Του Μιχαλόπουλου Αθανάσιου
Πάντοτε η ελληνική μυθολογία αποτελούσε και θα αποτελεί το θεμελιακό πεδίο για τη συγκρότηση θεωριών, θρησκειών και κυρίως φιλοσοφικών συστημάτων. Η ελληνική μυθολογία, όπως και κάθε μυθολογία, ως κωδικοποιημένη συμβολική ιστορία της ψυχογενετικής δράσης του ανθρώπου αποτελεί έναν τεράστιο θησαυρό παμπάλαιων γνώσεων για την καταγωγή του ανθρώπου και της δημιουργίας του κόσμου. Η θεολογική βάση των ελληνικών μύθων σε συνάρτηση με το υπέρμετρο φαντασιακό κάλλος που απέπνεε και αποπνέει ακόμα η υποδειγματική τους αφήγηση με την παραδειγματική παράθεση θεών, ηρώων, τεράτων και ανθρώπων, έθεσε τις βάσεις για την εμφάνιση του φιλοσοφικού λόγου στον ελληνικό κόσμο κατά τρόπο μοναδικό στην παγκόσμια ιστορία. Στο παρόν κείμενο θα αποπειραθούμε να συνδέσουμε τη μυθική δομή και εξιστόρηση στη βάση του φιλοσοφικού συστηματικού λόγου, αρχαίου και νεότερου, και όχι στην απλή ερμηνευτική απόδοση των μυθικών γεγονότων η οποία απογυμνώνει την αισθητική, πολιτισμική και φιλοσοφική αξία του μυθικού λόγου. Επίσης, θα καταδειχτεί ότι η φιλοσοφία δεν αποτελεί μια χαμένη θεωρητική υπόθεση, όπως θεωρεί η τεράστια μάζα του ανθρώπινου πλήθους, αλλά την αληθινή οδό για την σύλληψη του πραγματικού εαυτού μας.
Η φιλοσοφική διάταξη και συγκρότηση των μύθων, στην προκείμενη περίπτωση, υπερβαίνει κάθε υποκειμενική απόβλεψη και δογματική οπτική κάθε μυθικού γεγονότος. Η δυναμική θεώρηση του μύθου που επιτυγχάνει ο φιλοσοφικός λόγος, δηλαδή η πρόταξη της μη δογματικής διάνοιξης κάθε ερμηνείας, συνδράμει στην κατανόηση τόσο της εσωτερικής μυθικής δομής όσο και του γενικότερου νοήματος που κομίζεται στις επόμενες γενιές.
Στην ελληνική μυθολογία διαδραματίζεται η αφήγηση και η περιγραφή της πορείας που διανύει η ιδέα ή το πνεύμα κατά Χέγκελ, ή αλλιώς, η πορεία της διάνοιξης του Ενός - Αγαθού από τον νοητό στον αισθητό κόσμο κατά Πρόκλο και Πλάτωνα. Η αφόρμηση της σύνδεσης μυθολογίας και φιλοσοφίας πραγματοποιείται μέσω της κατανόησης της πλατωνικής θεωρίας των ιδεών. Σε ολόκληρη την ησιόδεια-ορφικοπυθαγόρεια και πλατωνική γραμμή, τους νεοπλατωνικούς μέχρι και τη νεότερη κριτική και ιδεαλιστική φιλοσοφία εκτυλίσσεται η βαθμιαία φιλοσοφική ανάπτυξη του όντος, της ιδέας, με διαφορετικό τρόπο παράθεσης της εννοιολογικής διάταξης από κάθε φιλόσοφο.
Ας εισέλθουμε στον μαγικό κόσμο της ελληνικής μυθολογίας στην οποία έχει αναπτυχθεί ολόκληρη η προϊστορία της θεϊκής και ανθρώπινης ψυχής με παράλληλη φιλοσοφική ανάπτυξη και παράθεση εννοιών προκειμένου να κατανοήσουμε τον τρόπο που εκδιπλώνεται ο νους ή φανερώνεται μέσω των μορφών και των εμπειριών το πνεύμα. Σύμφωνα με την πλατωνική φιλοσοφία, και γενικότερα με την ορφικοπυθαγόρεια νεοπλατωνική γραμμή όλα τα όντως όντα, δηλαδή οι ιδέες, υπάρχουν στον νοητό κόσμο ως αιώνιες άφθαρτες, αγέννητες. Η δημιουργία είναι φαινομενική στην ελληνική παράδοση, μετερχόμαστε τον όρο χάριν κατανόησης, όπως και σε όλες τις αρχαίες μυθολογικές παραδόσεις. Όταν γίνεται λόγος για τις Ιδέες εννοούμε όλα τα όντα που υπάρχουν ταυτόχρονα και στους δύο κόσμους (νοητό-αισθητό) και σφύζουν από ζωή και σοβούν στα διάφορα επίπεδα συνείδησης ανάλογα με τον βαθμό εξέλιξής τους σε σχέση με την σύσταση και την δομή τους (συνειδησιακή, ενεργειακή, αιθερική και υλική). Τέτοια όντα είναι οι θείες ψυχές, οι δαίμονες (άγγελοι, δαίμονες, ήρωες), οι άνθρωποι, τα ζώα, τα φυτά, τα σωματίδια κλπ.
Η νοητή, νοητική και νοερή συγκρότηση του ανθρώπου
Η προέλευση και καταγωγή του ανθρώπου θα μας απασχολήσει στη συνέχεια ξεκινώντας από την Ιδέα-Άνθρωπο μέχρι την ενσάρκωσή του στον αισθητό κόσμο. Ο Ησίοδος στη θεογονία του στέκεται πάρα πολύ στον Ουρανό και τη Γαία, στο μυθικό ζευγάρι των δύο θεών από το οποίο άρχισε η εξέλιξη του ανθρώπου. Όταν η μυθολογία αναφέρεται στον Ουρανό γίνεται ξεκάθαρα λόγος για θεία όντα, άυλα και αθάνατα, ενώ όταν γίνεται αναφορά στη Γαία γίνεται λόγος για όντα με διάφορα είδη υλικών σωμάτων. Ο άνθρωπος ως πολλότητα και ατομικότητες αποτελεί την Ιδέα του ανθρώπου-πρότυπου που σοβεί στον κόσμο των Ιδεών και νοεί στους κόλπους των αντίστοιχων θεών στις οποίες υπάγεται κάθε ατομικότητά του. Για να είμαστε περισσότερο σαφείς, όλοι οι άνθρωποι, κάθε ανθρώπινη λογική ψυχή (ανθρώπινος καθαρός νους) αρχικά βρίσκεται στα νοητικά σπλάχνα κάθε θεού υπό την νοητή εποπτεία του Δία-νου στον οποίο ανήκει για όσο διάστημα έχει τη δυνατότητα να νοεί τους θεούς και τα πάντα αδιάλειπτα. Από αυτό το όριο, κατά το οποίο οποιαδήποτε ανθρώπινη λογική ψυχή αδυνατεί να νοεί (σε απόλυτη σύνδεση) τα πάντα και την πληρότητα με τον θείο κόσμο, ξεκινά το ταξίδι της "πτώσης" της σταδιακά προς τον κόσμο των μορφών. Η πτώση όμως αυτή δε θεωρείται κάτι το αρνητικό, όπως διατυμπανίζει η δογματική θρησκεία, αλλά είναι μέρος της εκδίπλωσης του θείου πνεύματος. Όμως ένα τέτοιο ταξίδι μπορεί να επιτευχθεί με τη συνδρομή του θεού πατρός της και του Απόλλωνα. Πολλοί θα θεωρήσουν ότι συντάσσουμε μια θρησκευτικού τύπου πρόταξη όταν κάνουμε λόγο για θεούς. Όμως, δεν είναι καθόλου έτσι. Η πραγμάτευση του θέματος είναι καθαρά φιλοσοφική, όπως και η έννοια του θεού, κάθε θεού για τον οποίο γίνεται λόγος, προσδιορίζεται περισσότερο ως υπέρτατη μορφή συνείδησης στην οποία υπάγεται και ο ατομικός μας νους.
Μας διαμηνύει, λοιπόν, η ελληνική μυθολογία ότι ο Απόλλων και η νύμφη Στίλβη γεννούν δύο γιους, τον Λαπίθη και τον Κένταυρο (Διόδωρου Σικελιώτη "ιστορική βιβλιοθήκη", βιβλίο Δ' 69,2). Όταν συναντάμε στη μυθολογία γάμους θεών με θεές έχουμε "δημιουργία" ως εμφάνεια συμπαντικών δομών, ενώ όταν συναντάμε γάμους θεών με νύμφες έχουμε "δημιουργία" "χιτώνων", λεπτοφυών και υλικών σωμάτων, σύμφωνα με την πλατωνική θεολογία του Πρόκλου. Έτσι, οι δύο γιοι του Απόλλωνα και της Στίλβης (Λαπίθης και Κένταυρος) θεωρείται η πρώτη φανερή καθοδική διάρθρωση της Ιδέας του ανθρώπου σε δυαδική διάσταση προκειμένου να μπορεί να ξεκινήσει το ταξίδι της. Το πρότυπο Λαπίθης είναι ο ανθρώπινος νους που καθώς αποκόπηκε από το Αγαθό, το Εν, απέκτησε τον πρώτο χιτώνα-καλούπι (πρότυπο Κένταυρος) που θα αποτελέσει τη βάση για την επικόλληση όλων των υπόλοιπων σωμάτων-χιτώνων στη συνέχεια της πορείας προς τους έμμορφους κόσμους. Ο Λαπίθης-νους στη συνέχεια καθίσταται ανενεργός και υπερισχύει εν δυνάμει το κενταυρικό ενστικτώδες στοιχείο με την εμφάνιση του Κένταυρου Ιξίωνα (Διόδωρου Σικελιώτη "ιστορική βιβλιοθήκη", βιβλίο Δ' 69,3). Η ανθρώπινη ψυχή ως Ιξίων έχει αυτονομηθεί και έχει εξέλθει από τον κρατήρα της Ήρας (ψυχή του κόσμου) και αδυνατεί να ακολουθεί τον θεϊκό νου στον οποίο υπάγεται, κάτι που θεωρείται ως το δεύτερο καθοδικό σημείο εξέλιξης. Το θείο σχέδιο εκδίπλωσης του πνεύματος επιφυλάσσει για την χωρίς νου κενταυρική φύση του ανθρώπου μια τρίτη θεία παρέμβαση προκειμένου η ανθρώπινη φύση να αναπτύξει τον επιθυμητικό ίππο σε συνάρτηση με την ύπαρξη νου. Προκειμένου ο άνθρωπος να έχει τη δυνατότητα της επιθυμίας, ο Κρόνος με τη νύμφη Φιλύρα "γεννούν" τον Χείρωνα Κένταυρο (Απολλόδωρου βιβλιοθήκη, βιβλίο Γ' 3). Ο Χείρων Κένταυρος διαθέτει υψηλής ποιότητας νου και το επιθυμητικό μέρος της ψυχής, αλλά δεν κομίζει το θυμικό ή συναισθηματικό στοιχείο. Η κρόνια παρέμβαση μέσω της Φιλύρας συγκροτεί τον επιθυμητικό νου του ανθρώπου και αποτελεί την πρώτη ανθρώπινη ψυχική αρχή μετά την πτώση του ανθρώπου που θέτει a priori τα σπέρματα της επιστροφής. Η ένωση των θεών Απόλλωνα και Κρόνου με τις μακρόβιες νύμφες είναι ένα από τα στάδια της πορείας εφοδιασμού του ανθρώπου με τα κατάλληλα σώματα ώστε να δύναται να κινείται προς και από τον αισθητό κόσμο. Μετά την "παρέμβαση" του Κρόνου, γίνεται η τελειοποιητική "παρέμβαση" του Δία-Νου με την θνητή "Δία", προκειμένου να γεννηθεί από αυτούς ο γενάρχης των Λαπιθών, Πειρίθους. Ο Πειρίθους αποτελεί την εναρμόνιση του ανθρώπινου νου με τους δύο ίππους του. Συνοπτικά, λοιπόν, ο Κρόνος εφοπλίζει την ανθρώπινη κενταυρική φύση με το ανώτερο επιθυμητικό, ενώ ο Δίας με το ανώτερο θυμικό. Το άλογο μέρος της ψυχής, δηλαδή οι δύο ίπποι της (θυμικό-επιθυμητικό), μαζί με το όχημά της (Ιξίων) είναι η πρώτη απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου να δύναται μια ανθρώπινη μονάδα, ένας ανθρώπινος λογικός νους, να ταξιδεύει στα διάφορα επίπεδα των κόσμων.
Όλες αυτές οι άχρονες εξελικτικές διαδικασίες στις οποίες υποβάλλεται η ψυχή στον νοητό, νοητικό και νοερό κόσμο μέσω των θείων παρεμβάσεων (Δίας, Απόλλων, Κρόνος, και πάλι Δίας) αποτελούν το αντίστοιχο περιεχόμενο της κίνησης του όντος με το εγελιανό "καθ' εαυτό, δι' εαυτό και καθ' εαυτό και διεαυτό", βάσει του οποίου λειτουργούν οι θείες διάνοιες και όλες οι πλατωνικές Ιδέες. Η πορεία από τα ψυχικά πρότυπα Λαπίθη και Κένταυρου (καθ' εαυτό) προς τον Ιξίωνα και τον Χείρωνα (δι' εαυτό) μέχρι και την τελειοποιητική συγκρότηση του Πειρίθου (καθ' εαυτό και δι' εαυτό) αντιστοιχεί σε ανθρώπινο επίπεδο στον μη αισθητό κόσμο στο τρίπτυχο ΜΟΝΗ, ΠΡΟΟΔΟΣ, ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ του Πρόκλου και στη ΘΕΣΗ, ΑΡΝΗΣΗ, ΑΡΝΗΣΗ ΑΡΝΗΣΕΩΣ του Χέγκελ. Το τρίπτυχο αυτό φανερώνει την περιστροφική φύση του πνεύματος, τον τρόπο που εκδηλώνεται κάθε πνεύμα (θεϊκό ή ανθρώπινο) και επιτυγχάνει την εξέλιξή του καθώς επιστρέφει στον εαυτό του. Το ίδιο ακριβώς τρίπτυχο της λειτουργίας του πνεύματος ισχύει σε όλους τους κόσμους που υπάγονται είτε στη νοητή είτε στην αισθητή τους συγκρότηση.
Οι οντικές και συνειδησιακές μορφές που λαμβάνει μια "ανθρώπινη ιδέα" από τη στιγμή που ξεκινά το ταξίδι της μέσω των ίππων (θυμικό-επιθυμητικό) μέχρι και την ενσάρκωσή της συνεχίζονται με την παρέμβαση και άλλων θείων οντοτήτων, όπως του Ποσειδώνα, και νυμφών (όντα δαιμονικής φύσης που ζουν για εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια). Στη συνέχεια γνωρίζουμε ότι ο Χείρων με τη νύμφη Χαρικλώ γεννά την Ευίππη (κατώτερο θυμικό) και η τελευταία με τον Αίολο γεννούν την Μελανίππη (κατώτερο επιθυμητικό). Για να επιτευχθεί η ενσάρκωση των ανθρώπων είναι απολύτως απαραίτητες: α. η νοητική κοινωνία (γάμος) μεταξύ θεών (αθάνατοι) και νυμφών (μακρόβιες) για τη συγκρότηση των εγκόσμιων συνειδησιακών χιτώνων, β. η νοερή επαφή μεταξύ θεών και θνητών για την εναρμόνιση του νου με τους ίππους, γ. η αιθερική επαφή αθάνατων και αθανάτων θνητών (πχ Ασκληπιός) ή θνητών με νύμφες για τη συγκρότηση των πρώτων αρχέγονων φυσικών ανθρώπινων σωμάτων (Αίολος, Βοιωτός). Βέβαια, και στη συνέχεια της πορείας όλες αυτές οι διαδικασίες επαναλαμβάνονται με πολλές επιστροφές με την παρουσία και άλλων θεών ή ενδιάμεσων όντων.
Το περιεχόμενο των γεγονότων και των δράσεων της μυθικής αφήγησης μεταξύ των θεών, των δαιμόνων και των ηρώων με τους θνητούς της ελληνικής μυθολογίας δεν είναι τίποτα άλλο σε καθαρή φιλοσοφική γλώσσα παρά η εννοιολογική κίνηση των λογικών προσδιορισμών του φιλοσοφικού συστήματος του Χέγκελ ή η συνολική πραγμάτευση της πλατωνικής θεολογίας του Πρόκλου. Το πνεύμα, η ιδέα, ο καθ' εαυτού νους είναι η αιτία για τη συγκρότηση του αισθητού κόσμου και "περιχύνεται" ως ωκεανός μέσα στις δομικές μορφές των όντων. Η προέλευση των θεών και των ανθρώπων είναι κοινή με την έννοια ότι οι άνθρωποι κομίζουν στην εσωτερική δομή τους όλο το μορφογενετικό και δομικό υπόστρωμα της πρότυπης ιδέας κάθε θεού. Έτσι από μια υπερβατική υπερσυνείδηση (θεός) απορρέουν κατώτερου επιπέδου συνειδήσεις, κατά Χέγκελ ή από θεϊκές υπερνοήσεις (Ενάδες θεοί) απορρέει όλη η εκδήλωση των όντων όπως άγγελοι, δαίμονες, ήρωες, άνθρωποι, κλπ, κατά Πρόκλο.
Η εγκόσμια και υλική συγκρότηση του ανθρώπου
Η νοητή έκπτυξη και συγκρότηση του ανθρώπου στα τρία στάδια (α. ιδεατά σπερματικά απολλώνια πρότυπα Λαπίθη και Κένταυρου, β. κένταυροι Ιξίων και Χείρων, γ. Πειρίθους) είναι εκείνη η κατάσταση της ανθρώπινης ψυχής πριν ενσαρκωθεί για πρώτη φορά. Την ίδια πορεία βλέπουμε να έχει και η θηλυκή πλευρά του όντος, αλλά αντί να έχουμε αρσενική κενταυρική φύση, έχουμε φύση αμαζόνων. Η συντετμημένη τριάδα (νους, ίπποι, όχημα) συγκρότησης του νοητού ανθρώπου είναι το πρότυπο άρμα του Ηνιόχου των Δελφών, η ενδεδειγμένη ανθρώπινη μονάδα που ετοιμάζεται να ενδυθεί όλα τα βαριά υλικά σώματα και να ενσαρκωθεί. Κατά τον Ησίοδο υπάρχουν 5 γένη ανθρώπων που έχουν εμφανιστεί μέχρι τώρα: το χρυσό, το αργυρό, το χάλκινο, το ηρωικό και το σιδηρούν γένος. Η ανωτέρω ανθρώπινη τριάδα με ενεργόν τον Λαπίθη και ανηρημένη την κενταυρική φύση και τον Πειρίθου αποτελεί το πρώτο ανθρώπινο γένος, το χρυσό. Κατά τον Ορφέα, το χρυσό γένος των ανθρώπων αναδύθηκε από τον Φάνητα, έχει θεϊκά χαρακτηριστικά, είναι αγαθό, σε επικοινωνία με τους θεούς και είναι μακάριο. Το χρυσό γένος, μας λέει ο Πρόκλος στο "Εις τάς Πλάτωνος Πολιτείας" , είναι κατά θέση δαίμονες (όχι κατ΄ουσίαν). Το αργυρό γένος κατά Ησίοδο, ή η δεύτερη ρίζα φυλή, κατά Μπλαβάτσκυ, έχει απολέσει μεγάλο μέρος των νοητικών της ικανοτήτων και είναι ανδρόγυνου γένους, όπως και το χρυσό γένος. Τα δύο αυτά γένη (χρυσό και αργυρό), οι δύο πρώτες ιστορικές μορφές της εξέλιξης του ανθρώπου είναι χωρίς φύλο, χωρίς φυσικό ακόμα σώμα (ο ανδρόγυνος του Αριστοφάνη). Το χρυσό γένος έχει νοητικό αόρατο ενεργειακό σώμα, ενώ το αργυρό γένος έχει αιθερικό σώμα. Στα δύο αυτά γένη η αναπαραγωγή επιτυγχάνεται με νοητικό και νοερό τρόπο χωρίς να χρειάζεται κάποια σωματική επαφή ανάμεσα σε αρσενικό ή θηλυκό, αφού ακόμα δεν υφίσταται η τελευταία διάκριση. Η μετάβαση από το δεύτερο αργυρό γένος που έχει αιθερικό σώμα στο τρίτο γένος, το χάλκινο που αποκτά επιπλέον φυσικό σώμα και διασπάται σε αρσενικό και θηλυκό γένος επιτυγχάνεται με τον πρώτο κατακλυσμό, του Ωγύγου. Πολλοί συσχετίζουν την έννοια του κατακλυσμού με τη κοσμική καταστροφή της επιφάνειας της γης, ενώ δεν πρόκειται για κάτι τέτοιο. Κατακλυσμός στην ελληνική μυθολογία θεωρείται η μεταβολή της ποιοτικής σωματικής και της συνειδησιακής κατάστασης του ανθρώπου όταν "κατακλύζεται" το αιθερικό σώμα από υλικά στοιχεία (υγρά και στερεά). Η ελληνική μυθολογία κάνει λόγο για τρεις κατακλυσμούς: του Ωγύγου, του Δευκαλίωνα και του Δάρδανου. Ο πρώτος Κατακλυσμός αποτελεί τη ραγδαία μεταβολή του ανθρώπου με την απόκτηση υλικού σώματος. Η πτώση του ανώτερου νοητικού του ανθρώπου μέσα στα σώματα επέφερε λήθη της νοητικής ικανότητας και υποχώρηση της αγαθότητας. Άρα, η μεταβολή της οντικής κατάστασης του ανθρώπου από το αργυρό γένος στο χάλκινο αποτελεί τον κατακλυσμό του Ωγύγου.
Η πρόσδεση της ανθρώπινης ψυχής σε είδη σωμάτων περιγράφεται με συμβολικά γεγονότα στην ελληνική μυθολογία και λεπτομέρειες που δεν αφήνουν περιθώρια να υποπέσουμε σε σύγχυση. Όλες οι μυθολογικές παραδόσεις των αρχαίων λαών κομίζουν τους ανάλογους μύθους αυτής της εξέλιξης. Κατά την εμφάνιση του τρίτου γένους, του χάλκινου, προκειμένου να αποσοβηθεί η καταβύθιση και εξαφάνιση του νου στο υλικό πεδίο, ένα μεγάλο μέρος του χρυσού γένους (θείοι άνθρωποι) διατηρήθηκε αλώβητο από αυτήν την εξέλιξη και συνέδραμε στην περαιτέρω ομαλή πορεία εξέλιξης του ανθρώπου. Το ζήτημα ήταν να μην εκπέσει σε απόλυτη λήθη το νοητικό στοιχείο με τη βύθισή του μέσα στο υλικό σώμα, γιατί θα σταματούσε κάθε πρόοδος του όντος.
Ο δεύτερος κατακλυσμός με τον Δευκαλίωνα και την Πύρρα είναι η δεύτερη οντική μεταβολή του ανθρώπινου γενετικού υλικού σώματος. Ας δούμε τι λέει η μυθολογία μας. Στην ελληνική μυθολογία πληροφορούμαστε ότι πολλοί θνητοί ή θνητές είναι γιοι και κόρες θεών. Τι σημαίνει αυτό με βάση την φιλοσοφική πρόσληψη της πλατωνικής οντολογίας; Ότι από τους θεούς και τις θεές συγκροτούνται πολλαπλές ψυχικές, σωματικές και νοητικές λειτουργίες που σχετίζονται με την λογική και άλογη φύση του ανθρώπου ως εξελικτικές απόρροιες του καθολικού πνεύματος. Όταν γίνεται λόγος για δημιουργία του ανθρώπου από τη θεότητα ή τους θεούς, δεν εννοείται μια εξωτερική παρασκευαστική διαδικασία κατασκευής του ανθρώπου, αλλά μια εσωτερική εξέλιξη και ανέλιξη των θεών σε κατώτερο επίπεδο. Ο Προμηθέας, χάριν παραδείγματος, είναι το κύριο μέρος εκείνων των θεών που διοχέτευσαν ένα μέρος της θεϊκής τους ουσίας για να ενεργοποιηθεί και να "επικολληθεί" το νοητικό στοιχείο στο χάλκινο ανθρώπινο γένος, το λεγόμενο πυρ. Έτσι ο Δευκαλίων, όπως και η Πύρρα, ως υιός του τιτάνα Προμηθέα, έφερε αλώβητο μέσα του από τον πατέρα του τον θείο νου, τον θείο άνθρωπο. Για αυτό και έπρεπε να διασωθεί από τον Δία, προκειμένου να γονιμοποιήσει μέσω των απογόνων του τους σπαρτούς ανθρώπους.
Ας εστιάσουμε λίγο περισσότερο για να κάνουμε τη διάκριση μεταξύ θείων και σπαρτών ανθρώπων. Οι απόγονοι του "ουράνιου" θεού Ιαπετού (πρώτιστα ο Προμηθέας, Επιμηθέας, Άτλαντας, Μενοίτιος) και όλοι οι απόγονοι των τεσσάρων τελευταίων αποτέλεσαν τους προγεννήτορες του ανθρώπινου γένους, δηλαδή το θεϊκό καλούπι πάνω στο οποίο θα θεμελιωνόταν η ανθρώπινη αιθερική αισθητή σύσταση. Από την πρώτη φάση παραγωγής του χρυσού γένους συμμετείχαν με την ίδια τη θεία ουσία τους στην σταδιακή συγκρότηση του ανθρώπινου νου με τη συνδρομή της Αθηνάς. Επιστρέφουμε στο κρίσιμο σημείο του κατακλυσμού του Δευκαλίωνα. Τι σημαίνει ότι ο Δίας κατέστρεψε το χάλκινο γένος; Σε καμιά περίπτωση δεν εννοείται κάτι προσδιορισμένο γεωλογικά ή κοσμολογικά. Πολύ απλά οι προμηθείς θεοί (Προμηθέας, κατά ελληνική μυθολογία, ο Πραμάνθα των θεών Πίτρι της ινδουιστικής μυθολογίας) "θυσίασαν" το θείο νου τους (πυρ) ενσωματώνοντάς τον στο χάλκινο γένος. Τι σημαίνει καταστροφή του χάλκινου γένους; Ότι σταμάτησαν να "αναπαράγονται" τα ανθρώπινα όντα που δεν κόμιζαν νου και από τη στιγμή εκείνη κατακλύστηκαν οι νέοι απόγονοι με προμηθεϊκό νου (ή αλλιώς το μάννα της παλαιάς διαθήκης ή αλλιώς το μάνας της ινδικής μυθολογίας και της Μπλαβάτσκυ).
Ας κατανοήσουμε περισσότερες λεπτομέρειες της μυθολογικής αφήγησης. Καθώς επιλέγονται ο Δευκαλίων και η Πύρρα (που είναι η εικόνα του ουράνιου θείου ανθρώπου του χρυσού γένους) για να εξελιχθεί το ανθρώπινο γένος, ο Δίας τους ζητά να πετάξουν πέτρες πίσω από την πλάτη τους. Οι πέτρες (πέτρα=λας) μεταμορφώνονται σε άψυχους καθαρά υλικούς ζωώδεις άνοες ανθρώπους, είναι οι λεγόμενοι σπαρτοί ανθρωποειδείς. Τι σημαίνει αυτό; Είναι το απόλυτα ορατό φυσικό σώμα των ανθρώπων, αλλά χωρίς αθάνατο νου (πυρ). Τέτοιο πυρ φέρουν μόνο τα παιδιά των θείων ανθρώπων, όπως του Προμηθέα. Τα τέσσερα παιδιά του Προμηθέα είναι ο Αμφικτύων, ο Έλλην, η Πρωτογένεια και η Μελανθώ. Πρόκειται για πάμπολλους θείους ανθρώπους, τους άμεσους Πατέρες και γεννήτορες του σημερινού ανθρώπου. Αυτοί ως αιθερικά και νοητικά ανθρώπινα όντα έσμιξαν με το σπαρτό άψυχο είδος και συγκρότησαν το τέταρτο ολοκληρωμένο ηρωικό γένος των ανθρώπων (το γένος των Ατλάντων, κατά Μπλαβάτσκυ), δηλαδή έμψυχους και εν δυνάμει έλλογους ανθρώπους. Το τέταρτο γένος των ανθρώπων ήταν το μόνο γένος σε σχέση με τα προηγούμενα τρία στο οποίο ήταν δυνατόν να συνυπάρχουν σε πλήρη εξέλιξη όλοι οι ψυχικοί χιτώνες που είναι απαραίτητοι για την εξέλιξη του ανθρώπου και συνάμα ο πιο εξελιγμένος ανθρώπινος νους μέσα σε ανθρώπινο σώμα. Το τέταρτο γένος αποτέλεσε και την ανθρώπινη εκείνη εξέλιξη στην οποία ήταν δυνατόν να επαναγεννιούνται όλες οι ανθρώπινες ψυχές για να προοδεύσουν το νοητικό τους εργαλείο αλλά και οι θείοι άνθρωποι του χρυσού γένους, γιατί σε αυτό το ψυχοσωματικό είδος ανθρώπου μπορούσε να εκφραστεί και εγκεφαλικά ο θείος νους των ανθρώπων του χρυσού γένους (Ηρακλής κλπ). Το ηρωικό γένος ήταν το κατεξοχήν επιστρεπτικό και καθοδηγητικό για την ανθρώπινη εξέλιξη.
Κάθε Ενάδα-θεός, σύμφωνα με τον Πρόκλο αποτελεί μια άπειρη υπερβατική υπερσυνείδηση από την οποία απορρέει ένας ολόκληρος κόσμος όντων με βάση του το κήρινο εκμαγείο, τον Χείρωνα (Πλάτων, θεαίτητος 191 C-E) και τον Πειρίθου που στο τέλος επιστρέφει σε αυτόν (Ενάδα-θεό). Μας επισημαίνει ξεκάθαρα ο Πρόκλος στην πλατωνική θεολογία του: << κάθε ον ενυπάρχει στις προηγούμενες βαθμίδες του κατ' αιτίαν, στη δική του ουσία κατ' ουσίαν και στην κατώτερή του κατά μέθεξιν>>. Ο Πρόκλος αναπτύσσει επίσης στο υπόμνημα που έγραψε στο "Έργα και Ημέραι" του Ησιόδου όλη τη διαδικασία μεταβολής και εξέλιξης του ανθρώπου. Ο Πλάτων στον Κρατύλο (397.e2 - 398 c4) πάλι μας επισημαίνει ότι κάθε εξέλιξη του ανθρώπου εποπτεύεται και καθοδηγείται από διαφορετικό θεό κάθε φορά. Ίσως πολλοί θα θεωρήσουν ότι πρόκειται για κάποια εξωτερική επέμβαση των θεών στην ελεύθερη βούληση του ανθρώπου. Κάτι τέτοιο δε συμβαίνει. Κάθε έλλογος άνθρωπος είναι μια πολύ κατώτερη έκφραση των θείων υπερόντων και υπερσυνειδήσεων. Στα αρχαία ελληνικά μυστήρια, αλλά περιέργως και στον μυστικό φιλοσοφικό αποκρυφισμό των Φίχτε, Σέλλινγκ και ιδίως του Χέγκελ ο άνθρωπος φέρει κατ' αιτίαν χωρίς να το γνωρίζει τη δική του θεϊκή φύση την οποία αγνοεί. Συνηθίζουμε να κάνουμε λόγο στον εξωτερικό χριστιανισμό για το τρίπτυχο πατήρ-υιός-άγιο πνεύμα. Πρέπει να καταλάβουμε ότι το τρίπτυχο αυτό έχει απόλυτα διαστρεβλωθεί από τον εξωτερικό δογματικό μονοθεϊσμό (ρωμαιοκαθολικισμός, ορθοδοξία, προτεσταντισμός, μουσουλμανισμός, ιουδαϊσμός κλπ). Ο Χέγκελ στη φιλοσοφία του πνεύματος αλλά και στη φαινομενολογία ως πατέρα σαφώς εννοεί την Ενάδα-θεό του Πρόκλου (το καθ' εαυτό πνεύμα), ως υιό την πρόοδο και αλλοτρίωση του πνεύματος έξω από τον εαυτό του (διεαυτό) και ως άγιο πνεύμα την επιστροφή του πνεύματος στον εαυτό του (καθ' εαυτό και δι'εαυτό). Κάθε ανθρώπινος νους, κατά Χεγκελ, στο τέλος θεάται την πληρότητα του εαυτού του ως θείο πνεύμα.
Ο τρίτος κατακλυσμός της ελληνικής μυθολογίας είναι του Δάρδανου. Έχουμε ακόμα μια αλλαγή στην εξέλιξη του ανθρώπινου όντος και συμβαίνει κατά τη μετάβαση από το τέταρτο γένος των ηρώων στο σιδηρούν γένος της σημερινής ανθρωπότητας. Το σιδηρούν σημερινό ανθρώπινο γένος έχει αναπτύξει την αναλυτική διασκεπτική ικανότητα της νόησης, η οποία αποτελεί ένα απαραίτητο στοιχείο της ανθρώπινης νοητικής εξέλιξης προκειμένου να συνεχίζεται η ατέρμονη ανελικτική πορεία του ανθρώπου. Αν μελετήσουμε επισταμένα όλη την ανθρώπινη νοητική εξέλιξη, θα συλλάβουμε το θεμέλιο επί του οποίου κρίνεται όλη η εκδήλωση και η πορεία του πνεύματος. Ο νους είναι ο συνδετικός κρίκος ένωσης και συσχέτισης του νοητού και του αισθητού κόσμου.
Μελετώντας διεξοδικά όλα αυτά τα προαναφερθέντα θέματα δύναται να διαπιστώσει κανείς ότι χωρίς την ορθολογική σκέψη και την υψηλή φιλοσοφική προπαιδεία κάθε άνθρωπος καθίσταται έρμαιο των κάθε λογής θρησκευτικών και πολιτικών συστημάτων που διαχειρίζονται και χειραγωγούν τον πλούτο της αρχαίας γνώσης και σοφίας με δογματικές θεωρήσεις για να ελέγχουν και να θεσπίζουν στη δημόσια σφαίρα κάθε κοινότητας (κράτος, έθνος, θρησκεύματα) την αποτύπωση των ρηχών εξωτερικών προσλήψεων των ψευδών δοξασιών του αμύητου και αφιλοσόφητου πλήθους. Αυτό σαφώς εννοούσε και ο Πλάτων στην πολιτεία του που λεπτομέρειές της αναλύονται στο έργο του Νόμοι. Για παράδειγμα, στις τρεις μεγάλες θρησκείες έχει ξεκάθαρα αποτυπωθεί ως απόλυτο δόγμα η ύπαρξη των πεσόντων αγγέλων που μετατράπηκαν σε διάβολοι. Μεγαλύτερο ψέμα και δεισιδαιμονία δε θα συναντήσουμε στον μεσαιωνικό και νεότερο κόσμο. Πέρα από την αρχαία ελληνική φιλοσοφία με τις αναρίθμητες πηγές της γραμματείας της, ακόμα και η νεότερη φιλοσοφία (Σπινόζα, Καντ, Φίχτε, Σέλλινγκ, Χέγκελ και άλλοι πολλοί) μαρτυρούν ή περιπαίζουν την ψεύτικη αυτή δοξασία. Στην ελληνική μυθολογική και φιλοσοφική γραμματεία έχουμε τόσο έναν τεράστιο αριθμό θεών που συνδράμουν προκειμένου να επιτευχθεί η σταδιακή φυσική εμφάνιση και η νοητική εξέλιξη του ανθρώπου, όσο και έναν μεγάλο αριθμό θείων ανθρώπων (με ενεργειακά αιθερικά και νοητικά, αόρατα σε μας, σώματα) που φαινομενικά "πέφτουν". Όπως μας γράφει και η Έλενα Μπλαβάτσκυ, ολόκληρη αυτή η στρατιά των θεών, των αναρίθμητων Ντυάνι Τσόχαν που "θυσιάζουν" ένα μέρος του ψυχικού τους "είναι" για την αέναη συγκρότηση και εναλλαγή των μορφών του σύμπαντος και όλων των όντων θεωρήθηκε από τις τρεις μεγάλες θρησκείες ως σατανάδες και διάβολοι. Το ίδιο μας διαμηνύει και ο νεοπλατωνικός Πρόκλος στο έργο του Περί της των κακών υποστάσεως (17-19), όταν ισχυρίζεται ότι το μεταφυσικό κακό είναι ανύπαρκτο και ότι το κακό δεν υπάρχει στον αγγελικό κόσμο των δαιμόνων. Είναι γνωστό ότι η φύση των αγγέλων δεν είναι τρεπτή, μεταβλητή. Αν μεταβαλλόταν ένας πανάγαθος δαίμων σε κακόν, θα μιλούσαμε τόσο για τρεπτότητα των αγγελικών όντων όσο και για μη παντοδυναμία και προνοητική τελειότητα του θεού ή των θεών εφόσον το κακό θα υπήρχε και στον νοητό κόσμο, μας λέει ο Πρόκλος. Το κακό κομίζουν μόνο εκείνες οι ανθρώπινες ψυχές που είναι κάκιστες και που όταν πεθαίνουν τριγυρίζουν εδώ και εκεί χωρίς φυσικά σώματα, κουβαλούν μαζί τους τους δύο ίππους και ιδιαίτερα τον μαύρο της κακής επιθυμίας για καταλήψεις σωμάτων άλλων ανθρώπων και διαπράξεις μιαρών και κακών πράξεων μέσα από επενέργειες που επιτυγχάνουν μέσω της συσσωμάτωσής τους σε αλλοιωμένες ψυχολογικά κενταυρικές φύσεις ανθρώπων. Πώς φθάσαμε σε μια τέτοια θεώρηση πραγμάτων; Όταν υποχώρησε η καλλιέργεια της ελληνικής φιλοσοφίας και αργότερα κατέστη θεραπαινίδα της εξουσιαστικής θρησκείας, η αλήθεια προσιδίαζε με την πλάνη, η δεισιδαιμονία και ο φόβος για τον θάνατο, για τα δήθεν κακά πνεύματα αντέστρεψε την αυτόνομη λειτουργία της ατομικής ελεύθερης βούλησης καθηλώνοντας το φιλοσοφικό της πρόταγμα με ήλους πάνω στον παραποιημένο εσωτερικό σταυρό και τα πάντα υποτάχτηκαν στο θέλημα ενός αυταρχικού και μοναρχικού δεσποτικού θεού που η εξουσία του τρεφόταν από το πλήθος των ιδιόκτητων δούλων του.
Εν κατακλείδει, στο αρχικό επίπεδο κατανόησης του όντος, το καθ' εαυτό πνεύμα εκκινεί ως πρόκλειες Ενάδες-θεοί της μυθολογίας ή ως υπερβατικές υπερσυνειδήσεις (εγελιανή επιστήμη της λογικής) που δεν είναι άλλοι από τους θεϊκούς πατέρες του ανθρώπινου γένους (ο πατήρ του χριστιανισμού). Οι Ενάδες- θείες υπερσυνειδήσεις συλλαμβάνονται για τον φιλοσοφικό νου ως συλλογικότητα του Ενός κατά την επιστροφή ή ως θείες ατομικότητες δημιουργίας κατά την πρόοδο. Όσοι διατείνονται ότι οι Ενάδες θεοί είναι απλώς ιδιότητες ενός ατομικού θεού, καθιστούν αδύνατη όχι μόνο τη διάρθρωση και δομή του κόσμου κατά λογικό τρόπο, αλλά και αδυνατούν να δικαιολογήσουν εν είδει την εξελικτική πορεία του πνεύματος στην πολλαπλότητά του. Όπως ακριβώς δεν μπορούμε να ισχυριστούμε ότι πρώτα υπάρχει το 1 και έπειτα τα πολλά, γιατί όλοι οι αριθμοί υπάρχουν ταυτόχρονα, έτσι είναι απολύτως λογική και η συνύπαρξη όλων των θεϊκών τέλειων ατομικοτήτων που δρουν ως τέλεια συλλογικότητα. Επίσης στο ίδιο επίπεδο έχουμε όλη την πολυπληθή εκδήλωση που απορρέει από τις Ενάδες θεούς με τα τρία είδη δαιμόνων κατά Πρόκλο ή όλα τα είδη των αυτοσυνειδήσεων αυτοσυνειδησίας κατά Χέγκελ.
Στο δεύτερο επίπεδο του όντος το πνεύμα καθώς διεισδύει στον αισθητό κόσμο, αλλοτριώνεται (εξέρχεται από τον άρρητο εαυτό του), "ενσαρκώνεται" και διέρχεται εξελισσόμενο στα απείρως μικροσκοπικά μικροσωματίδια της φωτεινής και σκοτεινής ύλης φθάνοντας μέχρι τον άνθρωπο και την εξύψωσή του σε κατά θέση δαίμονα (ο υιός του χριστιανισμού).
Στο τρίτο επίπεδο, το καθ' εαυτό και δι' εαυτό, το πνεύμα επιστρέφει πλήρες στον εαυτό του ως απόλυτο. Και οι τρεις καταστάσεις ύπαρξης και συνειδητότητας που αναπτύσσει και διανύει το πνεύμα συνυπάρχουν ταυτόχρονα. Το μυστικό κλειδί για να ανοίξουμε τους θησαυρούς της σοφίας και της συμπαντικής δομής που θα συμβάλλουν στην ατομική μας εξέλιξη και ανέλιξη σε μακροκοσμικό επίπεδο και μικροκοσμικό επίπεδο είναι η θεωρητική και πρακτική φιλοσοφία, δηλαδή η πνευματική άσκηση με τη φιλοσοφία και την καλλιέργεια του νου μας και η εφαρμογή της στην καθημερινότητά μας με τον αυτοκριτικό φιλοσοφικό έλεγχο και την άσκηση των αρετών. Κάθε ανώτερο επίπεδο συνειδητότητας και κατανόησης που κατακτούμε ανάγει το ατομικό μας πνεύμα προς την νοητική τελειότητα. Και αυτή η αναγωγή έχει διττό χαρακτήρα: ενώ φαίνεται να επέχει χαρακτηριστικά εξέλιξης και προόδου, ταυτόχρονα είναι μια εσωδιηγητική αυτοκατανόηση, μια εσωτερική σύλληψη του νοητικού μας φορέα-πνεύματος και συνειδητοποίηση της αληθινής μας πνευματικής, νοητικής και ψυχικής προϊστορίας.
