ΦΟΪΕΡΜΠΑΧ - Η ΜΥΣΤΙΚΗ ΟΥΣΙΑ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ ΕΙΝΑΙ Η ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ

Του Μιχαλόπουλου Αθανάσιου

Ο Λουδοβίκος Φόιερμπαχ (1804 -1872), μαθητής και θαυμαστής του Χέγκελ,  εμπνεόμενος από την εγελιανή φιλοσοφία ανέπτυξε ως βάση του συστήματός του ζητήματα που σχετίζονται με την φύση του θεού και του ανθρώπου. Σύμφωνα με τον Φόιερμπαχ, η θρησκεία είναι μια ασυνείδητη κατασκευή του ανθρώπου για να κατανοήσει τον εαυτό του και τη φύση του θείου. Στους αναγνώστες εκείνους που δεν γνωρίζουν τα μυστικά του φιλοσοφικού τρόπου η θέση αυτή φαντάζει ως πρόθεση του Φόιερμπαχ για τη φιλοσοφική δημιουργία μιας θεώρησης πρόσκαιρου υποκειμενικού χαρακτήρα. Αντίθετα, η δομή και η ουσία της φιλοσοφίας του αποτελεί μια κατανοητική ανάλυση και μια νεωτερικού τύπου λογική ερμηνεία τόσο του εγελιανού συστήματος όσο και νεοπλατωνικών αφηγήσεων περί θεών σε ένα αντίστροφο πλαίσιο.

Γράφει στο τρίτο κεφάλαιο του έργου του  Ουσία του Χριστιανισμού:

ΤΟ ΜΗΔΕΝ, ΤΟ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ

Του Μιχαλόπουλου Αθανάσιου 

Οι πιο σοβαρές φιλοσοφικές και όχι μόνο συζητήσεις πραγματοποιούνται όταν γίνεται λόγος για τον θάνατο. Ουσιαστικά όλη η ζωή του ανθρώπου, ο ανθρώπινος πολιτισμός, οι επιλογές του ανθρώπου και όλοι οι μέθοδοι ή θεωρήσεις για την αντιμετώπιση των κάθε είδους προβλημάτων κρίνονται άλλοτε συνειδητά και άλλοτε ασυνείδητα στο πεδίο της πρόσληψης του θανάτου. Στην προσπάθειά μας να εισέλθουμε στην προκείμενη θεματική του θανάτου συναντούμε τους όρους "μηδέν" και "είναι". Και οι δύο αυτοί μεγάλου βάθους φιλοσοφικοί όροι αποκτούν σε κάθε φιλοσοφικό σύστημα, σε κάθε φιλόσοφο, ένα ιδιαίτερο διαφοροποιημένο νόημα. Σε κάθε δηλαδή περίπτωση η νοηματοδότηση των δύο όρων ποικίλλει ανάλογα με το αναφορικό πεδίο ανάπτυξης που επιχειρείται από κάθε φιλόσοφο. Στο παρόν κείμενο θα αποπειραθεί να αποδοθεί μια συσχέτιση του "μηδενός" και του "είναι"  με το φαινόμενο του θανάτου.