς.”
Servius, In Vergilii Georgica 1.34

Ο ΜΥΘΟΣ ΤΟΥ ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ - ΤΙ ΓΙΝΟΤΑΝ ΣΤΑ ΕΛΕΥΣΙΝΙΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ

Πρόλογος του Μιχαλόπουλου Αθανάσιου

Ο φιλόσοφος του μέσου πλατωνισμού Πλούταρχος αναπτύσσει τον μύθο της κυκλικής πορείας της ψυχής που ξεκινά ένα ταξίδι από τον Ήλιο στη Σελήνη και τη Γη και μετά ακολουθεί την αντίστροφη πορεία επιστροφής προς τον Ήλιο. Είναι η μεγάλη πορεία της ψυχής από το θείο ή νοητό κόσμο προς τον αισθητό και αντίστροφα, με την επιστροφή της σε αυτόν. Αυτό το ταξίδι της ψυχής μαρτυρά την κυκλικώς σπειροειδή διαλεκτική πορεία του Όντος, τα τρία στάδια που διανύει το Παν στην αέναη πορεία του μέσα στο Άπειρο. Η ανθρώπινη ψυχή δεν κάνει τίποτα άλλο παρά ακολουθεί την ίδια πορεία και εξέλιξη που ακολουθεί και το Πνεύμα του Όντος. Μονή, Πρόοδος, Επιστροφή είναι οι τρεις εξελικτικές καταστάσεις του Όντος, κατά τον Πρόκλο, ίδιοι σταθμοί με την πορεία που διανύει το Πνεύμα του Χέγκελ (Θέση, Άρνηση, Άρνηση αρνήσεως), το Απόλυτο του Σέλινγκ (Από τη Φύση στο Πνεύμα και από το Πνεύμα στη Φύση) και το Εγώ του Φίχτε με το τρίπτυχο εμπνευσμένο από τον Ιάμβλιχο (Θέση, Αντίθεση, Σύνθεση). Πολλοί βέβαια, ταυτίζουν μια τέτοια θεώρηση μόνο με την πλατωνική/νεοπλατωνική/εγελιανή φιλοσοφία, όμως την βρίσκουμε και σε άλλους αρχαίους φιλοσόφους, αφού τον διαλεκτικό της χαρακτήρα τον συλλαμβάνουμε στην πρακτική διάσταση που λάμβανε χώρα στα ελευσίνια μυστήρια. Την διαλεκτική αυτή πορεία του κόσμου την βρίσκουμε αρχικά στον Ηράκλειτο, τον μεγάλο φιλόσοφο του "γίγνεσθαι", ο οποίος μας γράφει:

<<Οδός άνω κάτω μια και αυτή. (δηλαδή ο ανήφορος και ο κατήφορος είναι ένας και ο ίδιος δρόμος). Αθάνατοι θνητοί, θνητοί αθάνατοι, ζώντες τον εκείνων θάνατον, τον δε εκείνων βίον τεθνεώτες (δηλαδή οι αθάνατοι είναι θνητοί και οι θνητοί αθάνατοι, γιατί η ζωή των πρώτων είναι ο θάνατος των δεύτερων και η ζωή των δεύτερων ο θάνατος των πρώτων). Ταυτό τ' ένι ζων και τεθνηκός και το εγρηγορός και το καθεύδον και το νέον και γηραιόν. Τάδε γαρ μεταπεσόντα εκείνα έστι, κακείνα πάλιν μεταπεσόντα ταύτα (δηλαδή το ίδιο είναι ο ζωντανός και ο πεθαμένος, ο κοιμισμένος και ο ξύπνιος, γιατί ο ένας όταν αλλάζει γίνεται ο άλλος) Ξυνόν γαρ αρχή και πέρας επί κύκλου περιφερείας (δηλαδή η αρχή και το τέλος της περιφέρειας του κύκλου είναι το ίδιο πράγμα)>>

Η ΜΥΣΤΗΡΙΑΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΓΗΣ, ΤΗΣ ΣΕΛΗΝΗΣ, ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΓΑΛΑΞΙΑ (ΑΠΟΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ)

Α. Οι πύλες του Ηλίου και οι πύλες του Ηρακλή

Όπως ήδη αναφέραμε, ο Ηλιος φαίνεται ότι διατρέχει τον ζωδιακό κάνοντας έναν πλήρη κύκλο μέσα σε ένα έτος. Κάνοντας λοιπόν τον κύκλο, σε δύο σημεία φαίνεται ότι αναστρέφεται η πορεία του. Τα σημεία αυτά είναι τα σημεία των δυο ηλιοστασίων, που ΣΥΜΒΑΤΙΚΑ θεωρούμε ότι είναι ο Καρκίνος και ο Αιγόκερω.

Ο Πορφύριος στο Περί του Αντρου των Νυμφών 28 μας αναφέρει ότι :

“λέγει δε που και Ηλίου πύλας, σημαίνων Καρκίνον τε και Αιγόκερων»

όπως επίσης και ο Μακρόβιος που αναφέρει ότι :

ΠΡΟΣΩΚΡΑΤΙΚΩΝ ΟΡΑΜΑΤΑ

      
     του Mario Vegetti
    Kaθηγητή της Iστορίaς της Aρχaίaς Φιλοσοφίas  στο Πανεπιστήμιο της Παβias (Ιταλία)

                       Πως ο γαλαξίας των «πρώτων φιλοσόφων» αποκρυπτογραφεί

τον κόσμο και ανοίγει τον δρόμο για το πέρασμα από το ζοφερό σύμπαν της δεισιδαιμονίας στη λογοκρατούμενη κοινωνία των πολιτών

Η «ΑΝΤΙΓΟΝΗ» ΤΟΥ ΣΟΦΟΚΛΗ ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΚΥΡΙΕΣ ΣΤΑΘΕΡΕΣ ΠΟΥ ΔΙΕΠΟΥΝ ΤΙΣ ΕΓΓΕΝΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ

                 

Αντίστοιχο κεφάλαιο από το βιβλίο του George Steiner

«ΑΝΤΙΓΟΝΕΣ» (σελ. 360-427)

(Ο μύθος της ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ στην λογοτεχνία,

τις τέχνες και τη σκέψη της εσπερίας)

Νομίζω πως ένα μόνο λογοτεχνικό κείμενο έχει το χάρισμα να εκφράζει όλες τις κύριες σταθερές που διέπουν τις εγγενείς στην ανθρώπινη κατάσταση συγκρούσεις· αυτές οι σταθερές είναι πέντε: η αναμέτρηση μεταξύ ανδρών και γυναικών, μεταξύ ηλικιωμένων και νέων, μεταξύ κοινωνίας και ατόμου, μεταξύ ζωντανών και νεκρών, μεταξύ ανθρώπων και θεού (θεών). Οι συγκρούσεις, που προέρχονται από αυτούς τους πέντε τύπους αναμέτρησης, δεν είναι διαπραγματεύσιμες. Οι άνδρες και οι γυναίκες, οι γέροι και οι νέοι, το άτομο και η κοινότητα ή το κράτος, οι ζωντανοί και οι πεθαμένοι, οι θνητοί και οι αθάνατοι αυτοπροσδιορίζονται μέσα στην συγκρουσιακή διαδικασία του αλληλοπροσδιορισμού. Ο αυτοπροσδιορισμός είναι αναπόσπαστος από την αγωνιστική αναγνώριση της «ετερότητας» (του «άλλου», «l’autre») εκείθεν των απειλούμενων ορίων του εγώ. Οι αντιτιθέμενοι πόλοι του αρσενικού και του θηλυκού, των γηρατειών και της νεότητας, της ιδιωτικής αυτονομίας και της κοινωνικής συλλογικότητας, της ύπαρξης και της θνητότητας, του ανθρώπινου και του θείου μπορούν να αποκρυσταλλωθούν μόνο με όρους εναντίωσης (όποιες κι αν είναι οι πολυάριθμες αποχρώσεις των προσαρμογών των μεν προς τα δε). Φθάνω στον εαυτό μου - το πρωταρχικό ταξίδι - σημαίνει αντιμετωπίζω πολεμικά τον «άλλον». Οι οριακές συνθήκες του ανθρώπινου προσώπου είναι οι συνθήκες που τίθενται από το φύλο, την ηλικία, την κοινότητα, το χάσμα μεταξύ ζωής και θανάτου και το δυναμικό της αποδεκτής ή μη συνάντησης του υπαρξιακού με το υπερβατικό.

Η ΙΕΡΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΤΩΝ ΜΕΓΑΛΙΘΙΚΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΚΑΙ Η ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΟΥΣ (ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΟ ΒΙΝΤΕΟ)

           Ψηφιακή αναπαράσταση των ιερών 
                         κέντρων της Γης

Σύμφωνα με την πλατωνική φιλοσοφία, ο πλανήτης Γη διακρίνεται από 12 κύρια ιερά κέντρα ροής ενέργειας με πάμπολλες  μικροδιακλαδώσεις σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της. Στα ιερά αυτά γεωδαιτικά κέντρα εκλύεται κατά τέτοιο τρόπο ενέργεια που προκαλεί ευεξία και ανάταση στον άνθρωπο. Παρομοιάζεται η λειτουργία των κέντρων αυτών ακριβώς σαν μια παγκόσμια ψυχοθεραπεία των όντων της γης μέσω "βελονισμού". Στα πολύ παλιά χρόνια πάνω αυτά ιερά κέντρα της γης στήνονταν μεγαλιθικά μνημεία (Ντόλμεν και Μενίρ) στους χώρους των οποίων αργότερα χτίζονταν αρχαίοι ναοί. Παρατηρείται το ιστορικό φαινόμενο να χτίζονται αργότερα σε αυτά τα σημεία των μεγαλιθικών αρχαίοι ναοί, κυρίως σε περιοχές που επικράτησε το ελληνικό στοιχείο.

ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΟ ΜΥΚΗΝΑΪΚΟ ΑΝΑΚΤΟΡΟ ΑΝΑΚΑΛΥΦΘΗΚΕ ΣΤΗ ΛΑΚΩΝΙΑ (ΓΡΑΜΜΙΚΗ Β' - ΝΑΟΣ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΑΜΥΚΛΑΙΟΥ)

Ένα νέο μυκηναϊκό ανάκτορο φέρνουν στο φως στην πεδιάδα της Σπάρτης οι αρχαιολογικές έρευνες που πραγματοποιούνται από το 2009 στον λόφο του Αγίου Βασιλείου, κοντά στο χωριό Ξηροκάμπι Λακωνίας.

Ανευρέθηκαν, επίσης, πολλές πινακίδες Γραμμικής Β΄ Γραφής, της πρώτης δηλαδή καταγραφής της ελληνικής γλώσσας. Οι γραπτές αυτές μαρτυρίες συνιστούν το πολυτιμότερο εύρημα της ανασκαφής,  που καθίσταται ακόμη πιο σημαντικό καθώς εντάσσεται στη σφαίρα της πρωτοϊστορίας για τον ελληνικό χώρο, όπου τα γραπτά τεκμήρια είναι ελάχιστα.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΜΕ ΤΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΤΗΣ ΚΒΑΝΤΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ

Η πραγματικότητα που δημιουργούν οι πέντε αισθήσεις. Μέσα σ΄ αυτήν αισθάνομαι την μουσική,

να συγκλονίζει  το  έσχατο μόριο της ύπαρξής μου. Σ’ αυτήν την ψεύτικη ύπαρξη χαίρομαι, πονάω, υποφέρω και ελπίζω, πέφτω, σηκώνομαι ξανά. Και πάλι απ’ την αρχή, μια νέα ιστορία.

Σ’ αυτήν την περιπέτεια  τέλος δεν είναι. Μόνο αέναο ανέβασμα προς τ' άστρα ΕΊΝΑΙ.

Πως Δημιουργούμε την Πραγματικότητά μας

Με την βοήθεια των πέντε αισθήσεων  ο άνθρωπος σχηματίζει μια εικόνα του περιβάλλοντος κόσμου. Η εικόνα αυτή είναι μια προβολή του νου του, ένα ολόγραμμα στον χώρο. Το ολόγραμμα οφείλεται  στις πληροφορίες των αισθήσεων. Λόγω όμως των μικροδιαφορών στις πληροφορίες των αισθήσεων από άτομο σε άτομο. Οι εικόνες του κόσμου διαφέρουν αισθητά κατά το πλήθος των ανθρώπων στην Γη.

ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ Ο ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΣ ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΟΣ ΓΑΛΑΞΙΑΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΓΙΑ ΝΑ ΕΞΕΤΑΣΤΕΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΣΚΟΤΕΙΝΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Η Ψηφιακή Έρευνα του Ουρανού Sloan (SDSS) έχει φτιάξει τους πιο λεπτομερείς τρισδιάστατους χάρτες των σχετικά κοντινών μας γαλαξιών. Η Γη είναι στο κέντρο αυτών των τομέων, και κάθε σημείο αντιπροσωπεύει έναν γαλαξία, με τον εξωτερικό κύκλο να είναι σε μια απόσταση 2 δισεκατομμυρίων ετών φωτός. Η περιοχή μεταξύ των τομέων δεν χαρτογραφήθηκε από την SDSS, επειδή η σκόνη στον Γαλαξία μας κρύβει την θέα του απόμακρου Κόσμου σε αυτές τις κατευθύνσεις.

Οι κοσμικοί χαρτογράφοι αρχίζουν να εργάζονται για το μεγαλύτερο τρισδιάστατο χάρτη του Κόσμου που έγινε μέχρι τώρα. Θα μας αποκαλύψει ένα κυματιστό τοπίο που σμιλεύτηκε από την εποχή της Μεγάλης Έκρηξης, και να μας δώσει μια ένδειξη για την ελλοχεύουσα μορφή του χώρου και τη φύση της "σκοτεινής ενέργειας" που αναγκάζει τον Κόσμο να διαστέλλεται.

Το πρόγραμμα Sloan III είναι το τελευταίο από μια ακολουθία ερευνών του ουρανού, που χρησιμοποιεί ένα ειδικό ευρυγώνιο τηλεσκόπιο στο Sunspot του Νέου Μεξικού. Μετά την ολοκλήρωση των ερευνών Sloan Ι και ΙΙ, η κάμερα και η οπτική του τηλεσκοπίου αυτού έχουν βελτιωθεί κάνοντας το ένα πολύ ευαίσθητο όργανο. Έχει γίνει, επίσης, και μια μετατόπιση στη στρατηγική, λέει ο Daniel Eisenstein, διευθυντής του νέου προγράμματος στο πανεπιστήμιο της Αριζόνα.

Η ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΟΛΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ ΜΙΑΣ ΝΕΑΣ ΕΠΟΧΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΦΥΣΙΚΗ

      Μια αναπαράσταση της εξέλιξης του σύμπαντος
               (Από το bing bang στο ολόγραμμα)

Ερευνητές μέλη μιας βρετανογερμανικής ομάδας αναζητώντας στα βάθη του διαστήματος τα κύματα της βαρύτητας, μπορεί να έχουν κάνει αναπάντεχα μια από τις πιο σημαντικές ανακαλύψεις στην φυσική, σύμφωνα με έναν Αμερικανό φυσικό.

Ο Craig Hogan, φυσικός στο Κέντρο Σωματιδιακής Αστροφυσικής Fermilab στο Ιλλινόις είναι πεπεισμένος ότι έχει βρει την απόδειξη μέσα στα στοιχεία του ανιχνευτή  βαρυτικών κυμάτων GEO600, για ένα ολογραφικό σύμπαν - και ότι οι ιδέες του έτσι θα μπορούσαν να εξηγήσουν τον μυστηριώδη θόρυβο του ανιχνευτή δεδομένων,  που μέχρι σήμερα δεν έχει εξηγηθεί. 

ΠΟΣΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΤΟ ΟΛΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΥΜΠΑΝ

Βιεννέζοι επιστήμονες προσπαθούν να κατανοήσουν τα μυστήρια της ολογραφικής αρχής: Πόσες διαστάσεις υπάρχουν στο σύμπαν μας; Κάποια από τα λαμπρότερα μυαλά σε παγκόσμιο επίπεδο διεξάγουν μια έρευνα στον τομέα αυτό - και ακόμη δεν έχουν επιτύχει μέχρι στιγμής τη δημιουργία μιας ενοποιημένης θεωρίας της κβαντικής βαρύτητας, που συχνά θεωρείται ότι είναι το "Άγιο Δισκοπότηρο" της σύγχρονης επιστήμης.

Ο Daniel Grumiller από το Ινστιτούτο Θεωρητικής Φυσικής της Βιέννης, μπορεί τώρα τουλάχιστον να έχει ξεμπλέξει ορισμένα από τα μυστήρια της κβαντικής βαρύτητος. Τα αποτελέσματα του για τις μαύρες τρύπες και τα κύματα βαρύτητας είναι θαυμαστές επινοήσεις του νου, το λιγότερο που μπορούμε να πούμε. Πρόσφατα κέρδισε το βραβείο START και θα χρησιμοποιήσει τα κεφάλαια αυτά για να φέρει περισσότερους νεαρούς φυσικούς στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Βιέννης.

Ο ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΚΑΙ Η ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΤΗΣ ΗΘΙΚΗΣ ΣΤΟΝ ΛΟΓΟ

 του Aντώνη Mακρυδημήτρη,

καθηγητή Πανεπιστημίου Aθηνών

           Στην ιστορία της φιλοσοφίας τα ζητήματα της ηθικής δεν ήταν μεταξύ εκείνων που προηγήθηκαν στη συστηματική διερεύνηση και στον στοχασμό. Aντίθετα, το ενδιαφέρον για τον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου ακολούθησε τη μέριμνα για τη φύση και το εξωτερικό περιβάλλον της ανθρώπινης συμπεριφοράς. H φύση, επομένως, προηγήθηκε της ηθικής στην πορεία του φιλοσοφικού στοχασμού και της ενατένισης.

H αποφασιστική στιγμή που σημάδεψε τη στροφή του ενδιαφέροντος και της προσοχής από τον εξωτερικό στον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου συνδέεται με την ιστορική παρουσία και τη διδασκαλία του Σωκράτη τον 5ο αιώνα π.X. Πράγματι, ο Σωκράτης που θανατώθηκε από τους συμπολίτες του το 399 π.X., ήτοι, ακριβώς πριν από 2.400 χρόνια, δίκαια θεωρείται ως ο θεμελιωτής της ηθικής φιλοσοφίας επειδή έστρεψε το φως της σκέψης και του προβληματισμού του από τη φύση στην ψυχή και την ηθική συμπεριφορά του ανθρώπου. Αυτή η «ανθρωποκεντρική» στροφή έταμε έκτοτε την πορεία του φιλοσοφικού στοχασμού και ο Σωκράτης κατέκτησε μια αν όχι την κορυφαία θέση στο Πάνθεον των φιλοσόφων της ανθρωπότητας.

Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΧΕΙΡΑΓΩΓΗΣΗ ΤΟΥ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟ ΤΟΥ 21ου ΑΙΩΝΑ

Στη σύγχρονη Ελλάδα δεν υπάρχει ούτε υπήρξε ποτέ ένα γνήσιο δημοκρατικό κίνημα προώθησης της αληθινής δημοκρατίας (άμεση δημοκρατία). Όλα ανεξαιρέτως τα κόμματα υπόσχονταν μαγικούς παράδεισους φτιαγμένους από τα πιο ουτοπικά ιδεολογικά υλικά που το μόνο που κομίζουν είναι ο λαϊκισμός, η κομματοκρατία, η μεροληπτική υποστήριξη κάποιας τάξης και η διάσπαση της κοινωνίας.

Οι ιδεολογίες σταμάτησαν να έχουν την ισχύ που είχαν. Ο αμιγής σοσιαλισμός και ο αμιγής φιλελευθερισμός κατέρρευσαν. Δεν υπάρχουν πουθενά. Δεν υπάρχει φιλελεύθερος που να μην μιλά για κοινωνικό κράτος ούτε σοσιαλιστής που να μην μιλά για αγορά και επιχειρηματικότητα. Ίσως δεν είναι καθόλου κακό αυτό. Το ζήτημα είναι όμως ότι αυτές οι πολιτικές (αριστερές και δεξιές) παντού αντικαταστήθηκαν από μια νέα ιδεολογική ορθοδοξία. Από ένα μίγμα νεομαρξισμού και άκρατου φιλελευθερισμού που υπηρετεί όπως και τα προηγούμενα το αντιπροσωπευτικό σύστημα και τις κοινωνικές ανισότητες.

Η ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ ΩΣ ΝΑΡΘΗΚΑΣ ΤΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΚΑΙ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΣΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΚΗΝΙΚΟ

Η στάση του αρχαίου σκεπτικισμού είναι χρήσιμη για την αποδόμηση δογματικών τοποθετήσεων που λειτουργούν ως νάρθηκας της σκέψης και αναστέλλουν τη διερεύνηση. Ένα πλαίσιο βεβαιοτήτων είναι χρήσιμο κατά πως φαίνεται (βλ. Παραβάντης 2014) και δεν είναι σωστό να απορρίπτουμε ό,τι μπορεί να μην κατανοούμε. Ωστόσο το θέμα της ιδεολογίας (μη-γνώσης) ως νάρθηκα της σκέψης είναι πολύ σοβαρό, γιατί η σκέψη είναι το βασικό όπλο του ανθρώπινου είδους για την επιβίωση. Ιδιαιτέρως όταν η ιδεολογία, ως μη-γνώση και σύνολο αυθαίρετων (ή μερικώς στηριζόμενων στα δεδομένα) βεβαιοτήτων, λειτουργεί διχαστικά και πολυδιασπαστικά, όπως συμβαίνει στον χώρο της πολιτικής παγκοσμίως. Η κατάσταση αυτή αποτελεί βελτίωση από την αυθαιρεσία απολυταρχικών καθεστώτων. Η διαμαρτυρία ως έκφανση της ελευθερίας του λόγου και ο έλεγχος μεταξύ των ιδεολογικών χώρων στάθηκαν ευεργετικά για τον πολύ κόσμο. Δεν είναι όμως επαρκή, είναι σίγουρα είναι επιδεκτικά βελτίωσης, δεδομένου ότι εξίσου σημαντική είναι και η ελευθερία της σκέψης.

Ο ΜΑΓΙΚΟΣ ΡΕΑΛΙΣΜΟΣ ΩΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟ ΡΕΥΜΑ

Πίνακας του ζωγράφου Γιάννη Νίκου, ο οποίος αποτυπώνει 
την τεχνοτροπία του μαγικού ρεαλισμού

Ο μαγικός ρεαλισμός αποτελεί μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα αφηγηματική τεχνική, η οποία αναιρεί με μοναδικό τρόπο τα σύνορα μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας και χαρακτηρίζεται από μια ισότιμη αποδοχή του καθημερινού και του απίθανου, του συνηθισμένου και του εκπληκτικού. Ο μαγικός ρεαλισμός αναμιγνύει το λυρικό, το μυθικό και φανταστικό με την κατά βάθος διερεύνηση της ανθρώπινης ύπαρξης και την έντονη κοινωνική κριτική.

ΤΑ ΕΦΤΑΡΙΑ ΤΟΥ ΟΥΡΑΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

             Ο αστερισμός του Ωρίωνα


Του Διονύση Σιμόπουλου
Αστροφυσικού και Διευθυντή του Ευγενιδείου Πλανηταρίου

Στις αρχές Οκτωβρίου του 2015 αναβιώνει στη χώρα μας, για μιαν ακόμη φορά, ο θεσμός του «Συμποσίου των 7 Σοφών» αυτή τη φορά με θέμα την Κοσμολογία. Ως γνωστόν οι 7 σοφοί της αρχαίας Ελλάδας ήσαν οι Θαλής ο Μιλήσιος, Βίας ο Πριηνεύς, Κλεόβουλος ο Ρόδιος, Περίανδρος ο Κορίνθιος, Πιττακός ο Μυτιληναίος, Σόλων ο Αθηναίος και Χείλων ο Λακεδαιμόνιος αν και υπάρχουν διαφοροποιήσεις στις διάφορες σχετικές λίστες. Το ίδιο συμβαίνει άλλωστε και στην προκειμένη περίπτωση αφού οι συμμετέχοντες στο  Συμπόσιο του 2015 δεν είναι οι μοναδικοί στην ειδικότητά τους που θα μπορούσαν να περιληφθούν σ' έναν παρόμοιο κατάλογο. Είτε έτσι είτε αλλιώς είναι επίσης γεγονός ότι με την ευκαιρία του Συμποσίου πολλοί αναγνώστες έχουν ήδη αναρωτηθεί σχετικά με τον περίφημο αυτόν αριθμό «επτά» και το γιατί αυτός ο αριθμός είναι τόσο πολύ διαδεδομένος και τόσο προσφιλής από αρχαιοτάτων χρόνων. Γιατί αναμφισβήτητα ο αριθμός αυτός είχε διαχρονικά μιαν ιδιαίτερη «γοητεία» στους ανθρώπους όλων σχεδόν των πολιτισμών και των ηπείρων.

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΟΥΝ ΤΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΤΩΝ ΘΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΘΕΟΛΟΓΙΑ

Ο Διόνυσος και οι Ώρες

Του Εμπεδότιμου

Η εγκόσμιος δημιουργία είναι για τους Θεούς ένα παιγνίδι!

Τα γεννήματα της νέας δημιουργίας αποκαλούνται παιγνίδια των Θεών και μοιάζουν με τους μύθους - γιατί είναι εικόνες των αληθινών όντων και μετέχουν στα είδη, με τον πιο υποβαθμισμένο τρόπο - ενώ αυτά που λαμβάνουν υπόσταση από τα νοητά είναι νοερά, αιώνια και μόνιμα και έχουν κρυμμένη την ουσία τους.

Πρόκλος - Σχόλια στον Τίμαιο Α 127.14-16

ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ - Η ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΖΗΝ (Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ)

Η Φιλοσοφική Ψυχολογία είναι εξέλιξη και η συνέχεια της Υπαρξιακής Ψυχολογίας και Ψυχοθεραπείας, ενώ τα θεμέλιά της έχουν ως βάσεις τις Ελληνικές Φιλοσοφικές Σχολές της Αρχαιότητας και το Σωκρατικό "Γνώθι Σ'αυτόν" 


Εισαγωγή

  Η Φιλοσοφική Ψυχολογία είναι σήμερα το πλέον σύγχρονο (και ταυτόχρονα το πιο παλιό) ρεύμα ψυχολογίας το οποίο γιγαντώνεται τα τελευταία χρόνια συνεχώς σε ολόκληρο το δυτικό κόσμο. Αυτό, διαπιστώνοντας την αναποτελεσματικότητα των μέχρι τώρα ψυχολογικών απόψεων στην επίτευξη μιας σταθερής και συνεχώς ανερχόμενης ποιότητας ζωής και αυτοπραγμάτωσης στη ζωή του ανθρώπου, αποτελεί παγκοσμίως εδώ και μια τριακονταετία περίπου τη σαφή “στροφή” της εφαρμοσμένης ψυχολογίας προς τις “ρίζες” της, που είναι ρίζες και κάθε σύγχρονου επιστημονικού κλάδου, τη Φιλοσοφία.

ΑΙΣΘΗΤΟΣ ΚΟΣΜΟΣ - Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΥΛΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΣΜΟΘΕΑΣΗ

Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε την έννοια της ύλης που συναντάμε στα Φιλοσοφικά μας κέιμενα από την έννοια της ύλης που έχουμε σχηματίσει σήμερα.

Ουσιαστικά η χρήση της έννοιας "Υλη" (που ειρήσθω εν παρόδω σημαίνει Ξύλο) ξεκινά από τον Αριστοτέλη και χρησιμοποιήθηκε με την έννοια της Πρώτης Υλης.

Σαν παράδειγμα δημιουργού, οι Φιλόσοφοι μας χρησιμοποίησαν κάποιον τεχνίτη :ξυλουργό, μεταλλουργό ή λιθοξόο. Ετσι σαν πρώτη ύλη για να περιγράψουν τι παίρνει κάποιος δημιουργός για να δημιουργήσει χρησιμοποίησαν αντίστοιχα την πρώτη ύλη που χρησιμοποιεί ο τεχνίτης το οποίο χρησιμοποίησαν για σύμβολο.

ΤΟ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΟ ΙΕΡΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΠΛΟΥΤΩΝΑ ΣΤΟ ΟΡΟΣ ΜΙΝΘΗ ΤΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ

Όρος Μίνθη: Τα θεμέλια 8χ8 που αποδίδονται σε μεγάλο Προϊστορικό Ιερό, του Πλούτωνα

ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ ΝΑΟΙ ΧΤΙΖΟΝΤΑΝ ΣΕ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΧΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ

Ναός Αφαίας Αθηνάς στην Αίγινα

Αμερικανός καθηγητής Γεωλογίας εξηγεί πώς επέλεγαν οι Έλληνες τους θρησκευτικούς χώρους τους

Ακόμη και το έδαφος κάτω από τους αρχαίους ναούς στην Ελλάδα ήταν «ιερό». Αυτό πρεσβεύει νέα έρευνα από τον καθηγητή Γεωλογίας στο Πανεπιστήμιο του Ορεγκον κ. Γκρέγκορι Ρίταλακ, ο οποίος θεωρεί ότι το χώμα επάνω στο οποίο εδράζονταν τα κτίρια είχε ειδική σημασία που σχετιζόταν με τη λατρεία του θεού στον οποίο ήταν αφιερωμένος ο ναός. Και, όπως σημειώνει, αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί ο Ομηρος και ο Πλάτων αναφέρονται στα κείμενά τους σε «ιερό χώμα» και σε χώμα το οποίο θα μπορούσε να επηρεάσει την ψυχή. Αλλά και κάτι ακόμη: έτσι εξηγείται ο τρόπος επιλογής των θέσεων στις οποίες ιδρύονταν τα ιερά.

ΖΑΚΛΙΝ ΝΤΕ ΡΟΜΙΓΥ - Η ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΤΡΑΓΩΔΙΑ "ΦΟΙΝΙΣΣΕΣ" ΤΟΥ ΕΥΡΙΠΙΔΗ

       

Χρησιμοποιώ δυο εικόνες από την αρχαία Ελλάδα, την οποία θαυμάζω. Η πρώτη είναι αυτή δύο αδελφών, εχθρών μεταξύ τους, που αρνούνται να μοιραστούν τα αγαθά τους. Αντίθετα, η άλλη εικόνα είναι εκείνη δύο αδελφών που προωθούν το πνεύμα της κοινοκτημοσύνης και γίνονται σύμβολο. Στην πραγματικότητα, αυτή η δεύτερη εικόνα είναι που με ενδιαφέρει.

Κι αυτό, γιατί η πρώτη περίπτωση αφορά τα υλικά αγαθά που μοιράζουμε μεταξύ διαφορετικών ατόμων, σαν ένα γλυκό, από το οποίο παίρνει ο καθένας ένα κομμάτι, έτσι ώστε στο τέλος δεν απομένει πια γλυκό. Γίνεται σαφές σε αυτή την περίπτωση ότι ο καθένας ήθελε να πάρει το μεγαλύτερο κομμάτι ή ακόμα και όλο το γλυκό. Είναι το δράμα δύο αδελφών εχθρών που θέλουν να αναλάβουν την εξουσία στη Θήβα και αποτελούν το αντικείμενο του πρώτου παραδείγματος μου. Πρόκειται για τους γιους του Οιδίποδα, τα δύο αδέλφια, τον Ετεοκλή και τον Πολυνίκη, όπως τους συναντάμε στην τραγωδία του Ευριπίδη «Φοίνισσες».

ΔΗΛΟΣ - Η ΓΕΝΕΤΕΙΡΑ ΤΟΥ ΕΚΗΒΟΛΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ

τόσσον ἔπ’ ὠδίνουσα Ἑκηβόλον ἵκετο Λητώ,
εἴ τίς οἱ γαιέων υἱεῖ θέλοι οἰκία θέσθαι.
αἳ δὲ μάλ’ ἐτρόμεον καὶ ἐδείδισαν, οὐδέ τις ἔτλη
Φοῖβον δέξασθαι, καὶ πιοτέρη περ ἐοῦσα:
πρίν γ’ ὅτε δή ῥ’ ἐπὶ Δήλου ἐβήσατο πότνια Λητὼ
καί μιν ἀνειρομένη ἔπεα πτερόεντα προσηύδα:
δῆλ’, εἰ γάρ κ’ ἐθέλοις ἕδος ἔμμεναι υἷος ἐμοῖο,
Φοίβου Ἀπόλλωνος, θέσθαι τ’ ἔνι πίονα νηόν, –
 ~~~
τόσους τόπους ἱκέτευεν ἡ Λητώ κοιλοπονῶντας στόν Ἑκηβόλο,
ποιός θά θελήσει τοῦ γυιοῦ της γενέτειρα νά γίνῃ.
Τρομάζαν ὅμως πολύ καί δείλιαζαν
κι οὔτε κανείς τους τόλμαγε τό Φοῖβο νά δεχτῇ,
κι ἄς ἦσαν εὔφοροι.
Μέχρι πού πάτησε στή Δῆλο ἡ σεβαστή Λητώ,
καί ρώτησε βγάζοντας λόγια φτερωτά:
῎Αχ Δῆλος, δέ θά  ̓θελες νά γίνῃς ἕδρα ἐσύ τοῦ δικοῦ μου γυιοῦ,

τοῦ Φοίβου  ̓Απόλλωνα, καί πλούσιο ναό νά τοῦ ἱδρύσεις;


Ὁ ὁμηρικός ὕμνος στὸν Δήλιο Ἀπόλλωνα δὲν ἔχει τὸ ἀποκλειστικὸ χάρισμα νὰ περιγράφει, μὲ ἀρμονικοὺς στίχους, τὴ γέννηση τοῦ θεοῦ·  ἕνα ἀπόσπασμα, τοῦ ὁποίου τὴν ἀξία εἶχε ἤδη ἀναγνωρίσει ὁ ἱστορικὸς Θουκυδίδης, μαρτυρεῖ τὴ θρησκευτικὴ σημασία τῆς Δήλου, τουλάχιστον ἀπὸ τὸν 7ο  αἰ. π.Χ. Οἱ Ἴωνες, οἱ ὁποῖοι, ἀπὸ τὰ τέλη τῆς πρώτης χιλιετίας π.Χ., εἶχαν ἐγκατασταθεῖ στὰ περισσότερα νησιὰ τοῦ Αἰγαίου πελάγους καὶ στὶς δυτικὲς ἀκτὲς τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, εἶχαν ὡς ἔθιμο νὰ συγκαλοῦν σὲ τακτὰ διαστήματα, μεγάλες συναθροίσεις καὶ νὰ ὀργανώνουν στὴ Δῆλο γιορτές ὅπου, σύμφωνα μὲ τὰ προσφιλῆ σὲ ὅλους τοὺς ἑλληνικοὺς πληθυσμοὺς ἔθιμα, ἔκαναν γυμνικοὺς ἀγῶνες καὶ διαγωνισμοὺς μουσικούς. Ὁ ποιητὴς τοῦ ὕμνου τονίζει μὲ ἐνθουσιασμό τὴ λαμπρότητα τοῦ θεάματος ποὺ προσέφεραν αὐτὲς οἱ περιοδικὲς συγκεντρώσεις ὅπου, πρὸς τιμὴν τοῦ θεοῦ, γινόταν ἐπίδειξη μεγάλης πολυτέλειας. Ὅμως, τὰ γοργὰ σκάφη ποὺ ἔφερναν τοὺς Ἴωνες καὶ τὶς γυναῖκες τους ἦταν ἐπίσης φορτωμένα μὲ ἐμπορεύματα: γινόταν μεγάλο ἐμπόριο κατὰ τὴ διάρκεια αὐτῶν τῶν γιορταστικῶν ἡμερῶν.

ΓΕΩΜΥΘΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΜΑΝΤΙΚΗ ΣΤΟ ΙΕΡΟ ΤΩΝ ΔΕΛΦΩΝ

         

Eλένη Παρτίδα

Αρχαιολόγος Ma, PhD I΄ Eφορεία Π. - K. Αρχαιοτήτων

Η έναρξη της μεγάλης ανασκαφής στους Δελφούς αντιδόνησε τον παλμό μιας αρχαίας κοινωνίας με καταλυτικό ρόλο στην ιστορία του πολιτισμού. Συνδυάζοντας τη συγκλονιστική ομορφιά του φυσικού τοπίου με την καλλιτεχνική δημιουργία και τα χειροπιαστά ανασκαφικά ευρήματα, που αποτελούν σταθμό στην ιστορία τέχνης και τεχνολογίας, το ιερό του Φοίβου Απόλλωνα και της Αθηνάς Προναίας κηρύχθηκε από την UNESCO Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Όμως στην καθιέρωση των Δελφών ως παγκόσμιου προσκυνήματος συνετέλεσε και το ιδεολογικό υπόβαθρο τού εκεί Απολλώνιου μαντείου, δηλαδή η καλλιέργεια εννοιών που παραμένουν επίκαιρες: η πάλη των αντιθέσεων για να επικρατήσουν η αρμονία, η τάξη και η κοσμική ισορροπία, ο αέναος αγώνας του καλού ενάντια στο κακό. Εξίσου διαχρονική και έμφυτη είναι η αγωνία του ανθρώπου για όσα τού επιφυλάσσει το μέλλον, η επιθυμία να προγνώσει τη μοίρα του και να επέμβει ώστε να μην καταλήξει έρμαιο των συγκυριών ή του πεπρωμένου. Έτσι οι αρχαίοι Έλληνες κατέφευγαν στους χαρισματικούς εκείνους διάμεσους, τους προφήτες και μάντεις που μπορούσαν να αφουγκραστούν τη θέληση των θεών και να ζητήσουν τη συμβουλή ή καθοδήγησή τους. 

ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΝΑΩΝ ΤΟΥ ΓΚΟΜΠΕΚΛΙ ΤΕΠΕ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ ΑΠΟ ΤΟ 11.500 Π.Χ (ΒΙΝΤΕΟ)

Το Γκόμπεκλι Τεπέ (Göbekli Tepe) βρίσκεται στην σημερινή Τουρκία κοντά στα σύνορα με την Συρία κοντά  στην πόλη Ούρφα. Σε αυτή την περιοχή έχουν βρεθεί προϊστορικοί ναοί της νεολιθικής εποχής που έχουν χρονολογηθεί γύρω στο 11.500 π.Χ. και είναι οι αρχαιότεροι στον κόσμο, δύο φορές αρχαιότεροι απ' οτιδήποτε παρόμοιο σε αυτόν τον πλανήτη, χιλιάδες χρόνια παλιότεροι από τις Πυραμίδες ή το Στόουνχετζ.

Οι όμορφες λαξευμένες στήλες και άλλα χαρακτηριστικά, πιστεύουν ότι κατέστη δυνατό να λαξευτούν, μόνο με εργαλεία πέρα από την τεχνολογία που υπήρχε στη διάθεση αυτών των αρχαίων ανθρώπων καθώς μάλιστα, δεν έχουν βρεθεί λείψανα των εργαλείων που χρειάστηκαν για να υποδεικνύουν το τρόπο με τον οποίο αυτό κατασκευάστηκε.